Διερεύνηση της δυνατότητας πρόκλησης οξείας παγκρεατίτιδας σε κυνάρια με οξεία εντερίτιδα από παρβοϊό-2 (CPV-2)

Abstract

Acute pancreatitis (AP) is a relatively common disease in dogs, appearing either in mild or severe form. The etiopathogenesis of canine AP still remains unclear and diagnosis is challenging due to the nonspecific laboratory changes. Serum amylase and lipase activities are considered of low diagnostic value, as it is the case with the abdominal ultrasonography. Serum canine Pancreatic Lipase Immunoreactivity (cPLI) has been shown to be specific for the evaluation of exocrine pancreatic function in dogs and is currently considered the most reliable non-invasive diagnostic tool for the definitive diagnosis of canine AP. Human studies have been shown the occurrence of hyperamylasemia and/or hyperlipasemia in patients suffering from infectious acute gastroenteritis. In some of these patients pancreatic enlargement was demonstrated by abdominal ultrasonography or computed tomography. Additionally, hyperlipasemia was demonstrated in young dogs with CPV-2 enteritis. Two of these dogs succumb and during necropsy macroscopic and histopathological findings of AP were revealed. The aim of our research was to evaluate the occurrence of AP in young dogs with CPV-2 enteritis. Thirty-five dogs, less than one year of age, with clinical signs of acute enteritis were enrolled in the study. Canine Parvovirus-2 was detected in fecal samples of all dogs using an ELISA test and PCR assay. Canine Pancreatic Lipase Immunoreactivity was used for the diagnosis of AP. The dogs were divided into two groups; Group A (n=19) and Group B (n=16), were consisted of dogs with increased and normal cPLI values, respectively. Moreover, in order to evaluate the normal reference ranges of canine Trypsin Like Immunoreactivity (cTLI) and cPLI, blood samples were collected once from 15 healthy young dogs (controls). A complete physical examination was performed daily and duration of vomiting, diarrhea and hospitalization was recorded. Blood samples were collected for complete blood count (CBC) (every 24 hrs), serum lipase and amylase determination (every 24 hrs) and serum biochemistry profile (every 48 hrs). Also, serum concentration of cTLI and cPLI were measured three times; before any treatment (Estimation 1), at the day of hospitalization with the highest value of lipase activity (Estimation 2) or, for the dogs with normal values of lipase Estimation 2 was referred to the median day of hospitalization, and at the day of discharge or death (Estimation 3). Fecal samples were obtained from each dog for fecal examination (direct smear and concentration technique) and CPV-2 detection (ELISA and PCR).Abdominal ultrasonography was performed in all dogs and intestinal morphology and motility, pancreatic morphology, as well the size of mesenteric lymph nodes were recorded. In case of death, biopsies from the pancreas, duodenum, jejunum and ileum were immediately obtained. Clinical findings did not differ between the dogs of both groups, with the exception of peritoneal fluid accumulation, which was detected in 6 dogs of Group A, opposing to one dog of Group B. Collection of abdominal fluid samples was able only in 5/6 dogs of Group A and lipase activity was determined; its value was significantly higher in the peritoneal fluid than in serum.

