Μελέτη εφαρμογής και αποτελεσματικότητας αντιμικροβιακής χημειοπροφύλαξης σε καθαρές ορθοπαιδικές επεμβάσεις με εμφυτεύματα

Abstract

Objective: The aim of this study is to evaluate the use of antimicrobial prophylaxis for total hip and knee arthroplasty in a tertiary hospital. We compared the administration of teicoplanin against the usual hospital practices, which present differences according to the kind of the antibiotic and the time of administration. Patients - Methods: It is a prospective randomized study, of 616 adult patients undergoing total hip or knee replacement, which took place in a tertiary hospital, in an 18-month period of time. The above patients were divided in two groups (group A and B) according to the antimicrobial prophylaxis that they received. From a total of 616 patients, 278 patients operated on in one group were administered a single-dose of 10 mg/Kg teicoplanin IV in 15 min, upon the introduction of anaesthesia and the remaining 338 patients operated on in the other group were administered multiple doses of comparators as decided by the attending physicians. Follow-up was done for 24 months for the presence of superficial or deep postoperative infection, acute or chronic. For the statistical analysis of the efficacy of chemoprophylaxis we used t test, Wilcoxon Signed Rank test, x2 and Fisher’s exact test. Results: All patients of group A were administered a single-dose of 10 mg/Kg teicoplanin according their body weight. In group B, the patients were given multiple doses of comparators for 4-6 days as decided by the attending physicians (IQR : 5-8,3). Specifically, in 159 (47.04%) patients were administered a second generation cephalosporin for 6 days, in 145 (42.9%) patients were given beta lactams with beta lactamase inhibitors for 5 days, in 22 (6.5%) patients were used quinolones for 8 days while in the rest 12 (3.55%) patients were administered combinations of the previous antibiotics for 7 days. Postoperative infections, SSI or systemic, were presented in 74 (12%) patients, 31 (11.1%) of them in group A and 43 (12.7%) in group B, statistically non significant (p=0.45). Surgical site infections were diagnosed in 13 (2.29%) patients. Among them, 9 (1.55%) patients presented a superficial SSI, all of them were patients of group B (p<0,001). Two patients from the teicoplanin group and two patients from the comparator group had a deep SSI (p=NS). Systemic postoperative infections (especially respiratory and urinary tract infections) were developed 29 (10.4%) patients of the teicoplanin group and 33 (9.8%) patients of the comparator group (p=NS). Only one serious adverse event was observed in the teicoplanin group and another in the comparator group (p=NS). Conclusions: A single-dose teicoplanin was more effective as prophylaxis for total hip or knee arthroplasty compared with multiple doses of broad-spectrum antimicrobials. These results are very promising for the successful prevention of SSIs after arthroplasty in an era of emerging resistance of staphylococci.

