Μακροχρόνια παρακολούθηση παιδιών που υποβλήθηκαν σε αγωγή με GnRH ανάλογα για αναστολή της εφηβείας: επίδραση της αγωγής με GnRH ανάλογα στο τελικό ανάστημα, στη σύνθεση σώματος, στην οστική πυκνότητα και στη λειτουργία των γονάδων

Abstract

Objective: The objective of the study was to evaluate the long-term effect of GnRHanalog (GnRHa) treatment on final height (FH), body mass index (BMI), body composition, bone mineral density (BMD), and ovarian function. Subjects/Methods: Ninety-two females, evaluated in adulthood, were categorized as follows: group A, 47 girls with idiopathic central precocious puberty (ICPP) (33 GnRHa treated and 14 nontreated); group B, 24 girls with isolated GH deficiency (15 GnRHa and GH treated and nine GH treated); group C, 21 girls with idiopathic short stature (seven GnRHa andGHtreated, seven GnRHa treated, and seven nontreated). Results: FH, BMD, and percent fat mass of GnRHa-treated patients in all three groups were comparable with those of the respective nontreated subjects. BMI values of GnRHa-treated and nontreated subjects in groups A and C were comparable, whereas in group B, a higher BMI was found in subjects treated only with GH. Nontreated patients with ICPP had greater maximal ovarian volumes, higher LH and LH to FSH ratio, and more severe hirsutism than GnRHa-treated ones. Menstrual cycle characteristics were not different between treated and nontreated subjects. The prevalence of polycystic ovary syndrome in treated and untreated girls with ICPP was comparable, whereas in the entire cohort, it was 11.1% in GnRHa treated and 32.1% in the untreated (P 0.02). Conclusions: Girls treated in childhood with GnRHa have normal BMI, BMD, body composition, and ovarian function in early adulthood. FH is not increased in girls with ICPP in whom GnRHa was initiated at about 8 yr. There is no evidence that GnRHa treatment predisposes to polycystic ovary syndrome or menstrual irregularities.

