Ο μετασχηματισμός και η αλλαγή οργανωσιακής κουλτούρας της δημόσιας διοίκησης μέσα από την πολιτιστική κληρονομιά των ιστορικών κρατικών αρχείων: το παράδειγμα του Εθνικού Τυπογραφείου της Ελλάδος

Abstract

This doctoral thesis investigates the significance of the Greek National Printing Office (NPO) as a living historical institution and a cultural heritage monument, while also assessing how the adoption of principles of New Public Management and the executive state enhances its role and function within Greek public administration. The central research question focuses on understanding how the NPO, as an institution with historical and cultural weight, contributes to preserving national and global cultural heritage and reinforces its position in Greek administrative practice. The research demonstrates that the National Printing Office plays a crucial role in the formation and evolution of the modern Greek state. Through the management, preservation, and promotion of archival records, it emerges as a guardian of the country's moral, cultural, and historical capital. The integration of cultural values into its operations and organizational culture is highlighted as a central aspect of its mission. At the same time, through the application of modern administrative principles, the NPO promotes transparency, efficiency, and innovation, while leveraging new technologies as a vital tool for its advancement. The findings of the dissertation indicate that the NPO is not merely a service provider but a living repository of historical memory that strengthens Greek cultural heritage and national identity. Furthermore, the possibility of registering the NPO on the World Heritage List is proposed, based on its unique contribution to preserving historical memory and the cultural identity of Greece. The NPO serves as a bridge between the past and the future, keeping cultural heritage alive through the management and protection of historical documents, while also adapting to the contemporary demands of public administration. The dissertation also presents specific proposals for further strengthening and improving the organizational culture and operations of the National Printing Office, ensuring its responsiveness to contemporary challenges related to digitization and technological renewal. By introducing new management models and innovative practices, the NPO can enhance its efficiency and secure its sustainability in the future. Additionally, examining its relationships with other public institutions and society underscores the importance of collaboration in preserving and promoting cultural heritage. In conclusion, the study confirms that cultural heritage and the values it embodies can act as a catalyst for reform and rational development in public administration, contributing to the promotion of transparency, efficiency, and accountability for the benefit of citizens. Moreover, the potential for the NPO to adapt to the requirements of the digital era is explored, with particular emphasis on the use of advanced technologies to enhance its functions and ensure citizens' access to information. Ultimately, this dissertation provides a significant contribution to understanding the relationship between cultural heritage and organizational culture in public administration, offering new theoretical and practical approaches for managing public organizations and integrating cultural heritage into their daily operations. Through the analysis of the administrative and cultural dimensions of the NPO, the research highlights the importance of synergy between public administration and cultural policy, contributing to the enhancement of institutional effectiveness and cultural sustainability.

