Κατασκευή και στάθμιση ανιχνευτικού κριτηρίου οπτικής αντίληψης για παιδιά ηλικίας 5-6 ετών σε συνάρτηση με την εμφάνιση μαθησιακών δυσκολιών

Abstract

The present scientific research reports the standardization of a psychometric instrument with the aim to trace visual perception disorders of the preschoolers as well as the research of possible connection with learning disabilities, taking into account the relevant international bibliography and the contemporaneous standardized visual perception tests. The test was standardized to a sample of 900 preschoolers from 40 kindergartens in Athens and Thessaly. Two pilot researches took place as well before the test was standardized. At the final research phase a test of reading and writing was administered to the 30% of the initial sample, while the pupils were studuing at the 1st grade of school, with the aim to trace possible connection of visual perception problems with learning difficulties. According to statistical analysis followed:•Only the 3-4% of the general population seems to have severe visual perception problems. •No sex related significant differences were found. A slight handedness related difference was noticed at the subtest of visual discrimination of letters.•The test provides a sufficient internal consistency and stability reliability, as well as a good construct and criterion-related validity, a=,819.•Reading seems to correlate significantly with visual discrimination of letters and copying model drawings, while writing seems to have a significant correlation with visual memory, visual discrimination of letters, visual closure and copying drawings.

Σκοπός της έρευνας είναι η κατασκευή και η στάθμιση ψυχομετρικού κριτηρίου για την πρώιμη ανίχνευση των διαταραχών της οπτικής αντίληψης σε παιδιά προσχολικής ηλικίας 5-6 ετών, όσο και η συνακόλουθη σύνδεση των διαταραχών αυτών με την εμφάνιση δυσκολιών μάθησης στην πρώτη ανάγνωση και γραφή όταν τα παιδιά αυτά θα φοιτούν πλέον στην πρώτη δημοτικού._______ Η παρούσα έρευνα πραγματοποιήθηκε σε τρεις φάσεις: 1) κατά το σχολικό έτος 2006-2007 διενεργήθηκε το στάδιο της προπαρασκευαστικής έρευνας σε δείγμα 120 μαθητών. 2) κατά το σχολικό έτος 2007-2008 διενεργήθηκε η κυρίως έρευνα και η στάθμιση του τεστ Α.Κ.Ο.Α 5-6 σε 40 δημόσια νηπιαγωγεία του λεκανοπεδίου Αττικής και του Ν. Λάρισας σε δείγμα 900 μαθητών και 3)το σχολικό έτος 2008-2009 πραγματοποιήθηκε το τελικό στάδιο της έρευνας στη διάρκεια του οποίου χορηγήσαμε το τεστ πρώτης ανάγνωσης και γραφής του καθηγητή Μιχαήλ Βάμβουκα, σε τμήμα 30% από τους ίδιους μαθητές στους οποίους είχαμε χορηγήσει το ψυχομετρικό κριτήριο Α.Κ.Ο.Α 5-6, ενώ οι ίδιοι μαθητές φοιτούσαν πλέον στην Α΄Δημοτικού. ______Τα κυριότερα αποτελέσματα που εξάγονται από τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων είναι τα ακόλουθα:•Γενικότερα μόλις το 3-4% του δείγματος φαίνεται να παρουσιάζει σοβαρά προβλήματα στην οπτική αντίληψη.•Δε βρέθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στη συνολική επίδοση στο τεστ ανάλογα με το φύλο•Ως προς την προτίμηση χεριού γραφής παρατηρήθηκε μια ελαφρά, αλλά στατιστικά σημαντική διαφορά των δεξιόχειρων έναντι των αριστερόχειρων στη δοκιμασία της διάκρισης σχημάτων-γραμμάτων.•Υπάρχουν στατιστικά σημαντικές διαφορές στην επίδοση των μαθητών στο σύνολο του τεστ ανάλογα με την ιθαγένεια, με τους ημεδαπούς μαθητές να υπερέχουν των αλλοδαπών. •Η περιοχή στην οποία βρίσκονται τα σχολεία στα οποία φοιτούν οι μαθητές φαίνεται ότι επηρεάζει στατιστικά σημαντικά την επίδοσή τους στις δοκιμασίες της αντίληψης της θέσης στο χώρο, της διάκρισης χρωμάτων, της διάκρισης σχημάτων-γραμμάτων και του οπτικού εγκλεισμού.•Τα αποτελέσματα ελέγχου αξιοπιστίας και εγκυρότητας δείχνουν ότι το τεστ που κατασκευάσαμε παρουσιάζει καλή αξιοπιστία εσωτερικής συνοχής με συνολικό συντελεστή Cronbach a=0,819, καλή εγκυρότητα εννοιολογικής κατασκευής και περιεχομένου, καθώς και καλή εγκυρότητα κριτηρίου. •Όσον αφορά τη συσχέτιση των διαταραχών οπτικής αντίληψης με την εμφάνιση μαθησιακών δυσκολιών φαίνεται ότι υπάρχει στατιστικά σημαντική θετική συνάφεια μεταξύ της ανάγνωσης και της ικανότητας οπτικής διάκρισης σχημάτων-γραμμάτων, αλλά και της αντιγραφής σχημάτων, ενώ η ικανότητα γραφής σχετίζεται στατιστικά σημαντικά με την οπτική μνήμη, την οπτική διάκριση σχημάτων-γραμμάτων, τον οπτικό εγκλεισμό και την αντιγραφή σχημάτων.