Ολοκληρωμένη διαχείριση του ζιζανίου μικρόκαρπη κολλητσίδα σε καλλιέργεια σκληρού σιταριού με εφαρμογή καλλιεργητικών τεχνικών και ζιζανιοκτόνων.

Abstract

False cleavers (Galium spurium L.) is an annual autumn and broadleaf weed of the Rubiaceae family. This species is classified as one of the most important weeds in the wheat crop since it can decline wheat’s productivity by competing for water, nutrients, and light, as well as causing plant lodging. The aim of this thesis was to evaluate the effect of various cultivation techniques (sowing time, varieties, and rotation systems) and herbicides on false cleavers infestation and durum wheat (Triticum durum Desf.) productivity. Thus, field experiments were carried out in three locations with different environmental conditions.In two field experiments conducted in Oropos location (Eastern Attica Region) during the period November to June in two growing seasons (2020/2021 and 2021/2022) the effects of sowing time, cultivars, and herbicides on false cleavers parameters and crop yield were evaluated. Seeds of false cleavers were collected from a field in Domokos location (Phthiotis Region). In the 1st growing season, the experiment was carried out based on a split-split-plot design. The experimental factors were as follows: sowing time (early and late), durum wheat varieties (Simeto and Levante), and herbicides (Z1: metsulfuron-methyl + bensulfuron-methyl, Z2: aminopyralid + florasulam, Z3: mixture of herbicides pyroxsulam and florasulam + 2,4-D, Z4: 2,4-D + bromoxynil, untreated control and weed-free control). In the 2nd growing season, the same experimental design was followed with the only difference being the addition of one more herbicide (Z5: halauxifen-methyl + florasulam). The sowing of durum wheat and false cleavers was conducted during the same period (early sowing: 16 and 8 November in 2020 and 2021, respectively and late sowing: 24 and 2 December in 2020 and 2021, respectively). The herbicides were sprayed at the end of the tillering stage and the beginning of stem elongation of durum wheat plants.The results of these experiments showed that the density of false cleavers was not affected by the variety and sowing time, while among the herbicide treatments the highest values were recorded in the untreated control. Among the herbicides applied, in the 1st growing season the lowest density was recorded with the herbicide 2,4-D + bromoxynil, while in the 2nd growing season the lowest density was recorded with the herbicides 2,4-D + bromoxynil and halauxifen-methyl + florasulam. Moreover, the dry biomass of false cleavers was not affected by the variety, while the sowing time affected the dry biomass of this weed species with the highest values recorded in early sowing. Concerning the herbicides' efficacy, our results showed that the efficacy was not affected by the variety, while there was an interaction between the sowing time and the herbicides. Both the herbicide metsulfuron-methyl + bensulfuron-methyl and the mixture of herbicides pyroxsulam and florasulam + 2,4- D provided low efficacy (<18%) against false cleavers showing the development of resistance to herbicides inhibiting the enzyme acetolactate synthase (ALS). Also, the efficacy of herbicide aminopyralid + florasulam was less than 67%, while the efficacy of herbicides 2,4-D + bromoxynil and halauxifen-methyl + florasulam was 73.3% to 94.6% and 92.8% to 95.2%, respectively. The efficacy of the latter herbicides was higher in late sowing compared to early sowing. Moreover, the factor variety did not affect the total dry biomass of weeds, while an interaction between sowing time and herbicides was also observed for this parameter. Moreover, our results indicate that the competition of the false cleavers and other weeds negatively affected the physiological parameters (SPAD values, photosynthesis rate, transpiration rate and stomatal conductance) in durum wheat crop with the lowest values recorded in the untreated control. For the dry biomass of the durum wheat crop, no interaction was found between the three factors. Between the two cultivars, Simeto had the highest biomass, while the late sowing recorded a lower biomass compared to early sowing. Also, in the untreated control, the dry biomass was up to 20.9% lower compared to the herbicide 2,4-D + bromoxynil. Moreover, the variety Levante developed taller plants compared to the variety Simeto, while in both cultivating seasons there were no statistically significant differences among the herbicide treatments for this parameter. Concerning the effect of the three factors on yield components and seed yield, it was found that spike length was not affected by herbicide treatments, while there was an interaction between cultivar and sowing time with Simeto cultivar having shorter spikes. For