Αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους & τουρισμός: η περίπτωση της Ελλάδας

Abstract

The air transport sector is an inseparable part of the economic social and regional development of a country because it is both directly and indirectly involved in many aspects of modern societies. The air transport sector experienced remarkable changes during the last three decades. Deregulation procedure business structure practices changes of demand and supply in the air transport product are some of the transforming characteristics that somehow enforced the evolution of the airline industry. The basic principle behind the no frills airlines is the supply of a simple air transport product to the minimum possible charge promoted through aggressive advertising policies. The LCCs development is as far as the transport sector is concerned one of the most important breakthroughs of the last decades. LCCs complicated operational and business structure requires advanced analysis in order to be cross-examined for its viability in the air transport sector of tomorrow. The timing of this thesis is very good for a first substantial performance evaluation. The performance tokens of the LCCs in the Greek market are considered to be sufficient for the first conclusions to be recorded. These findings could indicate the LCCs evolution dynamics and nature in the Greek air transport reality. This thesis examines the level of LCCs penetration in the Spanish and the Greek airline market through a case study where there is a comparison between Majorca and Rhodes. Spain is already considered as one of the pioneer countries in LCCs network development. The increase in absolute and comparative figures as far as LCCs performance is concerned is remarkable and it comprises a significant case study. The morphology and the climate characteristics of Majorca are quite similar to these of Rhodes thus a comparative study of these two islands could provide the Greek government and the bodies in charge with valuable empirical data about the developmental policies that could be adopted. Furthermore the important findings from the questionnaire based research concerning the impact of the LCCs network enlargement upon the Greek tourism industry the Greek economy and the regional development could be studied for auxiliary and accentuating purposes concerning the LCCs network development.

Η παρούσα διατριβή προσεγγίζει το θέμα της διεύρυνσης των αεροπορικών συνδέσεων των εταιρειών χαμηλού κόστους τόσο σε επίπεδα πτητικής έντασης όσο και σε αριθμό εξυπηρετούμενων προορισμών στην ελληνική επικράτεια καθώς και τα αποτελέσματα που θα έχει η εν λόγω μεγέθυνση της αεροπορικής δραστηριότητας στην ελληνική τουριστική βιομηχανία. Αρχικά αναλύονται τα βασικά χαρακτηριστικά της ελληνικής τουριστικής βιομηχανίας και η σχέση που την συνδέει με την οικονομική ανάπτυξη, την σύγχρονη ελληνική κοινωνία, την τεχνολογική ανάπτυξη και το περιβάλλον, καθώς και ο ρόλος που παίζει η πολιτεία στην αποτελεσματική τουριστική μεγέθυνση της ελληνικής τουριστικής δραστηριότητας. Εν συνέχεια προσδιορίζεται η σχέση που συνδέει τις αερομεταφορές και την βιωσιμότητα της τουριστικής βιομηχανίας ενώ καταγράφεται και η υφιστάμενη κατάσταση των αερομεταφορών χαμηλού κόστους και μη στον ελλαδικό χώρο. Οι αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους και η παρουσία τους στην Ελλάδα προσεγγίστηκε μέσα από τη συγκριτική μελέτη της Ρόδου και της Μαγιόρκας δυο νησιωτικών προορισμών της Μεσογείου με κοινά χαρακτηριστικά άλλα και με σημαντικές διάφορες ως προς τα επίπεδα τουριστικής ανάπτυξης. Τα μεγέθη πτητικής δραστηριότητας των LCCs προς τους δυο υπό μελέτη προορισμούς παρουσιάζουν δομικές διάφορες οι οποίες προέρχονται κυρίως από την εφαρμογή διαφορετικών πολιτικών αναπτυξιακής δραστηριότητας. Μέσα από την ανάλυση των πρωτοβουλιών τουριστικής ανάπτυξης που υλοποιήθηκαν στο μεγαλύτερο νησί των Βαλεαρίδων νήσων προέκυψαν συμπεράσματα που αφορούν στις δυνατότητες προσαρμογής και εφαρμογής αντίστοιχων πολιτικών ανάπτυξης τόσο στη Ρόδο όσο και σε άλλους ελληνικούς τουριστικούς προορισμούς, έτσι ώστε να επιτευχθεί περιορισμός των φαινομένων εποχικότητας και μεγέθυνση της εισερχόμενης τουριστικής κίνησης. Όσον άφορα στην πρωτογενή έρευνα που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της παρούσας διατριβής προέκυψαν σημαντικά πορίσματα που αφορούν στα αποτελέσματα που θα είχε η διεύρυνση των αεροπορικών συνδέσεων LCCs στην ανάπτυξη του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Συγκεκριμένα, για τους Έλληνες παρότι γνωρίζουν τις αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους και τις επιχειρησιακές τους διαφορές σε σχέση με τους συμβατικούς αερομεταφορείς, οι εν λόγω εταιρείες δεν αποτελούν πρώτη τους επιλογή κυρίως γιατί στην Ελλάδα επιχειρεί περιορισμένος αριθμός LCCs. Σποραδικές προσπάθειες προς την βελτίωση της κατάστασης και την προσέλκυση νέων LCCs γίνονται τον τελευταίο καιρό με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την έναρξη πτήσεων της Ryanair προς τρεις ελληνικούς περιφερειακούς προορισμούς. Επιπροσθέτως σύμφωνα με τα αποτελέσματα της πρωτογενούς έρευνας προέκυψε ότι οι ταξιδιώτες είναι διατεθειμένοι να δαπανήσουν μέρος του ποσού που εξοικονομούν από ένα φθηνότερο ναύλο στον τελικό προορισμό, γεγονός που καταδεικνύει το πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα που διαφαίνεται ότι μπορεί να έχει η διεύρυνση των πτήσεων LCCs προς ελληνικούς προορισμούς τόσο σε απόλυτα μεγέθη επισκεπτών όσο και σε δείκτες της ελληνικής οικονομικής δραστηριότητας.