Από τη σωφροσύνη στην αυτογνωσία: διερευνώντας τις προϋποθέσεις για την ευπραγία και την αυτογνωσία στον Χαρμίδη του Πλάτωνος

Abstract

The platonic speech Charmides belongs to Plato’s early writings and consists of a renarration of the dialogue by Socrates to one of his friends who is not named. The basic topic of the conservation is prudence, which is one of the virtues that render a man “righteous”.Socrates has just returned from the Potidea siege in 431 B. C., and asks about the philosophical activity of young people. Kritias promises to introduce him to his cousin Charmides. Socrates was enthusiastic by the young man’s external appearance and expresses the wish to inspect whether he has a beautiful soul, too.

Ο πλατωνικός διάλογος Χαρμίδης ανήκει στην πρώιμη εργογραφία, στους λεγόμενους πρώιμους διαλόγουςπου αποτελούν την πιο άμεση απόδοση σεβασμού του Πλάτωνος προς τον διδάσκαλό του τον Σωκράτη. Ο Χαρμίδης αποτελεί αναδιήγηση του διαλόγου από τον Σωκράτη σε έναν ανώνυμο φίλο του, δίνοντας την ευκαιρία στον αφηγητή όχι μόνο να μεταφέρει τις απόψεις των συνομιλητών του, αλλά και το ύφος που αυτοί υιοθετούν κάθε φορά, καθώς και να κάνει τις παρατηρήσεις του και τις παρεκβάσεις του σε όσα αναφέρονται. Το κυρίως θέμα της συζήτησης είναι η σωφροσύνη, μια από τις αρετές που καθιστούν τον άνθρωπο «ενάρετο».Ο Σωκράτης έχει μόλις επιστρέψει από την πολιορκία της Ποτείδαιας το 431 π.Χ. και ζητεί να μάθει γα τη φιλοσοφική δραστηριότητα των νέων. Ο Κριτίας του υπόσχεται ότι θα του γνωρίσει τον Χαρμίδη, έναν από τους καλύτερους νέους. Ο Σωκράτης εντυπωσιάζεται από την εξωτερική εμφάνιση του και επιθυμεί να τον ελέγξει αν είναι όμορφος και στην ψυχή, αν διαθέτει, δηλαδή, πνευματική υγεία, που προϋποθέτει σωφροσύνη