Η οξεία παγκρεατίτιδα (ΟΠ) του σκύλου εμφανίζεται με ήπια ή βαριά κλινική εικόνα, ενώ η αιτιοπαθογένειά της δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί. Η διάγνωσή της εξακολουθεί να παραμένει προβληματική, λόγω της μη ειδικής για την νόσο εργαστηριακής εικόνας. Ο προσδιορισμός της δραστηριότητας της αμυλάσης και της λιπάσης του ορού υποστηρίζεται ότι δεν έχει σημαντική διαγνωστική αξία, ενώ η συμβολή της υπερηχοτομογραφικής εξέτασης του παγκρέατος σε αυτή φαίνεται ότι είναι περιορισμένη. Ο προσδιορισμός στον ορό του αίματος της λιπάσης που προέρχεται αποκλειστικά από το πάγκρεας (canine Pancreatic Lipase Immunoreactivity-cPLI) περιλαμβάνεται στις ειδικές δοκιμές για τη διάγνωση των νοσημάτων της εξωκρινούς μοίρας του παγκρέατος στο σκύλο και αποτελεί σήμερα το πλέον αξιόπιστο μη επεμβατικό διαγνωστικό μέσο της ΟΠ. Σε μελέτες στον άνθρωπο διαπιστώθηκε υπεραμυλασαιμία ή/και υπερλιπασαιμία σε ασθενείς με οξεία γαστρεντερίτιδα λοιμώδους αιτιολογίας, που σε ορισμένες περιπτώσεις συνοδεύονταν από απεικονιστικά ευρήματα (μέσω υπερηχοτομογραφικής εξέτασης ή διενέργειας αξονικής τομογραφίας) συμβατά με εκείνα που χαρακτηρίζουν την ΟΠ. Υπερλιπασαιμία εμφανίστηκε σε κυνάρια με οξεία εντερίτιδα από CPV-2, ενώ κατά τη νεκροτομική εξέταση δύο κυναρίων που απεβίωσαν διαπιστώθηκαν μακροσκοπικές και ιστοπαθολογικές αλλοιώσεις ΟΠ. Οι παραπάνω παρατηρήσεις αποτέλεσαν το έναυσμα της δικής μας μελέτης. Συγκεκριμένα αποφασίστηκε η διερεύνηση της δυνατότητας πρόκλησης ΟΠ σε κυνάρια με εντερίτιδα από CPV-2. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν 35 κυνάρια, νεαρότερα του έτους, με κλινική εικόνα συμβατή με αυτή της οξείας, αιμορραγικής ή μη εντερίτιδας από CPV-2. Η ανίχνευση του ιού στα κόπρανα έγινε με τις δοκιμές ELISA και PCR. Για τη διάγνωση της ΟΠ χρησιμοποιήθηκε η δοκιμή cPLI. Τα ζώα χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, την Ομάδα Α (n=19) και την Ομάδα Β (n=16), στις οποίες ανήκαν, αντίστοιχα, τα κυνάρια με αυξημένη και εντός των φυσιολογικών ορίων τιμή της cPLI. Επιπλέον, με σκοπό τη διερεύνηση και την επιβεβαίωση του εύρους των φυσιολογικών τιμών των ειδικών δοκιμών (canine Trypsin Like Immunoreactivity-cTLI και cPLI) χρησιμοποιήθηκαν 15 υγιή παρόμοιας ηλικίας κυνάρια (μάρτυρες) από τα οποία λήφθηκε δείγμα αίματος μια φορά. Τα ασθενή ζώα υποβάλλονταν σε καθημερινή κλινική εξέταση και καταγράφονταν όλα τα επεισόδια εμέτων και διάρροιας κατά τη διάρκεια του 24ώρου. Δείγματα αίματος λήφθηκαν μια φορά πριν από την έναρξη της θεραπευτικής αγωγής και στη συνέχεια σε καθημερινή βάση, με σκοπό τη διενέργεια γενικής εξέτασης αίματος (ΓΕΑ) και προσδιορισμού της δραστηριότητας της αμυλάσης και της λιπάσης στον ορό του αίματος (κάθε 24 ώρες), καθώς και για τη διενέργεια συνήθων βιοχημικών εξετάσεων (κάθε 48 ώρες). Ο προσδιορισμός της cTLI και της cPLI διενεργήθηκε σε δείγματα ορού που λήφθηκαν σε τρεις χρονικές στιγμές: πριν την έναρξη της θεραπευτικής αγωγής (Μέτρηση 1), σε ενδιάμεση ημέρα νοσηλείας (Μέτρηση 2) κατά την οποία το ζώο εμφάνισε αυξημένη δραστηριότητα της λιπάσης ή στα ζώα που δεν παρατηρήθηκε η αύξηση αυτή, η Μέτρηση 2 αντιστοιχούσε στο μέσο της νοσηλείας και την τελευταία ημέρα νοσηλείας των ζώων (Μέτρηση 3-κλινική ίαση ή θάνατος). Σε όλα τα ζώα λήφθηκε δείγμα κοπράνων για τη διενέργεια κοπρανολογικών εξετάσεων (απλής και με εμπλουτισμό) και την ανίχνευση και ταυτοποίηση του CPV-2. Όλα τα ζώα υποβλήθηκαν σε υπερηχοτομογραφική εξέταση της κοιλιακής κοιλότητας, με ιδιαίτερη έμφαση στη μορφολογία και κινητικότητα του εντέρου, τη μορφολογία του παγκρέατος και των διαστάσεων των μεσεντέριων λεμφογαγγλίων. Σε περίπτωση θανάτου έγινε άμεσα νεκροτομική εξέταση και ιστοπαθολογική εξέταση ιστοτεμαχίων του παγκρέατος, του δωδεκαδάκτυλου, της νήστιδας και του ειλεού.