Περιορισμοί και δυσκολίες της επικοινωνίας του νοσηλευτικού προσωπικού των μονάδων εντατικής θεραπείας με ασθενείς σε μηχανική αναπνοή

Abstract

The purpose of this research study was: (1) to assess how the nursing staff of the ICU experience the limitations and difficulties in the communication process with mechanically ventilated patients, and (2) to examine the relationship between clinical experience in nursing and in ICU and perception of the experiences and reactions to the limitations and difficulties. The sample of the study consisted of 100 members of nursing staff from six ICU of big hospitals of the basin of Athens, where mechanically ventilated patients with a variety of health problems are nursed. For the collection of data a questionnaire, which was constructed on the basis of literature and the study purpose, was used. For the analysis of the data of the quantitative part of the study the statistical package of social sciences (SPSS) was used. For the group comparisons for some variables the statistical t test and the extended X2 test were used. The data from the open questions of the questionnaire were analysed by using qualitative methods. The findings of the study revealed:1. A great number of the sample members (31, 35,23) to experience feelings of frustration and anxiety in their first contact with a newly admitted mechanically ventilated patient.2. That the need to find means of establishing and maintaining communication with mechanically ventilated patient, evoked stress and distress to most sample members.3. That the sample members were fully conscious of the communication problems with mechanically ventilated patient. However, the factors which created these problems were evaluated in different way (without statistical significance) by the members of die sample with difference in years of experience in nursing and ICU.4. That the long stay of the patient in ICU, as well as his poor feedback in the communication process, made difficult for the sample members to continue the communication effort with him and to encourage him.5. That both the limited experience in ICU, as well as, the long experience in ICU with mechanically ventilated patients consists an important factor which produces psychological and organic exhaustion.6. That the work load, especially for the less experienced sample members, was a significant factor that impeded the communication with mechanically ventilated patient and evoked stress.7. That for many of the members of the sample (42,5%), especially for those with less experience in nursing, the unstable condition of the mechanically ventilated patient was a source of feelings of uncertainty and stress that impeded tire communication process.8. That the necessary contact with anxious relatives of the mechanically ventilated patients considered particularly stressful by the less experienced sample members.9. That for most of the sample members (30, 33,71%) the most significant facilitative factors in the communication process with mechanically ventilated patient was the provision of care without work overload, the improvement of work circumstances, and the pleasant work environment.10. That 83,30% of the sample members believed that the presence of an individual capable to provide reassurance to the nursing staff in order to cope with the difficulties, was necessary.This study has shown that there are many limitations and difficulties that the nursing staff experiences in communicating with mechanically ventilated patient in ICU which evoke feelings of uncertainty and stress. For this reason, the instruction of communication during nursing education which will be supplemented by continuing education must be stressed.

