Συσχέτιση της σεξουαλικής δυσλειτουργίας με τις μικροαγγειακές και μακροαγγειακές επιπλοκές του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2

Abstract

The present cross-sectional study aimed to investigate the relationship between sexual dysfunction and diabetic kidney disease (DKD), diabetic retinopathy (DR), diabetic peripheral neuropathy (DPN), cardiac autonomic neuropathy (CAN) and arterial stiffness in patients with type 2 diabetes mellitus (T2DM). The relationship between erectile dysfunction and metabolic syndrome was also assessed in male participants. For the assessment of erectile and female sexual dysfunction, the International Index of Erectile Function (IIEF) and the Female Sexual Function Index (FSFI) questionnaires were used, respectively. Patients underwent fundoscopy, the 24-hour urine albumin secretion was assessed, the estimated glomerular filtration rate (eGFR) was calculated with the CKD-EPI equation, they were evaluated with the Neuropathy Disability Score and the Neuropathy Symptom Score instruments for DPN, CAN assessment was performed with the classic battery of tests for cardiovascular autonomic neuropathy and with the time domain methods for the 24h heart rate variability (HRV), while a 24-hour ambulatory blood pressure and pulse wave velocity (PWV) assessment was performed. In total, 80 T2DM patients, 50 males and 30 females with a median age of 65 years and a median diabetes duration of 10 years agreed to participate in the study. Sexual dysfunction was present in 80% of the patients, in 86% of males and 73.3% of females. The presence of sexual dysfunction was not associated with DKD, DR, DPN, CAN or albuminuria. Sexual dysfunction was associated with lower eGFR values. eGFR was associated with the severity of erectile dysfunction in males and with the domains of desire, arousal and lubrication and with the total FSFI score in females. As for 24-hour heart rate variability, SDNNI was negatively associated with erectile dysfunction and RMSSD was positively related to female sexual dysfunction. Sexual dysfunction in males and females was also negatively associated with systolic and diastolic nocturnal deeping. Multivariate linear and logistic regression analyses revealed the prognostic value of systolic deeping for sexual dysfunction, as well as for the IIEF score for erectile function and the FSFI score for lubrication and pain. Sexual dysfunction in males and females was associated with higher PWV. In male participants, erectile dysfunction was not related to metabolic syndrome. Only abnormal HDL was associated with erectile dysfunction, however, after the implementation of multivariate linear regression analyses, no significant association was observed. In conclusion, the prevalence of sexual dysfunction is high in elderly T2DM patients. Sexual dysfunction in males and females was associated with eGFR, nocturnal systolic and diastolic deeping and PWV, erectile dysfunction was associated with eGFR and SDNNI, and female sexual dysfunction was associated with eGFR and RMSSD. Systolic deeping had a prognostic value for sexual dysfunction, as well as for the IIEF score for erectile function and the FSFI scores for lubrication and pain. Larger, prospective studies are needed to confirm these correlations.

