A morpho-syntactic study of patients with Broca’s aphasia: a comparative study of Serbian- and Greek-speaking patients

Abstract

The general goal of this dissertation is to investigate four basic effects (word order, morphological, language and task effects) on the different grammatical phenomena in both morphologically rich languages, Serbian and Greek in order to determine the level to which the comprehension and the production is impaired in agrammatism. The data presented in the thesis is drawn from the study of five non-fluent aphasics, three native speakers of Serbian and two native speakers of Greek language. More specifically, in order to investigate agrammatic comprehension of thematic roles and patients’ ability to use morphological cues in both canonical (SVO) and non-canonical (OVS) word order, a sentence picture matching test with orally presented dislocation, focus and restrictive relative constructions was used. The results of this test indicated generally above chance performance on constructions in canonical (SVO) order by both Greek- and Serbian-speaking agrammatics. Nevertheless, a better performance of Greek aphasics in both Focus and object relative constructions, has been also found. On the other hand, a prompted act out test aimed to investigate the effect of movements in both discourse-linked and non-discourse linked wh-questions. Results of this task revealed an above chance performance on canonical wh-questions, which were understood much better than non-canonical equivalents in both language groups (similar results were found in Hickok & Avrutin, 1996; Avrutin, 2000; Salis & Edwards, 2005 by English-speaking agrammatics). The second experiment is comprised by two tests, a grammaticality judgment and a sentence repetition task, which aimed to examine whether agrammatics both comprehend and produce case markers and subject-verb agreement in both grammatical and ungrammatical sentences and whether they comprehend and produce equally well canonical (SVO) and non-canonical (VOS) word order combining syntactic cues with morphological ones. Results of this experiment revealed generally above chance performance in grammaticality judgment by both language groups; patients also showed that they retain the ability to recognize S-V agreement (similar to Friedman's study on Hebrew and Arabic, 2003 and Varlokosta’s et. al., 2006 and Nannousi’s et al., 2006 studies on Greek) and/or case marking errors. On the other hand, a drop of performance in a sentence repetition task has been found; patients confront great difficulties especially in the repetition of ungrammatical constructions. It also must be emphasized that patients of both language groups performed significantly better on SVO than on VOS clauses (in line with Friedman et al.’s results, 2001).These results suggest that although both Greek and Serbian are highly inflected languages, sentence comprehension and production of non-canonical word orders (OVS and VOS respectively) was relatively impaired and, in this respect, similar to the performance of aphasic patients, native speakers of English language. Furthermore, a better performance in some of the non-canonical structures (e.g. focus and object relatives) in the results of Greek-speaking patients indicates that agrammatics of this language group managed to use some of the morphological cues in non-canonical word order in contrast to their Serbian-speaking counterparts.