Υπάρχουσα γνώση. Τα ανάλογα της GnRH (GnRHa) έχουν χρησιμοποιηθεί για την αναστολή της εφηβείας σε παιδιά με κεντρική πρώιμη ήβη (CPP) και σε παιδιά με μειωμένο προσδόκιμο αύξησης κατά την έναρξη της εφηβείας, με στόχο τη βελτίωση του τελικού αναστήματος (FH). Παρά την μακροχρόνια χρήση των GnRHa και μεγάλο αριθμό σχετικών δημοσιεύσεων, η αποτελεσματικότητα της θεραπείας και οι πιθανές μακροχρόνιες επιπλοκές ακόμη ερευνώνται. Στην μονοκεντρική αυτή μελέτη αξιολογήσαμε την αποτελεσματικότητα της θεραπείας με GnRHa στη βελτίωση του FH, και την επίπτωση της θεραπείας στον δείκτη μάζας σώματος (ΒΜΙ), τη σύνθεση σώματος, την οστική πυκνότητα (BMD), την αναπαραγωγική λειτουργία και τη συχνότητα ανάπτυξης συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS). Ασθενείς και Μέθοδοι. Ενενήντα δύο νεαρές γυναίκες, που διαγνώσθηκαν και παρακολουθήθηκαν στην Μονάδα Ενδοκρινολογίας Μεταβολισμού και Διαβήτη της Α' Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Παίδων “η Αγία Σοφία”, συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη και κατηγοριοποιήθηκαν ως εξής: Ομάδα Α: 47 κορίτσια με ιδιοπαθή κεντρική πρώιμη ήβη [ICPP] (33 έλαβαν GnRHa και 14 δεν έλαβαν θεραπεία), Ομάδα Β: 24 κορίτσια με μονήρη ανεπάρκεια αυξητικής ορμόνης (iGHD) (15 έλαβαν GnRHa και GH και 9 μόνο GH), και Ομάδα C : 21 κορίτσια με ιδιοπαθές κοντό ανάστημα (ISS), εκ των οποίων 7 έλαβαν GnRHa και GH, 7 έλαβαν μόνο GnRHa, και 7 δεν έλαβαν καμία θεραπεία. Οι 92 ασθενείς επανεκτιμήθηκαν σε ηλικία 16-32,3 ετών με λεπτομερές γυναικολογικό ιστορικό, κλινική εξέταση, υπερηχογράφημα έσω γεννητικών οργάνων, μέτρηση οστικής πυκνότητας και βιοχημικό και ορμονικό έλεγχο. Αποτελέσματα. Τόσο τα κορίτσια που έλαβαν θεραπεία με GnRHa, όσο και αυτές που δεν έλαβαν θεραπεία και στις τρεις ομάδες (Α, Β, C) δεν διέφεραν ως προς τη χρονολογική ηλικία, την οστική ηλικία, το στάδιο εφηβείας και το ΒΜΙ κατά την έναρξη της θεραπείας και κατά την αρχική κλινική εκτίμηση. Οι διάμεσες τιμές του τελικού αναστήματος, της οστικής πυκνότητας και της λιπώδους μάζας των ασθενών που έλαβαν θεραπεία με GnRHa και στις 3 ομάδες δεν διέφεραν σε σύγκριση με τις διάμεσες αντίστοιχες τιμές των ασθενών, που δεν έλαβαν θεραπεία. Οι διάμεσες τιμές ΒΜΙ και BMI-SDS, δεν διέφεραν μεταξύ των ασθενών με ICPP που έλαβαν και δεν έλαβαν θεραπεία με GnRHa και μεταξύ των 3 υποομάδων των ασθενών με ISS. Στην ομάδα των ασθενών με iGHD, οι ασθενείς που έλαβαν μόνο GH, είχαν υψηλότερο ΒΜΙ και BMI-SDS σε σύγκριση με αυτές που έλαβαν GnRHa και GH. Οι ασθενείς με ιδιοπαθή κεντρική πρώιμη ήβη που δεν έλαβαν θεραπεία είχαν μεγαλύτερο όγκο ωοθηκών, υψηλότερες τιμές LH και λόγο LH/FSH και περισσότερη υπερτρίχωση σε σχέση με τις ασθενείς που έλαβαν GnRHa. Ολες οι ασθενείς εμφάνισαν εμμηναρχή περίπου 1 χρόνο μετά τη διακοπή της θεραπείας με GnRHa. Η εμμηναρχή εμφανίστηκε πιο αργά στις ασθενείς που έλαβαν GnRHa, αλλά δεν βρέθηκαν διαφορές στα χαρακτηριστικά του κύκλου μεταξύ των διαφόρων υποομάδων. Στο σύνολο των ασθενών, η συχνότητα PCOS, με βάση τα κριτήρια του ΝΙΗ, ήταν 32.1% στις γυναίκες χωρίς θεραπεία και 11.1% στις γυναίκες που έλαβαν GnRHa (p: 0.02). Συμπεράσματα. Στη μονοκεντρική αυτή μελέτη παρακολουθήθηκαν για μακρό χρονικό διάστημα κορίτσια με διαφορετικές ενδείξεις χορήγησης θεραπείας με GnRHa για βελτίωση του τελικού αναστήματος, και συμπεριλήφθηκαν και κορίτσια που δεν έλαβαν αντίστοιχη θεραπεία. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι νεαρές γυναίκες που έλαβαν GnRHa στην παιδική ηλικία, στη νεαρή ενήλικο ζωή έχουν φυσιολογικό ΒΜΙ, φυσιολογική οστική πυκνότητα, σύνθεση σώματος και ωοθηκική λειτουργία. Δεν παρατηρήθηκε βελτίωση του τελικού αναστήματος στα κορίτσια με ιδιοπαθή κεντρική πρώιμη ήβη, στα οποία η θεραπεία με GnRHa ξεκίνησε μετά την ηλικία των οκτώ ετών. Τέλος, η θεραπεία με GnRHa δε φαίνεται να προδιαθέτει σε εμφάνιση συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών ή διαταραχών του κύκλου.