Η Κοίμηση της Θεοτόκου στην ορθόδοξη παράδοση

Abstract

Το θέμα της Κοίμησης της Θεοτόκου είναι ευρύτερο από το ορατό τελετουργικό και λαογραφικό στοιχείο, που παρουσιάζεται στη γιορτή του Δεκαπεντάγουστου. Η ποίηση, που η χριστιανική πίστη περιέβαλε την Κοίμηση της μητέρας του Κυρίου, έχει τη δική της ανθρωπολογία και θεολογία. Η ίδια η παράδοση που τη δημιούργησε και την καθιέρωσε σαν τη μεγαλύτερη γιορτή του καλοκαιριού, καθόρισε και το λυτρωτικό της χαρακτήρα. Η Παναγία για τον απλό πιστό είναι το πρότυπο της μητέρας, της αδελφής, της προστάτιδας, της μεσίτριας μεταξύ ουρανού και γης. Η Κοίμησή της επισφραγίζει αυτόν τον ρόλο και δεν αμβλύνει, αλλά ενισχύει τη σχέση της ανθρωπότητας με τον πρόσωπο που γέννησε το Θεό. Σκοπός της διατριβής είναι να αναδείξει τον πλούτο των ιδεών και του λόγου, που οι Πατέρες πρόσφεραν στον ανθρώπινο πολιτισμό με αφορμή το συναίσθημα και την ανάγκη της παρηγοριάς και της δικαίωσης, που πηγάζει από τη Μετάσταση της Παναγίας. Ο τρόπος που ακολουθήθηκε για την ανάπτυξη της έρευνας ήταν ή κατ’ αρχάς κοινωνιολογική και ιστορική προσέγγιση του γεγονότος της Κοίμησης. Έγινε έτσι προσπάθεια να αναδειχθεί η άμεση σχέση με τους τόπους και τις παραδόσεις των χριστιανικών κοινοτήτων της αρχαίας Εκκλησίας και να θιγούν οι δυσκολίες που υπάρχουν στη μελέτη των πηγών, αφού οι περισσότερες από αυτές έχουν χαρακτηριστεί ως απόκρυφες. Κυρίως χρησιμοποιήθηκε η φιλολογική ανάλυση των πηγών και η ερμηνεία των θεολογικών θέσεων με βάση τις ανάγκες της εποχής που τις παρήγαγαν. Για το λόγο αυτό στη διατριβή παρουσιάζονται χρονολογικά ταξινομημένες οι πηγές για την Κοίμηση, ομαδοποιημένες κατά γλώσσα, ανεξάρτητα από τη γεωγραφική τους καταγωγή. Το τελικό συμπέρασμα είναι άλλη μια επιβεβαίωση πως οι αξίες που μας παραδίδει ο πολιτισμός, μπορούν να καθοδηγήσουν τη σωστή σκέψη και να παράγουν τις σωστές προτάσεις για τη ζωή. […]