Ο κύριος στόχος αυτής της διατριβής είναι να εξεταστούν τέσσερεις βασικές επιδράσεις (η επίδραση της σειράς των λέξεων, η μορφολογική και γλωσσική επίδραση καθώς και η επίδραση του είδους των πειραμάτων) πάνω σε διαφορετικά γραμματικά φαινόμενα δύο μορφολογικά πλούσιων γλωσσών – της Σερβικής και της Ελληνικής, ούτως ώστε να προσδιοριστεί το εύρος της διαταραχής της κατανόησης και της παραγωγής λόγου στον αγγραματισμό. Τα δεδομένα που παρουσιάζονται στην παρούσα διατριβή προήλθανε από την μελέτη πέντε με μη ρέοντα λόγο αφασικών, τριών σερβόφωνων και δυο ελληνόφωνων. Πιο συγκεκριμένα, για να εξεταστεί η αγγραματική κατανόηση θεματικών ρόλων και η ικανότητα των ασθενών να χρησιμοποιούν μορφολογικά στοιχεία στην κανονική (ΥΡΑ) και μη-κανονική (ΑΡΥ) σειρά λέξεων, χρησιμοποιήθηκε το τεστ αντιστοίχησης εικόνας-πρότασης. Σε αυτό το τεστ προσφέρθηκαν σε όλους τους συμμετέχοντες προτάσεις με εστίαση και θεματοποίηση, καθώς και αναφορικές προτάσεις υποκειμένου και αντικειμένου. Γενικά, τα αποτελέσματα των ασθενών και στις δυο γλώσσες επέδειξαν απόλυτη επιτυχία στη ΥΡΑ σειρά λέξεων. Πιο συγκεκριμένα, οι ελληνόφωνοι ασθενείς σημείωσαν καλύτερη απόδοση στις δομές με εστίαση και στις αναφορικές προτάσεις αντικειμένου. Αντιθέτως, το Act out τεστ εστίαζε στο να εξετάσει την κατανόηση των wh-ερωτήσεων που σχηματίζονται με μετακίνηση των ερωτηματικών τελεστών. Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν την άριστη απόδοση στις ερωτήσεις ορίσματος υποκειμένου, οι οποίες κατανοήθηκαν πολύ καλύτερα από τις wh-ερωτήσεις ορίσματος αντικειμένου από τους ασθενείς των δύο γλωσσών (παρόμοια ευρήματα βρέθηκαν στις μελέτες των Hickok & Avrutin, 1996; Avrutin, 2000; Salis & Edwards, 2005 σε αγγλόφωνους ασθενείς). Το δεύτερο πείραμα συμπεριλάμβανε δυο τεστ - κρίσης γραμματικότητας πρότασης και επανάληψης πρότασης, τα οποία στόχευαν στο να εξετάσουν εάν οι αγγραματικοί κατανοούν και παράγουν τις καταλήξεις των πτώσεων, καθώς και τη συμφωνία ανάμεσα σε Υποκείμενο και Ρήμα σε γραμματικές και μη-γραμματικές προτάσεις. Επιπροσθέτως, τα τεστ προσπάθησαν να εξετάσουν κατά πόσο οι ασθενείς είναι ικανοί να κατανοήσουν και να παράγουν προτάσεις σε κανονική (ΥΡΑ) και μη-κανονική (ΡΑΥ) σειρά λέξεων συνδυάζοντας συντακτικά στοιχεία με μορφολογικά. Τα αποτελέσματα επέδειξαν την άριστη απόδοση στην δοκιμασία κρίσης γραμματικότητας των προτάσεων και στις δύο ομάδες γλωσσών – οι ασθενείς επίσης απέδειξαν ότι διατήρησαν την ικανότητα αναγνώρισης συμφωνίας Υποκειμένου- Ρήματος (αντίστοιχα αποτελέσματα βρέθηκαν στις μελέτες της Friedmann στα αραβικά και εβραϊκά (2003), καθώς και στις δυο πρόσφατες μελέτες της Varlokosta και συνεργατών (2006) και της Nanousi και συνεργατών (2006) πάνω στην ελληνική γλώσσα). Αντιθέτως, στην δοκιμασία επανάληψης πρότασης παρατηρήθηκε αισθητή μείωση της απόδοσης – οι ασθενείς αντιμετώπισαν ιδιαιτέρως μεγάλη δυσκολία στην προσπάθειά να επαναλάβουν τις μη-γραμματικές προτάσεις. Πρέπει να επισημανθεί επίσης ότι οι ασθενείς και των δύο γλωσσικών ομάδων προσέφεραν στατιστικά καλύτερη απόδοση στις ΥΡΑ παρά στις ΡΑΥ δομές (σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας της Friedmann και συνεργατών (2001)). Τέλος, τα αποτελέσματα αυτής της διατριβής υποδεικνύουν ότι η κατανόηση και η παραγωγή προτάσεων με μη-κανονική σειρά λέξεων (ΑΡΥ και ΡΑΥ αντίστοιχα) ήταν αρκετά διαταραγμένη στους σερβόφωνους και τους ελληνόφωνους ασθενείς, παρόμοια με αυτήν των αποτελεσμάτων των αγγλόφωνων ασθενών. Επιπροσθέτως, σε αντίθεση με τους σερβόφωνους, οι ελληνόφωνοι ασθενείς κατάφεραν να χρησιμοποιήσουν κάποια από τα μορφολογικά στοιχεία στις προτάσεις με μη-κανονική σειρά λέξεων, εφόσον προσέφεραν ικανοποιητική απόδοση στις δομές με εστίαση και στις αναφορικές προτάσεις αντικειμένου.