Σκοπός αυτής της ερευνητικής μελέτης ήταν: (1) να αξιολογήσει πώς το νοσηλευτικό προσωπικό των ΜΕΘ βιώνει τους περιορισμούς και τις δυσκολίες στη διεργασία επικοινωνίας με μηχανικά αεριζόμενους αρρώστους και πώς αντιδρά σε αυτούς και (2) να εξετάσει τη σχέση ανάμεσα σε κλινική εμπειρία στη νοσηλευτική και στη ΜΕΘ και σε αντίληψη των βιωμάτων και αντιδράσεων στους περιορισμούς και τα εμπόδια. Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 100 μέλη νοσηλευτικού προσωπικού από τις ΜΕΘ έξι μεγάλων νοσοκομείων του λεκανοπεδίου της Αθήνας, όπου νοσηλεύονται μηχανικά αεριζόμενοι άρρωστοι με ποικίλα προβλήματα υγείας. Για τη συλλογή δεδομένων χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο που καταρτίστηκε με βάση τη βιβλιογραφία και το σκοπό της έρευνας. Για τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων του ποσοτικού μέρους της μελέτης, χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πακέτο κοινωνικών επιστημών (SPSS). Οι συγκρίσεις ομάδων για ορισμένες μεταβλητές έγιναν με χρησιμοποίηση της στατιστικής δοκιμασίας t καθώς και της εκτεινόμενης X2. Τα δεδομένα από τις ανοικτές ερωτήσεις του ερωτηματολογίου αναλύθηκαν με χρησιμοποίηση ποιοτικών μεθόδων. Τα ευρήματα της μελέτης έδειξαν:1. Ένα μεγάλο αριθμό των μελών του δείγματος (31, 35,23%) να βιώνει αισθήματα ματαίωσης, άγχους και αγωνίας στην πρώτη επαφή με νεοεισερχόμενο μηχανικά αεριζόμενο άρρωστο.2. Οτι η ανάγκη εύρεσης μέσων εγκατάστασης και διατήρησης επικοινωνίας με μηχανικά αεριζόμενο άρρωστο, προκαλούσε στρες και ψυχική πίεση στα περισσότερα μέλη του δείγματος.3. Οτι τα μέλη του δείγματος είχαν πλήρη επίγνωση των προβλημάτων επικοινωνίας με μηχανικά αεριζόμενο άρρωστο. Οι παράγοντες, ωστόσο, που προκαλούσαν αυτά τα προβλήματα εκτιμούνταν διαφορετικά (χωρίς στατιστική σημαντικότητα) από τα μέλη του δείγματος με διαφορά στα χρόνια εμπειρίας στη νοσηλευτική και στη ΜΕΘ.4. Ότι η παραμονή του αρρώστου στη ΜΕΘ για πολύ χρόνο καθώς και η πενιχρή του ανατροφοδότηση στη διεργασία επικοινωνίας έκανε όλο και δυσκολότερο στα μέλη του δείγματος να συνεχίσουν την προσπάθεια επικοινωνίας με αυτόν και να τον ενθαρρύνουν. 5. Ότι τόσο η περιορισμένη εμπειρία στη ΜΕΘ, όσο και, αντίθετα, η μακροχρόνια εμπειρία στη ΜΕΘ με μηχανικά αεριζόμενους αρρώστους αποτελεί σημαντικό παράγοντα ψυχικής και σωματικής εξάντλησης.6. Ότι ο φόρτος εργασίας, ειδικά για τα λιγότερο έμπειρα μέλη του δείγματος, αποτελούσε σημαντικό παράγοντα που εμπόδιζε την επικοινωνία με μηχανικά αεριζόμενο άρρωστο και προκαλούσε στρες.7. Ότι για πολλά μέλη του δείγματος (42,5%), ειδικά για εκείνα με λιγότερη εμπειρία στη νοσηλευτική, η ασταθής κατάσταση του μηχανικά αεριζόμενου αρρώστου ήταν πηγή αισθημάτων αβεβαιότητας και στρες που εμπόδιζε τη διεργασία επικοινωνίας.8. Ότι η αναγκαία επαφή με αγχώδεις συγγενείς των μηχανικά αεριζόμενων αρρώστων θεωρείτο ιδιαίτερα στρεσσογόνα από τα λιγότερο έμπειρα μέλη του δείγματος.9. Ότι για τα περισσότερα μέλη του δείγματος (30, 33,71%), οι σημαντικότεροι διευκολυντικοί παράγοντες στη διεργασία επικοινωνίας με μηχανικά αεριζόμενο άρρωστο ήταν η παροχή φροντίδας χωρίς φόρτο εργασίας, η βελτίωση συνθηκών εργασίας, και το ευχάριστο εργασιακό περιβάλλον.10. Ότι το 83,30% των μελών του δείγματος πίστευαν ότι στο χώρο εργασίας ήταν απαραίτητο ένα άτομο ικανό να παρέχει υποστήριξη στο νοσηλευτικό προσωπικό προκειμένου να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες.Η μελέτη αυτή έδειξε ότι το νοσηλευτικό προσωπικό βιώνει πολλούς περιορισμούς και δυσκολίες στην επικοινωνία με μηχανικά αεριζόμενο άρρωστο στις ΜΕΘ που του προκαλούν αισθήματα αβεβαιότητας και στρες. Γι’ αυτό πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στη διδασκαλία επικοινωνίας κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης που θα συμπληρώνεται με συνεχιζόμενη εκπαίδευση.