Μορφοφωνολογικές πτυχές του πληθυντικού των ουσιαστικών στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (ΕΝΓ)

Abstract

The present study explores morphophonological aspects of the plural of nouns in Greek Sign Language (GSL). More specifically, it investigates the morphological processes involved in forming the plural of nouns. Additionally, it examines whether and to what extent the phonological characteristics of nouns influence the morphological pluralization process that the signer will use. The study is based on natural and elicited data from deaf informants. Given that no study has so far investigated the processes of plural formation in general, and specifically the plural formation of nouns, in GSL, a detailed descriptive morphophonological analysis of these processes contributes to a better understanding of how grammatical functions are realized in a visual-gestural language like GSL. The morphophonological analysis of GSL data is informed by previous research on the pluralization of nouns in other Sign Languages (SLs), as there are no prior studies on the subject in GSL. At the same time, the data from this research is compared with findings concerning other SLs, as well as with findings concerning Spoken Languages. As in other SLs, the analysis of the data shows that GSL involves various morphological processes for forming the plural of nouns. More specifically: (a) reduplication, which can appear in three different forms – sideward, simple, and simultaneous reduplication; (b) zero marking; and (c) numeral incorporation. The phonological characteristics of the noun/sign in GSL seem to influence the morphological process of plural marking through reduplication, but they do not block it, as is the case in other SLs. Furthermore, regarding the distinction between concrete and abstract nouns, no differences are observed in the respective morphological pluralization processes. Abstract nouns, similar to concrete ones, appear morphologically marked with sideward, simple and simultaneous reduplication, while in some cases, they are zero-marked, depending on their phonological characteristics. Similarly, the pseudo-nouns/signs in the “Wug Test” experiment conducted in this research, confirm that phonological characteristics influence the morphological process of plural marking through reduplication without blocking it, while simultaneously proving that GSL signers possess morphological rules in their cognitive system. Additionally, it is equally important to note that certain nouns in GSL that denote temporal information can form their plural morphologically through numeral incorporation, a morphological process that combines the noun root with the numerical morpheme. Finally, the comparison of morphological pluralization processes of nouns in GSL with those in other Sign Languages (SLs) shows that there are many similarities between SLs, as GSL morphological processes are found in other SLs as well. However, there are also some differences concerning the phonological structure of each SL. Furthermore, the comparison with Spoken Languages, shows that there are many differences but also similarities, as morphological processes like reduplication are also used in many Spoken Languages for the morphological marking of the plural number of nouns.

