Το ηπατοπνευμονικό σύνδρομο σε ασθενείς με κίρρωση

Abstract

Background & Aims: Hepatopulmonary syndrome (HPS) has been associated with left atrial enlargement, but the presence of other markers of left and right diastolic and/or systolic cardiac dysfunction has not been clarified. We prospectively evaluated the possible associations between echocardiographic-Doppler findings and HPS. Methods: Seventy-nine cirrhotic patients without endogenous heart or pulmonary disease were included. HPS was diagnosed by the presence of increased arterial-alveolar-difference and intrapulmonary right–to-left shunt at contrast-enhanced transthoracic echocardiography. Echocardiographic systolic and diastolic indices, tissue Doppler Imaging (TDI) of mitral and tricuspid annular motion and M-mode echocardiography measurements were recorded. Results: HPS was diagnosed in 12 (15.2%) patients. Patients with compared to those without HPS had significantly lower age, albumin levels and saturation of oxygen (SaO2) in erect position, but higher left ventricular end diastolic diameter (LVEDD), ejection fraction, E-wave peak velocity of tricuspid valve, left atrial volume, TDI E wave (early diastolic period) at right free wall / tricuspid annulus (cm/sec) and TDI S wave (systolic) at the left lateral wall/mitral annulus (TDI Smv). In multivariate analysis, presence of HPS was found to be independently associated with younger age (P=0.027), lower SaO2 in erect position (P=0.023), higher LVEDD (P=0.019) and higher TDI Smv (P= 0,026) (P=0.026). LVEDD and TDI Smv offered good diagnostic accuracy for HPS diagnosis (AUROC/c-statistic: 0.724 and 0.736, respectively). Conclusions: Ιn patients with cirrhosis, the development of HPS is associated with higher cardiac output and hyperdynamic circulation. Left ventricle enlargement and higher systolic velocity in mitral valve represent satisfactory indirect markers of HPS.

Εισαγωγή: Το ηπατοπνευμονικό σύνδρομο (ΗΠΣ) έχει συσχετισθεί με αυξημένες διαστάσεις του αριστερού κόλπου. Δεν έχει όμως διερευνηθεί ακόμα, η συσχέτιση άλλων παραμέτρων-δεικτών διαστολικής ή/και συστολικής καρδιακής δυσλειτουργίας, που εμφανίζονται στην κίρρωση, με το ΗΠΣ. Η παρούσα μελέτη είχε σαν στόχο την αξιολόγηση τέτοιων παραμέτρων, που υπολογίσθηκαν από τις υπερηχοκαρδιογραφικές και Doppler μετρήσεις, σχετικά με την παρουσία ΗΠΣ. Ασθενείς & Μέθοδοι: Στη μελέτη περιελήφθησαν 79 ασθενείς με κίρρωση. Αποκλείσθηκαν οι ασθενείς με ενδογενή καρδιακή ή πνευμονική νόσο. Η παρουσία ΗΠΣ διεγιγνώσθηκε με την παρουσία αυξημένης κυψελιδοαρτηριακής διαφοράς οξυγόνου και ενδοπνευμονικών διατάσεων μέσα από την υπερηχοκαρδιογραφία αντίθεσης. Καταγράφηκαν διάφοροι δείκτες συστολικής και διαστολικής λειτουργίας με την απλή υπερηχοκαρδιογραφία, έγιναν μετρήσεις απλού Doppler, ιστικού Doppler (TDI), που αφορούσαν την μιτροειδή και την τριγλώχινα βαλβίδα και μετρήσιες με Μ-Μode υπερηχοκαρδιογραφία. Αποτελέσματα: Η συχνότητα του ΗΠΣ, ήταν 15,2% (12/79 ασθενείς). Οι ασθενείς με ΗΠΣ, συγκριτικά με τους ασθενείς χωρίς ΗΠΣ, ήταν μικρότερης ηλικίας, είχαν χαμηλότερες τιμές λευκωματίνης και κορεσμού οξυγόνου κατά την έγερση από την ύπτια στην όρθια θέση. Στα υπερηχοκαρδιογραφικές μερήσεις, οι ασθενείς με ΗΠΣ παρουσίαζαν μεγαλύτερη τελοδιαστολική διάμετρο αριστερής κοιλίας, μεγαλύτερο όγκο αριστερού κόλπου, υψηλότερο κλάσμα εξώθησης, και υψηλότερες ταχύτητες ροής στην τριγλώχινα στην πρώιμη διαστολική φάση, υψηλότερο συστολικό κύμα στο αριστερό πλάγιο τοίχωμα / μιτροειδικό δακτύλιο με ιστικό Doppler (Tissue Doppler imaging systolic wave at the left lateral wall / mitral annulus--TDI Smv) και υψηλότερο πρώιμο διαστολικό κύμα στο αριστερό πλάγιο τοίχωμα / μιτροειδικό δακτύλιο με ιστικό Doppler (Tissue Doppler Imaging wave at the early diastolic period at the left lateral wall / mitral annulus - TDI Εmv). Στην πολυπαραγοντική ανάλυση που ακολούθησε, βρέθηκε ότι η μικρή ηλικία (p=0,027), το χαμηλό SaΟ2 στην όρθια θέση (p=0,023), η τελοδιαστολική διάμετρος αριστερής κοιλίας με p= 0,019 και το συστολικό κύμα στο αριστερό πλάγιο τοίχωμα / μιτροειδικό δακτύλιο με ιστικό Doppler (p=0,026) εξακολούθούσαν να είναι στατιστικά σημαντικά. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι η τελοδιαστολική διάμετρος αριστερής κοιλίας και το υστολικό κύμα στο αριστερό πλάγιο τοίχωμα / μιτροειδικό δακτύλιο με ιστικό Doppler αποτελούν καλούς διαγνωστικούς δείκτες για την παρουσία του ΗΠΣ (AUROC / c- στατιστική: 0,724 και 0,736, αντιστοίχα). Συμπεράσματα: Στους ασθενείς με κίρρωση, η παρουσία του ΗΠΣ σχετίζεται με υψηλότερη καρδιακή παροχή και υπερδυναμική κυκλοφορία. Η αύξηση της διαμέτρου της αριστερής κοιλίας και η υψηλότερη ταχύτητα ροής διεμέσου της μιτροειδούς βαλβίδας αποτελούν ικανοποιητικούς έμμεσους δείκτες της παρουσίας του ΗΠΣ.