Επιδημιολογική μελέτη φορείας του μικροοργανισμού N. meningitidis στον πληθυσμό της Βόρειας Ελλάδας

Abstract

Due to the increased number of cases of meningococcal disease in the area of Northern Greece referred to the National Menigitis Reference Laboratory in recent years, and given that epidemiological investigation on carriage in Northern Greece has not so far been carried out, it was decided to conduct an epidemiological study of people of different ages in the prefectures of Serres, Fiorina and Evros, in which there is an increased number of immigrants and the traffic in populations between the neighboring states is increased.The aims of the present study were: (1) to determine the carriage rate of N. meningitidis and N. lactamica in groups from the general population and military recruits in the abovementioned regions, (2) the investigation of phenotypic characteristics and determination of the sensitivity of the isolated strains to the most commonly used antibiotics; (3) the determination of the existence or otherwise in the general population of the epidemic clone C:2a:P1.2,P1.5 which has appeared in Northern Greece in the past, and finally (4) the determination of the existence or otherwise of antibodies and their bactericidal activity' in the serum of military recruits who had previously been vaccinated with quadrivalent A,C,W135, Y meningococcal vaccine.For this purpose, 1600 individuals of varying ages and 377 military recruits from the three prefectures were examined.The percentage of carriage of N. meningitidis in the general population amounted to 7.25% and among the military recruits to 37.4%, while for N. lactamica to 3.7% and 2.7% respectively. Comparing the percentage of carriage of different age-groups w'ith that of previous study carried out in Southern Greece, it appears that the percentage is higher among secondary school students (11.3%) and military recruits (37.4%) to a statistically significant degree (x —21.11, p<0.000).It was also found that there is a positive correlation between carriage of N. meningitidis and smoking (p<0.000, x^ =41.979), but not, however, between carriage and sex (x2=l .72, p=0.19), in contrast with the positive correlation that was found between carriage of N. lactamica and sex. in which the percentage of carriage of N. lactamica among women (88%) was far higher than that among men (12%), probably due to the longer and closer contact of women with children of infant and juvenile ages, among whom the percentage of carriage of N lactamica (5%) is higher than that of N. meningitidis (2.3%). Reduced sensitivity to penicillin was observed in a percentage of 8.9% of the isolated strains, the majority of which belonged to the group of military personnel (14/25, 56%) and of school-age children (8/25, 32%), possibly due to frequent use of antibiotics in these groups.Of the 257 strains isolated in the three prefectures, only 101 (39.3%) were determined for serogroup using the agglutination reaction method. For this reason, molecular techniques were subsequently employed, with the result that a total of 167 strains (65%) were serogrouped. The largest percentage of the isolated strains belonged to serogroup B (35%), followed serogroups Y, C, W-135, A and Z with percentages of 16%, 7%, 5%, 1%, 2% and 1.2% respectively. From the statistical study of strains per serogroup and age, it appeared that serogroup B is predominant in all ages and particularly in the group of military recruits, in which 55% of the strains belonged in this serogroup.With regard to the serotype, 78.6% of the strains did not react with any of the existing monoclonal antibodies, and among those that were identified the predominant serotypes were the 14, 15, 4 and 1. With regard to the subtype, only 34.5% were not identified and the predominant subtype was PI. 14 with a percentage of 24.1%, a particularly high percentage in comparison with that (2%) of a previous epidemiological study in Greece, but in line with the phenotypic characteristics of the microorganism N. meningwclis which have been isolated from patients in the last decade in Greece. The epidemic clone C:2a:P1.2,P1.5 was not isolated from the strains which were examined from all the three prefectures.Subsequently, the presence of special IgG and IgM antibodies directed against outer membrane proteins (OMPs) and their relationship with the carriage was examined. From the study it was found that there is a positive correlation between carriage and IgG antibodies to a statistically significant degree (21% positive IgG in carriers and 9% in non-carriers). The percentages of positive IgM did not differ significantly between carriers and non-carriers (9 and 7.6% respectively).A total of 184 serum samples from inoculated conscript soldiers in the Prefecture of Serres were examined for the existence of 1 IgG antibodies against serogroup C. From the results it was found that 86% percent of the military recruits responded positively to vaccination (158/184). Finally, 331 serum samples from vaccinated military persone! were examined for the bactericidal activity of special IgG antibodies against serogroup C, and was found that 83.7% of the samples had positive bactericidal activity.

