Μέτρηση και ανάλυση της φτώχειας των ηλικιωμένων ατόμων στην Ευρώπη

Abstract

The empirical analysis of this PhD thesis focuses on the measurement and the analysis of elderly poverty in Europe, using microdata from the first three waves of the SHARE survey (Survey on Health, Ageing and Retirement in Europe) in thirteen European countries. The main purpose of this research aims at portraying a ‘reference point’ of the most important aspects of elderly poverty in Europe before the crisis; a baseline against which can be assessed most of the dynamic, due to the crisis, changes in the dimensions of old-age poverty in Europe. To this end, the analysis presented in this thesis seeks added value by addressing issues related to the following three research directions: First, the analysis of the incidence and the determinants of elderly poverty in Europe, aiming at highlighting the importance of the different social protection systems in interpreting the between the countries differences in old-age poverty risk. The second research direction focuses on the investigation of differences in the ‘content’ that old-age poverty status assumes in each of the European countries. The third research area focuses on the discussion on methodological issues in poverty analysis. This task aims at identifying and proposing prolific methodological approaches in analysing old-age poverty, commenting also on their usefulness in analysing poverty dynamics during the crisis.

Αξιοποιώντας πρωτογενή δεδομένα από τα τρία πρώτα κύματα της έρευνας SHARE (Έρευνα για την Υγεία, τη Γήρανση και τη Συνταξιοδότηση στην Ευρώπη), η εμπειρική ανάλυση της παρούσας διατριβής επιχειρεί τη μέτρηση και ανάλυση της φτώχειας των ατόμων ηλικίας 50 ετών και άνω σε δεκατρείς χώρες της Ευρώπης. Ο βασικός σκοπός της ανάλυσης συνδέεται με την προσπάθεια αποτύπωσης ενός «σημείου αναφοράς» των σημαντικότερων διαστάσεων του φαινομένου πριν την κρίση, στη βάση του οποίου να μπορούν να αξιολογηθούν οι δυναμικές, λόγω της κρίσης, αλλαγές στις διαστάσεις της φτώχειας των ηλικιωμένων στις χώρες της Ευρώπης. Το περιεχόμενο της διατριβής επικεντρώνεται στις εξής τρεις ερευνητικές κατευθύνσεις. Πρώτον, την ανάλυση των διαστάσεων που αφορούν τους δείκτες φτώχειας και τους προσδιοριστικούς παράγοντες του φαινομένου, με σκοπό την ανάδειξη της σημασίας των διαφορετικών συστημάτων συντάξεων στην ερμηνεία των μεταξύ των χωρών διαφοροποιήσεων του κινδύνου φτώχειας των ηλικιωμένων στην Ευρώπη. Δεύτερον, τη διερεύνηση του περιεχομένου που προσλαμβάνει η κατάσταση φτώχειας στις επιμέρους χώρες. H τρίτη κατεύθυνση της έρευνας αφορά τη διατύπωση παρατηρήσεων αναφορικά με μεθοδολογικά ζητήματα ανάλυσης της φτώχειας. Από μεθοδολογικής σκοπιάς, η χρησιμότητα του συγκεκριμένου εγχειρήματος συνδέεται με την ανάδειξη μιας σειράς δόκιμων μεθοδολογικών προσεγγίσεων, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για την ανάλυση της δυναμικής επίδρασης της κρίσης στο φαινόμενο της φτώχειας.