Τα ιαματικά νερά ως προληπτικό και θεραπευτικό μέσο στις δερματικές παθήσεις από το 19ο έως τα μέσα του 20ου αιώνα στην Ελλάδα: ιστορική μελέτη

Abstract

The aim of this dissertation is the investigation of the usage of thermal waters in Greece for the treatment of skin diseases, according to bibliographical sources of the 19th and the beginning of the 20th century, as well as the comparison of this data with current medical practice. The categorization of thermal waters is investigated during this specific period, the applications of hydrotherapy, along with the main thermal springs in Greece. Furthermore, there is an extensive report on the usage of thermal waters in dealing with skin diseases, while a comparison of their usage is made in the same diseases from 1950 until today. Thermal water constituted a basic therapeutic method of skin diseases during period studied. The properties of thermal waters were already known since antiquity, in many ancient civilizations, and they were used in healing various diseases. Greece, being rich in thermal springs, attracted a lot of patients during the 19th century with the aim of being healed. Their significance in curing skin diseases is evident from the large number of related publications and treatises. These studies constituted the basis of progress in science in Greece in conjunction to the therapeutic properties of thermal waters. The evolution of medical science in the following years pointed out the relationship between thermal waters and the treatment of certain skin diseases even more. As it resulted, thermal baths, thalassotherapy but even clay therapy, constitute supplementary therapies for some skin diseases. However, they don’t replace medical treatment, but they supplement it in view of improving health and the quality of life of patients. Finally, the results of this study project the need for deeper insight into the use and properties of thermal waters and springs in cases of skin diseases but also integrating them in therapeutic methods in cosmetology.

Στόχο της παρούσας διατριβής, αποτελεί η διερεύνηση της χρήσης των ιαματικών υδάτων στην Ελλάδα για τη θεραπεία δερματικών παθήσεων σύμφωνα με τις βιβλιογραφικές πηγές του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ου αλλά και η σύγκριση των δεδομένων αυτών με τη σύγχρονη ιατρική πρακτική. Εξετάζονται οι κατηγορίες των ιαματικών υδάτων στην υπό μελέτη περίοδο, οι εφαρμογές της υδροθεραπείας αλλά και οι κυριότερες ιαματικές πηγές στην Ελλάδα, ενώ γίνεται εκτενής αναφορά στη χρήση ιαματικών υδάτων στην αντιμετώπιση δερματικών παθήσεων στην υπό μελέτη περίοδο. Τέλος, γίνεται σύγκριση της χρήσης τους στις ίδιες παθήσεις από το 1950 ως και σήμερα. Τα ιαματικά ύδατα φαίνεται ότι αποτελούσαν βασική θεραπευτική μέθοδο για δερματοπάθειες κατά την υπό μελέτη περίοδο. Οι ιδιότητες των ιαματικών υδάτων ήταν γνωστές ήδη από την αρχαιότητα σε πολλούς αρχαίους πολιτισμούς, ενώ οι ιαματικές πηγές χρησιμοποιούνταν στη θεραπεία διαφόρων ασθενειών. Η Ελλάδα, ούσα πλούσια σε ιαματικές πηγές, έγινε κατά τον 19ο αιώνα πόλος έλξης ασθενών οι οποίοι κατέφευγαν σε αυτές με σκοπό τη θεραπεία. Η σημασία των ιαματικών υδάτων στη θεραπεία των δερματικών παθήσεων φαίνεται από το μεγάλο αριθμό σχετικών δημοσιεύσεων και συγγραμμάτων. Οι μελέτες αυτές αποτέλεσαν τις βάσεις για την πρόοδο στην Ελλάδα της έρευνας σχετικά με τις ιδιότητες των ιαματικών υδάτων. Η εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης τα χρόνια που ακολούθησαν, ανέδειξαν περισσότερο τη σχέση ανάμεσα στις ιαματικές πηγές και τη θεραπεία των δερματικών παθήσεων. Όπως προέκυψε μέσα από τη μελέτη, τα ιαματικά λουτρά, η θαλασσοθεραπεία αλλά και η πηλοθεραπεία, αποτελούν συμπληρωματικές θεραπείες σε ορισμένες δερματικές παθήσεις. Δεν αντικαθιστούν ωστόσο, τη φαρμακευτική αγωγή, αλλά τη συμπληρώνουν με σκοπό τη βελτίωση της υγείας αλλά και της ποιότητας ζωής των ασθενών. Τέλος, τα αποτελέσματα της παρούσας μελέτης προβάλλουν την ανάγκη για περαιτέρω εμβάθυνση στη χρήση και τις ιδιότητες των ιαματικών υδάτων και πηγών στη θεραπεία των δερματικών παθήσεων αλλά και στην ενσωμάτωσή τους σε θεραπευτικές μεθόδους στην κοσμετολογία.