Λόγω του αυξημένου αριθμού περιστατικών μηνιγγιτιδοκοκικκής νόσου σε περιοχές της Βόρειας Ελλάδας που αναφέρθηκαν στο Κέντρο Αναφοράς Μηνιγγίτιδας κατά τα τελευταία έτη και δεδομένου ότι δεν έχουν γίνει επιδημιολογικές μελέτες φορείας στη Βόρεια Ελλάδα αποφασίστηκε η πραγματοποίηση επιδημιολογικής έρευνας σε άτομα διάφορων ηλικιών στους νομούς Σερρών, Φλώρινας και Έβρου όπου είναι αυξημένος ο αριθμός των μεταναστοον και η διακίνηση του πληθυσμού μεταξύ των όμορων κρατών είναι μεγάλη.Η παρούσα μελέτη είχε ως σκοπό: τον προσδιορισμό της φορείας των μικροοργανισμών Ν. meningitidis και N. laclamica σε ομάδες γενικού πληθυσμού και στρατευμένους των ανωτέρω περιοχών, τη διερεύνηση τοον φαινοτυπικών χαρακτηριστικών και τον προσδιορισμό της ευαισθησίας των απομονωθέντων στελεχών στα αντιβιοτικά πρώτης επιλογής και προφύλαξης, τον προσδιορισμό της ύπαρξης ή μη του επιδημικού κλώνου C:2a: PI.2,PI.5 στον πληθυσμό που στο παρελθόν είχε εμφανιστεί στη Βόρεια Ελλάδα και τέλος τον προσδιορισμό της ύπαρξης ή μη αντισωμάτων και της βακτηριοκτόνου τους δράσης στον ορό των στρατευμένων που είχαν προηγουμένως εμβολιαστεί με το τετραδύναμο εμβόλιο.Για το σκοπό αυτό, ελέγχθηκαν 1600 άτομα διαφόρων ηλικιών και 377 στρατευμένοι και από τους τρεις νομούς.Το ποσοστό φορείας της Ν. meningitidis στο γενικό πληθυσμό ανήλθε σε 7,25% και στους στρατευμένους σε 37,4%, ενώ της Ν lactamica σε 3,7% και 2,7% αντίστοιχα. Συγκρινόμενα τα ποσοστά φορείας στις διάφορες ηλικιακές ομάδες με αυτά προηγούμενης μελέτης που πραγματοποιήθηκε στη Νότια Ελλάδα, φαίνεται ότι τα ποσοστά είναι υψηλότερα στους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (11,3%) και στους στρατευμένους (37,4%) σε βαθμό στατιστικά σημαντικό (χ2=2 1,11, ρ<0,000).Διαπιστιοθηκε επίσης θετική συσχέτιση φορείας Ν. meningitidis και καπνίσματος (ρ<0,000, χ2=4 1,979) όχι όμως φορείας και φύλου ( χ'=1,72, ρ=0,19 ) σε αντίθεση με τη θετική συσχέτιση που διαπιστώθηκε μεταξύ φορείας Ν. lactamica και φύλου, όπου το ποσοστό φορείας της Ν. lactamica στις γυναίκες ( 88% ) ήταν πολύ ψηλότερο από αυτό τοον ανδρών (12%). πιθανώς λόγω της μακρύτερης και στενότερης επαφής που έχουν οι γυναίκες με παιδιά βρεφικής και παιδικής ηλικίας στα οποία τα ποσοστά φορείας της Ν. lactamica (5%) είναι ψηλότερα από αυτά της Ν. meningitidis (2,3%). Μειωμένη ευαισθησία στην πενικιλλίνη παρατηρήθηκε σε ποσοστό 8,9% των απομονωθέντων στελεχών, η πλειοψηφία των οποίων ανήκε στην ομάδα των στρατευμένων (14/25, 56%) και σε παιδιά σχολικής ηλικίας (8/25,32%), πιθανώς λόγω μεγαλύτερης χρήσης αντιβιοτικών σε αυτές τις ομάδες.