Ο ποιητής Δ. Π. Παπαδίτσας: φιλοσοφικές διαστάσεις και εικονοπλασία

Abstract

In our study of the work of D.P. Papaditsas we sought to examine the character and identity of his philosophical quest as well as the images he used to create a personal new world, based on the principles of endless change with a view to approach Completeness and durability. Our work used various means of investigation to render the peculiar character of the poetry of Papaditsas. Important elements in our work are the study of the poetic language including the study of the syntax and semantic analysis following R. Jacobson’s structuralist method, and more broadly speaking, the role of Papaditsas’s symbols, presented as a cause of changes, and as the core of the composition of his own world, shaping his imagery. There were three periods in his creative life: the first, from 1941 to 1962, marked by a surrealist departure and influenced by the historical events of the decade of 1940-1950, the second, from 1962 to 1974, when the poet dedicated himself to the multifaceted interpretation of Being, with intense personal attributes of a quest and of symbols, and the third, from 1976 to 1986, marked by a settlement of all the issues and of the linguistic creation of images. He chose surrealist language, the Heraclitan philosophical principle of “ceaseless happening,” and idealised relations with women. His final proposal aimed at the achievement of durability and immortality. Finally, his philosophical thought interpreted Being, and his imagery revealed a world without borders, at the core being the divine tremor, renewing whirlwinds and the prevalence of light.

Μελετώντας το ποιητικό έργο του Δ. Π. Παπαδίτσα, προσανατολιστήκαμε στη διερεύνηση του χαρακτήρα και της ταυτότητας των φιλοσοφικών του ανησυχιών, καθώς και των εικόνων, με τις οποίες δημιούργησε έναν προσωπικό νέο κόσμο, βασισμένο στις αρχές της ατέρμονης μεταβολής με στόχο την προσέγγιση της Ολότητας και της διάρκειας. Για να αποδώσει τον ιδιότυπο χαρακτήρα της ποίησης του Παπαδίτσα, η εργασία μας ακολούθησε ποικίλους τρόπους διερεύνησης. Σημαντικά σημεία της αποτέλεσαν η μελέτη της ποιητικής γλώσσας με την μορφοσυντακτική και σημασιολογική ανάλυση, όπου ακολουθήσαμε τη μέθοδο του δομισμού του R. Jacobson, αλλά και, ευρύτερα, του ρόλου των συμβόλων του, που παρουσιάζονται ως αίτια μεταβολών, αλλά και ως πυρήνες σύνθεσης του δικού του σύμπαντος, που διαμόρφωσαν την εικονοπλασία του. Στη δημιουργική πορεία του διακρίνονται τρεις περίοδοι: η πρώτη, από το 1941 έως το 1962, με υπερρεαλιστική εκκίνηση και επίδραση των ιστορικών δρώμενων της δεκαετίας 1940-50, η δεύτερη, από το 1962 έως το 1974, όταν ο ποιητής αφιερώθηκε στην ποικιλότροπη προσέγγιση του Όντος, με εντονότερα ατομικά χαρακτηριστικά αναζητήσεων και συμβόλων, και η τρίτη, από το 1976 μέχρι το 1986, με καταστάλαγμα όλων των θεμάτων και της γλωσσικής διάπλασης των εικόνων. Επέλεξε την υπερρεαλιστική γλώσσα, την Ηρακλείτεια φιλοσοφική αρχή του «αενάου γίγνεσθαι», την εξιδανικευμένη σχέση με την γυναίκα. Η τελική του πρόταση στόχευε στην επίτευξη της διάρκειας και της αθανασίας. Εν τέλει, ο φιλοσοφικός του στοχασμός κινήθηκε προς το Όν, και η εικονοπλασία του φανέρωσε έναν ασύνορο κόσμο, με πυρήνα τον θείο σεισμό, τους ανακαινιστικούς στροβίλους και την επικράτηση του φωτός.