Προσδιορισμός των φαινοτύπων ομάδων αίματος Lewis και της έκκρισης των ABH αντιγόνων στο σάλιο σε ασθενείς με πέμφιγα

Abstract

Introduction. Pemphigus forms a group of chronic autoimmune blistering diseases of the skin and mucosal surfaces. Ethnic clustering, familial aggregation and autoimmune comorbidity, suggest a genetic contribution to the etiopathogenesis of Pemphigus. The majority of identified genes belong to the HLA locus, while there is limited data regarding the association of non-HLA genes. Human histo-blood group antigens as haematological markers have been assessed in autoimmune and mucocutaneous diseases; however, conflicting conclusions exist regarding the linkage between susceptibility to Pemphigus and Lewis blood group antigens co-associated secretor status. The genes we inherit at the ABO, Lewis and Secretor loci control the glycoconjugate profile of our sialylated antigens, which are hypothesized to influence the risk, development and severity of various medical conditions. Aim. This study aimed to investigate and evaluate Lewis blood group phenotypes and secretor status in relation to the clinico-immunopathological profile of Pemphigus for the first time in the Greek population, one of the protagonists in the disease’ global map distribution. Materials-methods. Thirty-six patients and 36 age and gender - matched control subjects were recruited to the study. Patients were followed up at the Center of Expertise on Autoimmune Bullous Diseases within the 2nd Dermatology Department of the Aristotle University of Thessaloniki. 2ml blood and 3ml saliva were collected from each subject, in order to identify Lewis phenotypes and determine secretor status, using monoclonal gel cards and hemagglutination inhibition technique respectively. Results. All Pemphigus Foliaceus (PF) and Pemphigus Vulgaris (PV) cutaneous type patients were Lea(–) secretors. Statistically significant differences were observed between Lewis phenotypes and (i) Pemphigus type, (ii) clinical involvement. Rare Le(a–b–) phenotype was higher in PF compared to PV patients, as well as in cutaneous compared to mucocutaneous Pemphigus, while Le(a+b–) presented dominantly in PV patients with mucocutaneous lesions. A negative correlation between Lea and Leb antigen expression was observed. No significant correlation detected between Lewis phenotypes and anti-Dsg1 and anti-Dsg3 titers, ABSIS and PDAI score, disease severity and relapses. There was no significant association regarding secretor status and clinico-immunopathological profile. Conclusions. The relationship between blood groups and Pemphigus remains unclear and contentious. Rare Lewis phenotype Le(a–b–), especially Lea(–) negative antigen appears to be a predisposing risk factor to the development of Pemphigus, characterized exclusively by skin lesions. The pathogenic heterogeneity of anti-desmoglein antibodies, along with blood group carbohydrate antigens, may reinforce an individual's susceptibility to a cutaneous subtype. Further research should be conducted with a larger sample size to determine whether these findings, along with the routine use of a Lewis and secretor status test, may improve the initial diagnostic and prognostic evaluation of Pemphigus patients.

