Essays on finance and the macroeconomy

Abstract

This thesis intends to contribute to the recent ongoing research that focuses on the linkages between financial and real variables in the macroeconomy. Using both theoretical and empirical models, the thesis (i) sheds new light on the various channels through which financial factors interact with the macroeconomic system, and (ii) explores the extent to which the behaviour and the macro effects of the financial system are influenced by certain aspects of macroeconomic policy. The thesis consists of five independent essays. The first essay develops a Post Keynesian/Kaleckian model that explicitly integrates the role of borrowing and cash payment commitments into the consumption and investment expenditures, as well as into the inflation-generating process. It is shown that the existence of high debt and cash payment commitments increases the likelihood of a positive demand-side effect of inflation on the rate of employment as well as of a negative supply-side effect of employment on the inflation rate. The second essay investigates via a theoretical model the impact of financial factors on the Non-Accelerating Inflation Rate of Unemployment (NAIRU). It also addresses the influence of monetary policy stance and of banking sector’s lending practices on the NAIRU. The third essay develops a conflicting-claims model to explore the impact of workers’ and firms’ financial commitments on the short-run Phillips curve, under different institutional structures in the labour and product market, desired margins of safety and ratios of firms’ to workers’ outstanding debt. Explicit attention is paid to the impact of monetary policy on the shape of the short-run Phillips curve. The fourth essay sets out a stock-flow consistent model that explicitly incorporates the role of perceived uncertainty and liquidity preference into the investment decisions and the asset choice of households, firms and commercial banks. Performing a simulation experiment, the essay illuminates the channels through which a rise in perceived uncertainty is likely to set off a recessionary process. The fifth essay utilises the ARDL bounds testing approach to investigate the impact of public debt on credit market in the euro area. It is shown that a rise in the public debt held by monetary financial institutions does not exert a long-run adverse impact on the borrowing of the private sector.

Η διατριβή αυτή έχει στόχο να συνεισφέρει στην τρέχουσα έρευνα που επικεντρώνεται στις αλληλεπιδράσεις των χρηματοπιστωτικών παραγόντων με τη μακροοικονομία. Κάνοντας χρήση θεωρητικών και εμπειρικών υποδειγμάτων, η διατριβή αφενός εξετάζει διάφορους μηχανισμούς μέσω των οποίων το χρηματοπιστωτικό και το μακροοικονομικό σύστημα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, και αφετέρου διερευνά σε ποιο βαθμό η συμπεριφορά και οι μακροοικονομικές επιπτώσεις του χρηματοπιστωτικού συστήματος επηρεάζονται από συγκεκριμένες διαστάσεις της μακροοικονομικής πολιτικής. Η διατριβή αποτελείται από πέντε ανεξάρτητα δοκίμια. Στο πρώτο δοκίμιο αναπτύσσεται ένα Μετακεϋνσιανό/Καλετσκιανό υπόδειγμα το οποίο ενσωματώνει τις επιδράσεις του δανεισμού και των τοκοχρεολυσίων στις καταναλωτικές και επενδυτικές δαπάνες, καθώς και στη διαδικασία καθορισμού του πληθωρισμού. Με βάση το υπόδειγμα αυτό υποστηρίζεται ότι η ύπαρξη υψηλού χρέους και υψηλών τοκοχρεολυσίων σε μια οικονομία αυξάνει την πιθανότητα αφενός ο πληθωρισμός να έχει θετικές επιπτώσεις στην απασχόληση και αφετέρου η αύξηση της απασχόλησης να μειώνει τις πληθωριστικές πιέσεις. Στο δεύτερο δοκίμιο διερευνάται μέσω ενός θεωρητικού υποδείγματος η επίδραση των χρηματοπιστωτικών παραγόντων στην ανεργία μη αυξανόμενου πληθωρισμού (NAIRU). Επίσης, εξετάζεται ο ρόλος της νομισματικής πολιτικής και των πρακτικών δανεισμού των τραπεζών στη διαμόρφωση του NAIRU. Στο τρίτο δοκίμιο διερευνάται με ποιον τρόπο η επίδραση των τοκοχρεολυσίων των εργαζομένων και των επιχειρήσεων στη βραχυχρόνια καμπύλη Phillips διαφοροποιείται ανάλογα με τη θεσμική δομή των αγορών εργασίας και προϊόντος, τα επιθυμητά περιθώρια ασφαλείας και το αν το χρέος των εργαζομένων είναι υψηλότερο από εκείνο των επιχειρήσεων. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στους μηχανισμούς μέσω των οποίων η νομισματική πολιτική επιδρά στο σχήμα της καμπύλης Phillips. Στο τέταρτο δοκίμιο αναπτύσσεται ένα μακροοικονομικό υπόδειγμα αποθεμάτων-ροών το οποίο ενσωματώνει το ρόλο της αβεβαιότητας και της προτίμησης ρευστότητας στην επενδυτική συμπεριφορά και στις αποφάσεις χαρτοφυλακίου των νοικοκυριών, των επιχειρήσεων και των εμπορικών τραπεζών. Χρησιμοποιώντας τεχνικές προσομοίωσης εξετάζονται οι μηχανισμοί μέσω των οποίων μια εξωγενής αύξηση της αβεβαιότητας μπορεί να προκαλέσει ύφεση στην οικονομία. Στο πέμπτο δοκίμιο υπολογίζονται αυτοπαλίνδρομα υποδείγματα κατανεμημένων χρονικών υστερήσεων (ARDL) με έλεγχο ορίων (bounds testing) προκειμένου να εξεταστεί η επίδραση του δημόσιου χρέους στην πιστωτική αγορά της ευρωζώνης. Τα αποτελέσματα της οικονομετρικής ανάλυσης δείχνουν ότι το δημόσιο χρέος που διακρατείται από τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς της ευρωζώνης δεν επηρεάζει δυσμενώς το δανεισμό του ιδιωτικού τομέα σε μακροπρόθεσμο επίπεδο.