Η παρούσα μελέτη διερευνά μορφοφωνολογικές πτυχές του πληθυντικού των ουσιαστικών/νοημάτων στην Ελληνική Νοηματική Γλώσσα (ΕΝΓ). Πιο συγκεκριμένα, διερευνώνται οι μορφολογικές διαδικασίες σχηματισμού του πληθυντικού των ουσιαστικών/νοημάτων. Επιπλέον, διερευνάται αν και κατά πόσο τα φωνολογικά χαρακτηριστικά των ουσιαστικών/νοημάτων επηρεάζουν την μορφολογική διαδικασία του πληθυντικού που θα χρησιμοποιήσει ο/η νοηματιστής/τρια. Η μελέτη βασίζεται σε αυθόρμητα και πειραματικά δεδομένα κωφών πληροφορητών/τριών. Δεδομένου ότι η ΕΝΓ είναι μία γλώσσα στην οποία καμία μελέτη μέχρι σήμερα δεν έχει διερευνήσει τις διαδικασίες διαμόρφωσης του πληθυντικού γενικότερα αλλά και του πληθυντικού των ουσιαστικών/νοημάτων ειδικότερα, μία λεπτομερής περιγραφική μορφοφωνολογική ανάλυση των διαδικασιών σχηματισμού του πληθυντικού των ουσιαστικών/νοημάτων, συμβάλλει στην καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο πραγματώνονται γραμματικές λειτουργίες σε μία οπτικό-κινητική γλώσσα όπως η ΕΝΓ. Η μορφοφωνολογική ανάλυση των δεδομένων της ΕΝΓ βασίζεται στις μέχρι τώρα έρευνες του πληθυντικού των ουσιαστικών/νοημάτων σε άλλες Νοηματικές Γλώσσες (ΝΓς), καθώς δεν υπάρχουν προγενέστερες έρευνες για το θέμα στην ΕΝΓ. Παράλληλα, τα δεδομένα της παρούσας έρευνας συγκρίνονται με ευρήματα σε άλλες ΝΓς αλλά και με ευρήματα των Ομιλούμενων Γλωσσών (ΟΓ) και της Κοινής Νέας Ελληνικής (ΚΝΕ).Όπως και σε άλλες ΝΓς, η ανάλυση των δεδομένων δείχνει ότι η ΕΝΓ διαθέτει διάφορες μορφολογικές διαδικασίες σχηματισμού του πληθυντικού των ουσιαστικών/νοημάτων. Πιο συγκεκριμένα, α) τον αναδιπλασιασμό, ο οποίος μπορεί να εμφανίζεται με τρεις διαφορετικές μορφές, τον πλευρικό, τον απλό αλλά και τον ταυτόχρονο – εναλλακτικό αναδιπλασιασμό, β) το μηδενικό μορφολογικό μαρκάρισμα αλλά και γ) την ενσωμάτωση του αριθμητικού. Τα φωνολογικά χαρακτηριστικά του ουσιαστικού/νοήματος στην ΕΝΓ φαίνεται πως επηρεάζουν την μορφολογική διαδικασία μαρκαρίσματος του πληθυντικού με αναδιπλασιασμό αλλά δεν τον μπλοκάρουν όπως συμβαίνει σε άλλες ΝΓς. Ακόμη, όσον αφορά την διάκριση συγκεκριμένων και αφηρημένων ουσιαστικών/νοημάτων, δεν παρατηρούνται διαφορετικές μορφολογικές διαδικασίες σχηματισμού του πληθυντικού τους. Τα αφηρημένα όπως και τα συγκεκριμένα ουσιαστικά/νοήματα εμφανίζονται μορφολογικά μαρκαρισμένα με πλευρικό, με απλό, με ταυτόχρονο – εναλλακτικό αναδιπλασιασμό, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις είναι και μηδενικά μαρκαρισμένα, ανάλογα με τα φωνολογικά τους χαρακτηριστικά. Αντίστοιχα, και τα ψευδό-ουσιαστικά/νοήματα του πειράματος «Wug Test» της παρούσας έρευνας επιβεβαιώνουν πως τα φωνολογικά χαρακτηριστικά επηρεάζουν την μορφολογική διαδικασία μαρκαρίσματος του πληθυντικού με αναδιπλασιασμό χωρίς να τον μπλοκάρουν, ενώ ταυτόχρονα αποδεικνύουν ότι οι νοηματιστές/τριες της ΕΝΓ διαθέτουν μορφολογικούς κανόνες στο γνωσιακό τους σύστημα. Επιπλέον, εξίσου σημαντική είναι και η διαπίστωση πως ορισμένα ουσιαστικά/νοήματα της ΕΝΓ που δηλώνουν χρονική πληροφορία μπορούν να σχηματίζουν μορφολογικά τον πληθυντικό τους μέσω της ενσωμάτωσης του αριθμητικού, μορφολογικής διαδικασίας συνδυασμού του θέματος του ουσιαστικού/νοήματος με το αριθμητικό μόρφημα. Τέλος, η σύγκριση των μορφολογικών διαδικασιών σχηματισμού του πληθυντικού των ουσιαστικών/νοημάτων στην ΕΝΓ με άλλες ΝΓς, δείχνει πως υπάρχουν πολλές ομοιότητες μεταξύ των ΝΓ, αφού οι μορφολογικές αυτές διαδικασίες απαντούν και σε άλλες ΝΓς, ωστόσο υπάρχουν και ορισμένες διαφορές που αφορούν την φωνολογική δομή της εκάστοτε ΝΓ. Επιπλέον, η σύγκριση με τις ΟΓς και την ΚΝΕ δείχνει ότι υπάρχουν αρκετές διαφορές αλλά και αρκετές ομοιότητες, αφού μορφολογικές διαδικασίες όπως ο αναδιπλασιασμός χρησιμοποιούνται και σε αρκετές ΟΓς για την μορφολογική δήλωση του πληθυντικού των ουσιαστικών.