Μελέτη της περιγεννητικής έκθεσης σε μετρίως αυξημένες ποσότητες μεθυλικού υδραργύρου ως προς την ψυχοκινητική ανάπτυξη των παιδιών στη δεύτερη βρεφική ηλικία στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου

Abstract

Background: Mercury neurotoxic effects on fetal brain are widely known. Fish consumption during pregnancy leads to increased fetal exposure to mercury and potential negative effects on offspring neurodevelopment. The objective of this study is to investigate the possible effects on toddlers’ development, as a result of the moderately raised mercury levels throughout gestation.Materials and Methods: This is a prospective cohort study. The population consisted of pregnant women and their offsprings, born in the North Aegean Sea islands. The study was conducted between 2007- 2011. Biological samples were collected from pregnant women, data were gathered by questionnaire completion and toddlers’ development was assessed at around 18 months with a Bayley III test. This study was performed as part of a multicenter research project under the title “ Neurodevelopmental assessment of an infant population, residing in coastal areas of the Mediterranean, in Italy, Greece, Croatia and Slovenia: the role of environmental exposure in heavy metals.”Results: A number of 475 mother-child pairs entered the study. 371 pairs concluded all stages of follow up. Despite the raised exposure to mercury (median= 1122ng/g) and cadmium (75% over detection level ) during pregnancy, toddlers’ developmental skills were not negatively affected (R=0,158 p=0,006). Specific genetic polymorphisms in single nucleotide loci (SNPs) in rs2032582, rs11075290, rs2273697 alleles have a protective role.Conclusions: Child neurodevelopment doesn’t seem to be negatively affected either by moderately raised mercury levels or by the significant fish consumption in the study area. Results remain unchanged, when correction by confounding factors is applied. There are also specific SNPs in alleles that contribute to body detoxification from mercury during pregnancy.

Εισαγωγή: Η νευροτοξική επίδραση του υδραργύρου στον εγκέφαλο είναι ευρέως γνωστή. Η κατανάλωση ψαριών στη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει δείξει ότι αυξάνει την έκθεση του εμβρύου σε υδράργυρο, κάνοντας πιθανές τις επιπτώσεις στη νευροαναπτυξιακή εξέλιξη των παιδιών. Η μελέτη αυτή προσπαθεί να διερευνήσει τις ενδεχόμενες επιδράσεις στη νευροανάπτυξη των νηπίων λόγω της έκθεσής τους σε μετρίως αυξημένα επίπεδα υδραργύρου στην εγκυμοσύνη.Υλικό και μέθοδοι: Προοπτική μελέτη που διεξήχθη σε πληθυσμό εγκύων και των βρεφών που γεννήθηκαν σε νησιά του Βορειανατολικού Αιγαίου. Η μελέτη διεξήχθη μεταξύ 2007-2011. Περιελάμβανε τη λήψη βιολογικών δειγμάτων από τις μητέρες, τη συλλογή δεδομένων με τη βοήθεια ερωτηματολογίων και τέλος την αξιολόγηση των νηπίων γύρω στους 18 μήνες με τη δοκιμασία Bayley III. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της πολυκεντρικής μελέτης της Ε.Ε. με τίτλο «Η νευροαναπτυξιακή εκτίμηση παιδιών σε πληθυσμούς παραθαλάσσιων Μεσόγειων περιοχών της Ιταλίας, Σλοβενίας, Κροατίας και Ελλάδας: ο ρόλος της περιβαλλοντικής έκθεσης σε βαριά μέταλλα»Αποτελέσματα: Στη μελέτη εισήλθαν αρχικά 475 ζεύγη μητέρων-παιδιών, ωστόσο, ολοκλήρωσαν τη συμμετοχή τους σε όλα τα στάδια τα 371 ζεύγη αυτών. Παρά την υψηλότερη από τις διεθνείς συστάσεις έκθεση των εγκύων σε υδράργυρο (διάμεση τιμή 1122ng/g) και κάδμιο (> 75% άνω του ορίου ανίχνευσης) κατά την εγκυμοσύνη, η αναπτυξιακή επίδοση των βρεφών δεν επηρεάστηκε δυσμενώς (R=0,158 p=0,006). Υπάρχουν, επίσης, συγκεκριμένοι γενετικοί πολυμορφισμοί με προστατευτικό ρόλο στα γονίδια rs 2032582, rs11075290, rs2273697 των μητέρων, αφού συμβάλλουν στην απομάκρυνση του υδραργύρου από τον οργανισμό των μητέρων.Συμπεράσματα: Η αναπτυξιακή εξέλιξη των παιδιών δεν επηρεάζεται δυσμενώς, ούτε από τα μετρίως αυξημένα επίπεδα υδραργύρου ούτε από τη σημαντική κατανάλωση ψαριών στις περιοχές αυτές, ακόμα και όταν γίνει διόρθωση των αποτελεσμάτων με άλλους συγχυτικούς παράγοντες. Υπάρχουν συγκεκριμένα αλλήλια που συμβάλλουν, επίσης, στην απομάκρυνση του υδραργύρου από τον οργανισμό των μητέρων στη διάρκεια της εγκυμοσύνης.