Από τα 257 στελέχη που απομονώθηκαν και από τους τρεις νομούς, ποσοστό 39,3% (101/257) τυποποιήθηκε σε οροομάδες με τη μέθοδο της συγκολλητινοαντίδρασης. Στη συνέχεια επιστρατεύθηκαν μοριακές τεχνικές με αποτέλεσμα να τυποποιηθούν επιπλέον 66 στελέχη έτσι ώστε συνολικά ο αριθμός των τυποποιηθέντων στελεχών να ανέλθει στα 167 (65%). Από τα απομονωθέντα στελέχη το μεγαλύτερο ποσοστό ανήκε στην οροομάδα Β (35%) και ακολούθησαν οι οροομάδες Y, C, W-135, A και Ζ με ποσοστά 16, 7, 5,1,2 και 1,2% αντίστοιχα. Από τη στατιστική μελέτη τιον στελεχών ανά οροομάδα και ηλικία, φάνηκε ότι η οροομάδα Β επικρατεί σε όλες τις ηλικίες και ιδιαίτερα στην ομάδα των στρατευμένων, όπου το 55% των στελεχών ανήκε σε αυτήν την οροομάδα.Ως προς τους ορότυπους το 78,6% των στελεχών ήταν μη τυποποιήσιμα με τα υπάρχοντα μονοκλωνικά αντισοιματα και στα τυποποιηθέντα επικρατούν οι ορότυποι 14, 15, 4 και 1. Ως προς τους υποτύπους, μόνο το 34,5% παρέμεινε μη τυποποιήσιμο και ο επικρατέστερος υπότυπος ήταν ο Ρ1.14 με ποσοστό 24,1%, ποσοστό ιδιαίτερα υψηλό σε σύγκριση με το (2%) προηγούμενης επιδημιολογικής μελέτης στην Ελλάδα, αλλά σύμφωνο με τα φαινοτυπικά χαρακτηριστικά του μικροοργανισμού Ν. meningitidis που απομονώνεται από ασθενείς την τελευταία δεκαετία στην Ελλάδα. Ο επιδημικός κλώνος C:2a: PI.2,PI.5 δεν απομονώθηκε από τα στελέχη που εξετάστηκαν και από τους τρεις νομούς.Στη συνέχεια ελέγχθηκε η ύπαρξη η μη των ειδικών IgG και IgM αντισωμάτων έναντι των πρωτεϊνών της εξωτερικής μεμβράνης ( O.YIPs ) και η συσχέτισή τους με τη φορεία. Από τη μελέτη προέκυψε ότι υπάρχει θετική συσχέτισή μεταξύ φορείας και IgG αντισωμάτων σε βαθμό στατιστικά σημαντικό ( 21% θετικά IgG στους φορείς και 9% στους μη-φορείς ). Τα ποσοστά των θετικών IgM δεν διέφεραν σημαντικά μεταξύ των φορέων και μη- φορέων ( 9 και 7,6% αντίστοιχα ).Στην συνέχεια, ελέγχθησαν 184 δείγματα αίματος από εμβολιασθέντες στρατευμένους του νομού Σερρών ως προς την ύπαρξη ειδικών IgG αντισωμάτων έναντι της οροομάδας C. Από τα αποτελέσματα διαπιστώθηκε ότι ποσοστό 86% των στρατευμένων ανταποκρίθηκε θετικά στον εμβολιασμό (158/184). Τέλος 331 δείγματα αίματος εμβολιασθέντων στρατευμένων ελέγχθησαν για τη βακτηριοκτόνο δράση των ειδικών IgG αντισωμάτων έναντι της οροομάδας C και αποτελέσματα προέκυψε ότι ποσοστό 83,7% των δειγμάτων είχαν βακτηριοκτόνο δράση.