Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΚΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ -ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

Abstract

THE ALEXANDRIAN DIVINE LITURGY OF BASIL THE GREAT IS A HOLY AND ANCIENT TEXT.THIS TEXT WAS USED IN THE CHURCH OF EGYPT UNTIL THE 13TH CHENTURY TO PERFORM THE SACRAMENT OF THE HOLY EUCHARIST. AFTER THE PREVALENCE OF THE BYZANTINE LITURGICAL TYPE IN THE GRE EEK-SPEAKING ORTHODOX CHURCH OF THE ROMAN PATRIARCHATE OF ALEXANDRIA, THE TEXT WAS USED ONLY BY THE ALEXANDRIAN COPTIC CHURCH FOR FIXED DAYS, HAVING BEEN TRANSLATED IN BOHAIRIAN AND SAHIDIAN. THE ALEXANDRIANDIVINE LITURGY OF BASIL THE GREAT WAS PUBLISHED FOR THE FIRST TIME BY E. RENAUDOT (LITURIARUM ORIENTALIUM COLLECTION, PARIS 1716), USING ONLY ONE MANUSCRIPT, CODEX OF PARIS 324 OF THE 14TH CENTURY. WITH PERSONAL, LONG AND PERSISTENTRESEARCH IN THE LIBRARIES OF MANUSCRIPTS IN EGYPT, I HAD THE GOOD LUCK TO INDICATE NINE OTHER MANUSCRIPTS OF THIS LITURGY. THESE MANUSCRIPTS DATE FORM THE16TH TO THE 19TH CENTURY. THEY ALSO CONSTITUTE THE FOUNDATION FOR THE CRITICAL EDITION OF THE TEXT OF THE ABOVE MENTIOED GREEK LITURGY. IT IS THIS THAT MAINLY CONSTITUTES THIS PRESENT WORK'S CONTRIBUTION TO RESEARCH. THE CRITICALEDITION OCCUPIES PAGES 73-118 OF THE SECOND AND MAIN PART OF THE STUDY. THE TEXT IS ACCOMPANIED BY THE INDISPENSIBLE CRITICAL LEGEND WITH THE DIFFERENT SCRIPTS OF THE NINE EGYPTIAN MANUSCRIPTS AND WITH SCRIPTICAL MARGINAL NOTES.THE MANUSCRIPTS APPEAR ON PAGES 58 - 68 AND THE CRITICAL PROBLEMS ON PAGES 69-72. THE INCORPORATION OF MANUSCRIPT PAR. 325 TO THE CRITICAL LEGEND WAS IMPOSSIBLE DUE TO THE FACT THAT IT COMES FROM A DIFFERENT TEXTUAL TRADITI ON, WITH MORE BYZANTINE INFLUENCES (ABSTRACT TRUNCATE

Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΙΕΡΟ ΑΡΧΑΙΟ ΚΕΙΜΕΝΟ, ΜΕ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΤΕΛΕΙΤΑΙ ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΜΕΧΡΙ ΤΟΝ ΙΓ' ΑΙΩΝΑ. ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΟΦΩΝΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΡΩΜΑΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ, Η ΑΝΩΤΕΡΩ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΕΛΕΙΤΑΙ ΜΟΝΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΗ ΚΟΠΤΙΚΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΕ ΒΟΧΑΙΡΙΚΗ ΚΑΙ ΣΑΧΙΔΙΚΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΣΕ ΤΑΚΤΕΣ ΗΜΕΡΕΣ. Η ΑΛΕΞΑΝΔΡΙΝΗ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ Μ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ Ε.RENAUDOT (LITURGIARUM ORIENTALIUM COLLECTIO, PARIS 1716), ΑΠΟ ΕΝΑ ΜΟΝΟ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ, ΤΟΝ ΚΩΔΙΚΑ ΠΑΡΙΣΙΩΝ 325 ΤΟΥ ΙΔ' ΑΙΩΝΟΣ. ΜΕ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΚΑΙ ΜΑΚΡΑ ΚΑΙ ΕΠΙΠΟΝΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΣΤΙΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΩΝ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΕΙΧΑ ΤΗΝ ΚΑΛΗ ΤΥΧΗ ΝΑ ΕΠΙ ΣΗΜΑΝΩ ΑΛΛΑ ΕΝΝΕΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΑΥΤΗΣ, ΧΡΟΝΟΛΟΓΟΥΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟΥ ΙΣΤ' ΜΕΧΡΙ ΤΟΥ ΙΘ' ΑΙΩΝΟΣ. ΤΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΑΥΤΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΗΝ ΒΑΣΗ ΚΡΙΤΙΚΗΣ ΕΚΔΟΣΕΩΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΕΝ ΛΟΓΩ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ Θ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ Σ' ΑΥΤΟ ΚΥΡΙΩΣ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣ ΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΚΑΤΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΙΣ ΣΕΛΙΔΕΣ 73-118 ΤΟΥ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΚΑΙ ΚΥΡΙΟΥ ΜΕΟΥΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΑΥΤΗΣ. ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΣΥΝΟΔΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΚΡΙΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΜΕ ΤΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΓΡΑΦΕΣ ΤΩΝ ΕΝΝΕΑ ΑΙΓΥΠΤΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕ ΤΙΣ ΑΓΙΟΓ ΡΑΦΙΚΕΣ ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ. ΤΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΝΤΑΙ ΣΤΙΣ ΣΕΛΙΔΕΣ 58-68 ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΣΕΛΙΔΕΣ 69-72. Η ΕΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟΥ ΠΑΡ.325 ΗΤΑΝ ΑΔΥΝΑΤΟ ΝΑ ΓΙΝΕΙΣΤΟ ΚΡΙΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ, ΓΙΑΤΙ ΠΡΟΕΡΧΕΤΑΙ ΑΠΟ ΑΛΛΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ, ΜΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΓΙΑ (ΑΠΟΚΟΠΗ ΠΕΡΙΛΗ