Σκοπός της παρούσας συγχρονικής μελέτης ήταν η διερεύνηση της συσχέτισης μεταξύ της σεξουαλικής δυσλειτουργίας και της διαβητικής νεφρικής νόσου (ΔΝΝ), της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας (ΔΑ), της περιφερικής διαβητικής νευροπάθειας (ΠΔΝ), της διαβητικής νευροπάθειας του αυτόνομου νευρικού συστήματος του καρδιαγγειακού (ΔΝΑΝΣΚ) και της αρτηριακής σκληρίας σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔ2). Στον ανδρικό πληθυσμό της μελέτης διερευνήθηκε και η συσχέτιση της στυτικής δυσλειτουργίας με το μεταβολικό σύνδρομο. Η στυτική δυσλειτουργία αξιολογήθηκε με το ερωτηματολόγιο International Index of Erectile Function (IIEF) και η γυναικεία σεξουαλική δυσλειτουργία με το ερωτηματολόγιο Female Sexual Function Index (FSFI). Οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε βυθοσκόπηση, σε συλλογή ούρων 24ώρου για τον προσδιορισμό αλβουμίνης ή λευκωματίνης, υπολογίστηκε ο ρυθμός σπειραματικής διήθησης (ΡΣΔ) με τον τύπο CKD-EPI, αξιολογήθηκαν με τα εργαλεία Neuropathy Disability Score και Neuropathy Symptom Score για τη ΠΔΝ, με τις κλασικές καρδιαγγειακές δοκιμασίες και με την 24ωρη μεταβλητότητα της καρδιακής συχνότητας για τη ΔΝΑΝΣΚ, και με την 24ωρη περιπατητική καταγραφή της αρτηριακής πίεσης και της ταχύτητας του σφυσμικού κύματος (pulse wave velocity, PWV) για την αρτηριακή σκληρία. Συνολικά 80 ασθενείς με ΣΔ2, 50 άνδρες και 30 γυναίκες με διάμεση ηλικία τα 65 έτη και διάμεση διάρκεια ΣΔ2 τα 10 έτη, δέχτηκαν να συμμετάσχουν στη μελέτη. Σεξουαλική δυσλειτουργία είχε το 80% του συνόλου, το 86% των ανδρών και το 73,3% των γυναικών. Η σεξουαλική δυσλειτουργία δε συσχετίστηκε με τη ΔΑ, την ΠΔΝ, τη ΔΝΑΝΣΚ, τη ΔΝΝ ή την αλβουμινουρία. Η σεξουαλική δυσλειτουργία συσχετίστηκε με χαμηλότερες τιμές του ΡΣΔ. Ο ΡΣΔ συσχετίστηκε με τη βαρύτητα της στυτικής δυσλειτουργίας στους άνδρες, ενώ στις γυναίκες με τους τομείς της επιθυμίας, της διέγερσης, της κολπικής εφύγρανσης και με το συνολικό FSFI σκορ. Ο δείκτης SDNNI συσχετίστηκε αρνητικά με τη στυτική δυσλειτουργία και ο δείκτης RMSSD θετικά με τη γυναικεία σεξουαλική δυσλειτουργία. Η σεξουαλική δυσλειτουργία συσχετίστηκε επίσης με χαμηλότερα ποσοστά συστολικής και διαστολικής νυχτερινής εμβύθισης. Μετά την εφαρμογή πολυπαραγοντικών μοντέλων λογιστικής και γραμμικής παλινδρόμησης, η συστολική εμβύθιση είχε προγνωστική αξία για την εκδήλωση σεξουαλικής δυσλειτουργίας, όπως επίσης και για το IIEF σκορ για τη στυτική λειτουργία και το FSFI σκορ για την κολπική εφύγρανση και τον πόνο. Η παρουσία σεξουαλικής δυσλειτουργίας συσχετίστηκε με υψηλότερες τιμές της PWV. Στους άνδρες ασθενείς, η στυτική δυσλειτουργία δε συσχετίστηκε με την παρουσία μεταβολικού συνδρόμου. Μόνο η παρουσία παθολογικής HDL συσχετίστηκε με τη στυτική δυσλειτουργία, ωστόσο, μετά την εφαρμογή πολυπαραγοντικών μοντέλων γραμμικής παλινδρόμησης, δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση. Συμπερασματικά, ο επιπολασμός της σεξουαλικής δυσλειτουργίας είναι μεγάλος στους ηλικιωμένους ασθενείς με ΣΔ2. Η σεξουαλική δυσλειτουργία στο σύνολο του πληθυσμού της μελέτης συσχετίστηκε με το ΡΣΔ, τη συστολική και διαστολική εμβύθιση και τη PWV, η στυτική δυσλειτουργία συσχετίστηκε με το ΡΣΔ και το δείκτη SDNNI και η γυναικεία σεξουαλική δυσλειτουργία με το ΡΣΔ και το δείκτη RMSSD. Η συστολική εμβύθιση είχε προγνωστική αξία για την εκδήλωση σεξουαλικής δυσλειτουργίας, όπως επίσης και για το IIEF σκορ για τη στυτική λειτουργία και για το FSFI σκορ για την κολπική εφύγρανση και τον πόνο. Μεγαλύτερες, προοπτικές μελέτες χρειάζονται για την επιβεβαίωση των ανωτέρω συσχετίσεων.