Η παρούσα διατριβή διερευνά τη σημασία του Εθνικού Τυπογραφείου (Ε.Τ.) ως ζωντανού ιστορικού οργανισμού και μνημείου πολιτιστικής κληρονομιάς, ενώ παράλληλα αξιολογεί πώς η υιοθέτηση αρχών του Νέου Δημόσιου Μάνατζμεντ και του επιτελικού κράτους ενισχύει τον ρόλο και τη λειτουργία του στην ελληνική δημόσια διοίκηση. Κεντρικό ερευνητικό ερώτημα αποτελεί η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο το Ε.Τ., ως θεσμός με ιστορική και πολιτιστική βαρύτητα, συμβάλλει στη διατήρηση της εθνικής και παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και ανατροφοδοτεί τη θέση του στην ελληνική διοικητική πρακτική. Η έρευνα αποδεικνύει ότι το Εθνικό Τυπογραφείο διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη συγκρότηση και εξέλιξη του νεοελληνικού κράτους. Μέσα από τη διαχείριση, διαφύλαξη και προβολή αρχειακών τεκμηρίων, αναδεικνύεται ως θεματοφύλακας του αξιακού, πολιτισμικού και ιστορικού αποθέματος της χώρας. Η ενσωμάτωση πολιτιστικών αξιών στις λειτουργίες και στην οργανωσιακή του κουλτούρα αναδεικνύεται ως κεντρική πτυχή της αποστολής του. Παράλληλα, μέσω της εφαρμογής αρχών σύγχρονης διοίκησης, το Ε.Τ. προάγει τη διαφάνεια, την αποδοτικότητα και την καινοτομία, ενώ η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την εξέλιξή του.Τα ευρήματα της διατριβής καταδεικνύουν ότι το Ε.Τ. δεν είναι απλώς ένας οργανισμός παροχής υπηρεσιών, αλλά και ένας ζωντανός φορέας ιστορικής μνήμης που ενισχύει την ελληνική πολιτιστική κληρονομιά και την εθνική ταυτότητα. Επιπλέον, προτείνεται η δυνατότητα εγγραφής του Ε.Τ. στον κατάλογο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, βάσει της μοναδικής του συνεισφοράς στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης και της πολιτιστικής ταυτότητας της Ελλάδας. Το Ε.Τ. αποτελεί μια γέφυρα μεταξύ του παρελθόντος και του μέλλοντος, διατηρώντας ζωντανή την πολιτιστική κληρονομιά μέσω της διαχείρισης και της προστασίας ιστορικών εγγράφων, ενώ παράλληλα αναπροσαρμόζεται στις σύγχρονες απαιτήσεις της δημόσιας διοίκησης. Η διατριβή επίσης καταλήγει σε συγκεκριμένες προτάσεις για την περαιτέρω ενίσχυση και βελτίωση της οργανωσιακής κουλτούρας και των λειτουργιών του Εθνικού Τυπογραφείου, προκειμένου να ανταποκριθεί στις σύγχρονες προκλήσεις της ψηφιοποίησης και της τεχνολογικής ανανέωσης. Με την εισαγωγή νέων μοντέλων διοίκησης και καινοτόμων πρακτικών, το Ε.Τ. μπορεί να ενισχύσει την αποδοτικότητά του και να διασφαλίσει τη βιωσιμότητά του στο μέλλον. Παράλληλα, η διερεύνηση των σχέσεών του με άλλους δημόσιους φορείς και την κοινωνία αναδεικνύει τη σημασία της συνεργασίας στη διατήρηση και προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς. Συμπερασματικά, η μελέτη επιβεβαιώνει ότι η πολιτιστική κληρονομιά και η κουλτούρα που αυτή εμπεριέχει μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για τη μεταρρύθμιση και την ορθολογική ανάπτυξη της δημόσιας διοίκησης, συμβάλλοντας στην προαγωγή της διαφάνειας, της αποδοτικότητας και της λογοδοσίας, προς όφελος των πολιτών. Επιπλέον, εξετάζονται οι δυνατότητες προσαρμογής του Ε.Τ. στις απαιτήσεις της ψηφιακής εποχής, με ιδιαίτερη έμφαση στη χρήση προηγμένων τεχνολογιών για τη βελτίωση της λειτουργίας του και τη διασφάλιση της πρόσβασης των πολιτών στην πληροφορία. Εν κατακλείδι, η διατριβή αποτελεί σημαντική συνεισφορά στην κατανόηση της σχέσης μεταξύ πολιτιστικής κληρονομιάς και οργανωσιακής κουλτούρας στη δημόσια διοίκηση, προσφέροντας νέες θεωρητικές και πρακτικές προσεγγίσεις για τη διαχείριση των δημόσιων οργανισμών και την ενσωμάτωση της πολιτιστικής κληρονομιάς στην καθημερινή τους λειτουργία. Μέσα από την ανάλυση της διοικητικής και πολιτιστικής διάστασης του Ε.Τ., η έρευνα καταδεικνύει τη σημασία της συνέργειας μεταξύ δημόσιας διοίκησης και πολιτιστικής πολιτικής, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της θεσμικής αποτελεσματικότητας και της πολιτιστικής βιωσιμότητας.