Σκοπός: Η μελέτη και αξιολόγηση της χρήση της αντιμικροβιακής χημειοπροφύλαξης σε ολικές αρθροπλαστικές ισχίου ή γόνατος σε ένα τριτοβάθμιο νοσοκομείο. Αξιολογήσαμε συγκριτικά τη χορήγηση τεϊκοπλανίνης ως χημειοπροφύλαξη, σε σχέση με τη συνήθη πρακτική, η οποία εφαρμόζεται στο νοσοκομείο και παρουσιάζει αποκλίσεις ως προς το είδος του αντιμικροβιακού και το χρόνο χορήγησής του. Ασθενείς - Μέθοδος: Μελετήθηκαν προοπτικά 616 ενήλικες ασθενείς, οι οποίοι υποβλήθηκαν σε προγραμματισμένη ολική αρθροπλαστική επέμβαση ισχίου ή γόνατος σε ένα τριτοβάθμιο νοσοκομείο, σε χρονικό διάστημα 18 μηνών. Οι παραπάνω ασθενείς χωρίστηκαν σε δύο ομάδες - ομάδα Α και ομάδα Β- ανάλογα με το είδος της αντιμικροβιακής χημειοπροφύλαξης που έλαβαν. Από τους 616 ασθενείς, στην ομάδα Α, που περιλαμβάνει 278 ασθενείς, ακολουθήθηκε συγκεκριμένο πρωτόκολλο αντιμικροβιακής χημειοπροφύλαξης με τη χρήση τεϊκοπλανίνης (εφάπαξ δόση Τεϊκοπλανίνης 10mg/Kg βάρους σώματος ασθενούς σε IV έγχυση διάρκειας περίπου 15 min). Στους υπόλοιπους 338 ασθενείς της ομάδα Β, ακολουθήθηκε η συνήθης πρακτική του εκάστοτε ορθοπαιδικού χειρουργού ως προς την αντιμικροβιακή χημειοπροφύλαξη, χωρίς να γίνει καμία παρέμβαση στο είδος του αντιμικροβιακού, στη δόση του ή στη διάρκεια χορήγησής του. Τα στοιχεία καταγράφηκαν σε ειδική φόρμα από τον ίδιο ερευνητή. Όλοι οι ασθενείς ήταν υπό παρακολούθηση για χρονικό διάστημα 2 ετών για τυχόν εμφάνιση επιπολής ή εν τω βάθει, οξείας μετεγχειρητικής ή όψιμης χρόνιας λοίμωξης εγχειρητικού πεδίου. Στατιστικός έλεγχος και αντιπαραβολή όλων των στοιχείων έγινε μεταξύ των δύο παραπάνω ομάδων ασθενών για να αποδειχθεί η αποτελεσματικότητα της μίας ή της άλλης παρέμβασης. Χρησιμοποιήθηκαν οι δοκιμασίες t test, Wilcoxon Signed Rank test, x2 και Fisher’s exact test. Αποτελέσματα: Όλοι οι ασθενείς της ομάδας Α (σύνολο 278) έλαβαν ως χημειοπροφύλαξη Τεϊκοπλανίνη, σε μία μόνο δόση διεγχειρητικά 10 mg/Kg βάρους σώματος ασθενούς. Στους ασθενείς της ομάδας Β (σύνολο 338) χορηγήθηκαν ως χημειοπροφύλαξη διάφορα αντιμικροβιακά καθώς και συνδυασμοί τους για χρονικό διάστημα 6 ημερών (IQR : 5-8,3). Συγκεκριμένα, σε 159 ασθενείς (47,04%) χορηγήθηκαν κεφαλοσπορίνες β’ γενεάς με μέσο χρονικό διάστημα χορήγησης τις 6 ημέρες, επιπλέον σε 145 ασθενείς (42,9%) χορηγήθηκαν ημισυνθετικές πενικιλλίνες με αναστολείς των β- λακταμασών για χρονικό διάστημα 5 ημερών. Σε 22 ασθενείς (6,5%) χορηγήθηκαν κινολόνες για 8 ημέρες και τέλος σε 12 ασθενείς (3,55%) έγινε συνδυασμός των παραπάνω με αμινογλυκοσίδες για χρονικό διάστημα 7 ημερών. Μετεγχειρητική λοίμωξη, συστηματική ή του χειρουργικού πεδίου, ανέπτυξαν συνολικά 74 ασθενείς (12 %). Από αυτούς οι 31 ασθενείς (11,1%) ανήκαν στην ομάδα Α και οι 43 ασθενείς (12,7%) στην ομάδα Β και δεν διαπιστώθηκε στατιστική σημαντικότητα, p=0,45. Μετεγχειρητική λοίμωξη του χειρουργικού πεδίου ανέπτυξαν συνολικά 13 ασθενείς (2.29%). Σε 9 (1,55%) αναπτύχθηκε επιπολής λοίμωξη του χειρουργικού πεδίου, όλοι ανήκαν στην ομάδα Β (2.99%) (p<0,001). Εν τω βάθει λοίμωξη του εγχειρητικού πεδίου εμφάνισαν 2 ασθενείς της ομάδας Α και 2 ασθενείς της ομάδας Β (p=NS). Συστηματική μετεγχειρητική νοσοκομειακή λοίμωξη (κυρίως του αναπνευστικού και του ουροποιητικού συστήματος) ανέπτυξαν 29 ασθενείς (10,4%) της ομάδας Α και 33 ασθενείς (9,8%) της ομάδας Β (p=NS). Οι ανεπιθύμητες ενέργειες και στις δύο ομάδες ήταν ελάχιστες και οδήγησαν σε διακοπή χορήγησης του φαρμάκου σε έναν μόνο ασθενή σε κάθε ομάδα (p=NS). Συμπεράσματα: Μία διεγχειρητική εφάπαξ δόση τεϊκοπλανίνης παρουσιάζει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, ως προς τη χημειοπροφύλαξη των επεμβάσεων ολικής αρθροπλαστικής ισχίου και γόνατος, σε σύγκριση με τη χορήγηση πολλαπλών δόσεων άλλων αντιμικροβιακών σχημάτων. Τα παραπάνω αποτελέσματα αφήνουν υποσχέσεις για μία πιο αποτελεσματική πρόληψη των λοιμώξεων του χειρουργικού πεδίου μετά από επεμβάσεις ολικών αρθροπλαστικών, σε περιβάλλοντα όπου ενδημεί ο ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη σταφυλόκοκκος.