Εισαγωγή. Η Πέμφιγα συνιστά μία ομάδα χρόνιων αυτοάνοσων πομφολυγωδών νοσημάτων του δέρματος και των βλεννογόνων. Η εθνοτική συσπείρωση, η οικογενειακή συσσώρευση και η αυτοάνοση συννοσηρότητα υποδηλώνουν τη γενετική συμμετοχή στην αιτιοπαθογένεια της Πέμφιγας. H πλειονότητα των ταυτοποιημένων γονιδίων ανήκει στον HLA τόπο, ενώ υπάρχουν περιορισμένα δεδομένα σχετικά με τη συσχέτιση των μη-HLA γονιδίων. Τα ιστοειδικά αλλοαντιγόνα των ανθρώπινων ομάδων αίματος έχουν αξιολογηθεί ως αιματολογικοί δείκτες σε αυτοάνοσα και δερματοβλεννογόνια νοσήματα; ωστόσο, υπάρχουν αντικρουόμενα συμπεράσματα σχετικά με τη σύνδεση μεταξύ της επιδεκτικότητας στην Πέμφιγα και των αντιγόνων των ομάδων αίματος Lewis και της σχετιζόμενης εκκριτικής κατάστασης των φαινοτύπων. Τα γονίδια που κληρονομούμε από τους ABO, Lewis και Secretor τόπους ελέγχουν το γλυκοσυζευγμένο προφίλ των σιαλυλιωμένων αντιγόνων μας και θεωρείται ότι επηρεάζουν τον κίνδυνο, την ανάπτυξη και τη σοβαρότητα ορισμένων ιατρικών καταστάσεων. Σκοπός. Η παρούσα μελέτη στόχευε στη διερεύνηση και αξιολόγηση των φαινοτύπων ομάδων αίματος Lewis και της σχετιζόμενης έκκρισης των ABH αντιγόνων στο σάλιο με το κλινικοανοσοπαθολογικό προφίλ της Πέμφιγας για πρώτη φορά στον ελληνικό πληθυσμό, ενός από τους πρωταγωνιστές στον παγκόσμιο χάρτη κατανομής του νοσήματος. Υλικό-μέθοδοι. Τριάντα έξι ασθενείς και 36 άτομα εξομοιωμένα ως προς την ηλικία και το φύλο εισήχθησαν στη μελέτη. Οι ασθενείς παρακολουθήθηκαν στο Κέντρο Εμπειρογνωμοσύνης Αυτοάνοσων και Πομφολυγωδών Νοσημάτων της Β΄ Δερματολογικής Κλινικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Από κάθε συμμετέχοντα συλλέχθηκαν 2ml αίματος και 3ml σάλιου, προκειμένου να ταυτοποιηθούν οι φαινότυποι Lewis και να προσδιοριστεί η εκκριτική κατάσταση, χρησιμοποιώντας κάρτες γέλης με μονοκλωνικούς αντιορούς και την τεχνική της αναστολής αιμοσυγκόλλησης αντίστοιχα. Αποτελέσματα. Όλοι οι ασθενείς με Φυλλώδη Πέμφιγα (ΦΠ) και οι ασθενείς με δερματικό υπότυπο Κοινής Πέμφιγας (ΚΠ) ταυτοποιήθηκαν Lea(–) αρνητικοί εκκρίνοντες. Παρατηρήθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των Lewis φαινοτύπων και i) του κλινικού τύπου Πέμφιγας, (ii) της κλινικής εντόπισης των βλαβών. Ο σπάνιος φαινότυπος Le(a–b–) ήταν συχνότερος στους ασθενείς με ΦΠ σε σύγκριση με τους ασθενείς με ΚΠ, καθώς και στον δερματικό υπότυπο σε σύγκριση με τον δερματοβλεννογόνιο υπότυπο Πέμφιγας, ενώ ο φαινότυπος Le(a+b–) ταυτοποιήθηκε σε όλους ασθενείς με ΚΠ και δερματοβλεννογόνιες βλάβες. Παρατηρήθηκε μία αρνητική συσχέτιση μεταξύ της έκφρασης των αντιγόνων Lea και Leb. Δεν ανιχνεύθηκε σημαντική συσχέτιση μεταξύ των φαινοτύπων Lewis και των τίτλων anti-Dsg1 και anti-Dsg3, της βαθμολογίας ABSIS και PDAI, της σοβαρότητας της νόσου και των υποτροπών. Δεν υπήρξε σημαντική συσχέτιση σχετικά με την εκκριτική κατάσταση και το κλινικοανοσοπαθολογικό προφίλ. Συμπεράσματα. Η σχέση μεταξύ των ομάδων αίματος και της Πέμφιγας παραμένει ασαφής και αμφιλεγόμενη. Ο σπάνιος φαινότυπος Lewis Le(a–b–), ιδιαίτερα το αρνητικό αντιγόνο Lea(–) φαίνεται να είναι ένας προδιαθεσικός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη της Πέμφιγας, που χαρακτηρίζεται αποκλειστικά από δερματικές βλάβες. Η παθογόνος ετερογένεια των αντι-δεσμογλεϊνικών αντισωμάτων, μαζί με τα υδατανθρακικά αντιγόνα των ομάδων αίματος, μπορεί να ενισχύσει την επιδεκτικότητα ενός ατόμου σε έναν δερματικό υπότυπο. Περαιτέρω έρευνα θα πρέπει να διεξαχθεί με μεγαλύτερο μέγεθος δείγματος για να καθοριστεί εάν αυτά τα ευρήματα, μαζί με την υιοθέτηση σε επίπεδο κλινικής πρακτικής ενός τεστ καθορισμού των Lewis φαινοτύπων και του εκκριτικού τύπου, μπορεί να βελτιώσουν την αρχική διαγνωστική και προγνωστική αξιολόγηση της Πέμφιγας.