Μελέτη της πολυχρωμίας της αρχαϊκής γλυπτικής

Abstract

The subject of the thesis is the study of the polychromy of Greek archaic sculpture. The choice of subject was intended to broaden the examination and analysis of ancient pigments. The wide-range published archaeological synthetic studies although thorough, rely solely on visual macroscopic observations. Additionally, the numerous published papers and articles of Technical analyses of ancient pigments related to individual cases of sculptures, especially for the archaic period. The main aim of thesis is the technical study and analysis of ancient pigment layers of stone sculptures of the archaic period from Greece. The chosen methods are nondestructive physicochemical methods: optical examination (macroscopic and microscopic observation), X-ray fluorescence spectroscopy and Raman spectroscopy. The material for the case study: one hundred and ten (110) published archaic sculptures of the National Archaeological Museum of Athens.

Το θέμα της διδακτορικής διατριβής είναι η μελέτη της πολυχρωμίας της αρχαϊκής γλυπτικής στον ελλαδικό χώρο. Η επιλογή του θέματος αποσκοπούσε στη διεύρυνση της εξέτασης των χρωματικών στρωμάτων την περίοδο αυτή. Κι αυτό γιατί οι υπάρχουσες αρχαιομετρικές μελέτες σχετίζονται με μεμονωμένες περιπτώσεις ή μικρά σύνολα γλυπτών. Επιπρόσθετα, οι πολυάριθμες αρχαιολογικές συνθετικές μελέτες αν και ενδελεχείς βασίζονται αποκλειστικά σε μακροσκοπικές παρατηρήσεις των χρωματικών στρωμάτων. Σκοπός της διατριβής είναι η προσέγγιση της πολυχρωμίας των γλυπτών της αρχαϊκής περιόδου με την εφαρμογή μη καταστροφικών φυσικοχημικών μεθόδων εξέτασης και ανάλυσης. Οι μέθοδοι που εφαρμόστηκαν ήταν η οπτική εξέταση (μακροσκοπική και μικροσκοπική παρατήρηση), η Φασματοσκοπία Φθορισμού Ακτίνων Χ και η Φασματοσκοπία Raman. Το υλικό μελέτης της διατριβής είναι 110 δημοσιευμένα λίθινα αρχαϊκά γλυπτά του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου με προέλευση από όλο τον ελλαδικό χώρο. Η ενδελεχής μελέτη των ιχνών χρωματικών στρωμάτων οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο χρωματισμός των γλυπτών δεν ήταν αποτέλεσμα απλής εφαρμογής χρωστικών, αλλά αποτελεί προϊόν καλλιτεχνικής δημιουργίας. Ήταν δηλαδή δύο τέχνες, η γλυπτική και η ζωγραφική που συνέβαλαν στην ολοκληρωμένη δημιουργία ενός πλαστικού έργου των αρχαϊκών χρόνων.