Spuren des deutschen Idealismus im Werk von Odysseas Elytis

Abstract

This dissertation examines the structure of aesthetics in the work of Odysseas Elytis, highlighting parallels with elements of German Idealist aesthetics, primarily in relation to the concepts of nature and beauty. Elytis' aesthetics is analyzed through the philosophical principles of German Idealism and the aesthetics of the Enlightenment, as shaped by Baumgarten and systematized by Kant. Particular emphasis is placed on sensory experience and imagination, which are fundamental elements in Elytis' poetry. Schiller provides the moral and aesthetic framework for this unification, presenting art as a means of overcoming the dichotomy between nature and reason. A central element in Elytis' work is Greek nature, and specifically light, which emerges as a carrier of beauty and the moral. Elytis’ use of light, connected to Schelling’s philosophy and the poetry of Hölderlin, assumes both an aesthetic and existential dimension. The reduction of nature and reason into an organic unity, the use of language as a tool for the reception of meaning, and the concept of "innocence" as a term for aesthetic completeness are constants in Elytis' work.

Η παρούσα διατριβή εξετάζει τη δομή της αισθητικής στο έργο του Οδυσσέα Ελύτη, αναδεικνύοντας παραλληλισμούς με στοιχεία της αισθητικής του γερμανικού ιδεαλισμού, κυρίως σε σχέση με τις έννοιες της φύσης και της ομορφιάς. Η αισθητική του Ελύτη αναλύεται μέσω των φιλοσοφικών αρχών του γερμανικού ιδεαλισμού και της αισθητικής του Διαφωτισμού, όπως διαμορφώθηκαν από τον Baumgarten και συστηματοποιήθηκαν από τον Kant. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αισθητηριακή εμπειρία και τη φαντασία, οι οποίες αποτελούν βασικά στοιχεία στην ποιητική του Ελύτη. Ο Schiller παρέχει το ηθικό και αισθητικό πλαίσιο αυτής της ενοποίησης, αναδεικνύοντας την τέχνη ως μέσο υπέρβασης της διχοτομίας φύσης και λόγου. Ιδιαίτερη θέση στο έργο του Ελύτη κατέχει η ελληνική φύση και, ειδικότερα το φως, το οποίο αναδεικνύεται ως φορέας του ωραίου και του ηθικού. Η χρήση του φωτός από τον Ελύτη, συνδεδεμένη με τη φιλοσοφία του Schelling και την ποιητική του Χέλντερλιν, προσλαμβάνει αισθητική και υπαρξιακή διάσταση. Η αναγωγή της φύσης και του λόγου σε οργανική ενότητα, η χρήση της γλώσσας ως εργαλείου πρόσληψης του νοήματος και η έννοια της «αθωότητας» ως όρος αισθητικής πληρότητας αποτελούν σταθερές στο έργο του Ελύτη.

Diese Dissertation untersucht die Struktur der Ästhetik im Werk von Odysseas Elytis und hebt Parallelen zu Elementen der Ästhetik des deutschen Idealismus hervor, insbesondere in Bezug auf die Konzepte der Natur und der Schönheit. Die Ästhetik von Elytis wird durch die philosophischen Prinzipien des deutschen Idealismus und der Ästhetik der Aufklärung analysiert, wie sie von Baumgarten formuliert und von Kant systematisiert wurden. Besonderes Augenmerk wird auf die sinnliche Erfahrung und die Vorstellungskraft gelegt, die grundlegende Elemente in der Poetik von Elytis darstellen. Schiller bietet den moralischen und ästhetischen Rahmen für diese Vereinigung und hebt die Kunst als Mittel zur Überwindung der Dichotomie zwischen Natur und Vernunft hervor. Ein zentrales Element im Werk von Elytis ist die griechische Natur und insbesondere das Licht, das als Träger des Schönen und des Moralischen hervorgehoben wird. Elytis' Verwendung von Licht, verbunden mit der Philosophie von Schelling und der Dichtung von Hölderlin, erhält sowohl eine ästhetische als auch eine existenzielle Dimension. Die Reduktion von Natur und Vernunft zu einer organischen Einheit, die Verwendung der Sprache als Werkzeug zur Bedeutungserfassung und das Konzept der „Unschuld“ als Begriff für ästhetische Vollständigkeit stellen konstante Themen im Werk von Elytis dar.