the 1000-seed weight, there was no interaction between the factors, while the Levante variety had the lowest 1000-seed weight. In addition, seed yield was affected by the three factors. In 2020/2021, no interaction between the factors was observed, while in 2021/2022 an interaction was found between the cultivar and the sowing time. Among the herbicide treatments, in 2020/2021 the highest yield was found in the herbicide 2,4-D + bromoxynil (5450 Kg ha-1), while in 2021/222 the highest yield was measured in the herbicides 2,4-D + bromoxynil (6092 Kg ha-1) and halauxifen-methyl + florasulam (6312 Kg ha-1). However, there were no statistically significant differences between these herbicides and the weed-free control. Finally, the content of protein, dry and wet gluten was not affected by the three factors. In another two experiments carried out from November 2021 to June 2022 in Domokos and Velestino (Magnesia Region) locations, the efficacy of various herbicides from different chemical groups against false cleavers in durum wheat crop (variety Simeto) was evaluated. The crop was sown on 15 and 11 of November in Domokos and Velestino, respectively. In Domokos, the experiment was carried out based on the randomized complete block design with 7 experimental treatments and 3 replications. The experimental treatments were as follows: untreated control, weed-free control, and 5 herbicides (Z1: metsulfuron-methyl + bensulfuron-methyl, Z2: aminopyralid + florasulam, Z3: pyroxsulam and florasulam + 2,4-D, Z4: 2,4- D + bromoxynil, and Z5: halauxifen-methyl + florasulam). In Velestino, the same experimental design was followed with 5 treatments (untreated control, weed-free control, and herbicides Z1, Z4, and Z5). In this location, the population of false cleavers originating from the Domokos location was sown as in the experiments conducted in Oropos. Moreover, in both locations, the herbicides were applied as in the experiments conducted in Oropos location. The results of these experiments conducted in two locations revealed that the herbicides metsulfuron-methyl + bensulfuron-methyl and pyroxsulam/florasulam+2,4-D provided a low efficacy (about 10%), a result that showed the development of resistance to herbicides inhibiting the acetolactate synthase enzyme. The herbicide aminopyralid+florasulam showed moderate efficacy against false cleavers, while the efficacy of herbicides bromoxynil+2,4-D and halauxifen-methyl+florasulam were 73.4% to 96.9% and 89.4% to 97.4%, respectively. Moreover, in both locations, the false cleavers competition affected the yield in durum wheat crop with the lowest values recorded in the untreated control (2204 and 4004 Kg ha-1 in Domokos and Velestino, respectively). In contrast, the quality crop traits (protein, wet, and dry gluten content) were not affected by weed competition. In another field experiment carried out in Domokos during the period November 2021 to June 2022, the effects of two crop rotation systems on false cleavers parameters and durum wheat crop (variety Levante) were examined. The experiment was carried out based on the split-plot design with two factors, crop rotation systems as main plots and chemical control treatments as subplots. The crop rotation systems evaluated in this experiment were a) durum wheat (2018/2019) - leek (2020) - durum wheat (2020/2021) - durum wheat (2021/2022) (W-L-W-W) and b) leek (2019) - durum wheat (2019/2020) - leek (2021) - durum wheat (2021/2022) (L-W-L-W). Moreover, the chemical control treatments were a) the untreated control and b) the mixture of herbicides halauxifen-methyl + florasulam and pyroxsulam which were applied as in experiments conducted in Oropos location. The results of the crop rotation experiment showed an interaction between rotation systems and chemical control for weed parameters. The lowest density and biomass of false cleavers as well as the lowest values of the total density and biomass of weeds were recorded in the herbicide treatment of the L-W-L-W rotation system where leek was grown as a spring crop for two years. This reduction in false cleavers density as well as in total weed density can be attributed to the reduction of the weed seed bank in the soil in the L-W-L-W cropping system. Concerning the effects of crop rotation systems on the growth of durum wheat, our results revealed that the crop rotation system affected several parameters of the crop (plant height, tillers number, aboveground dry biomass, and SPAD values) with the lowest values recorded in the W-L-W-W crop rotation system due to the high infestation by the false cleavers and other weed species. These results were confirmed by the results of the Pearson correlation analysis as a negative and significant correlation was found between the dry biomass of false cleavers and the dry biomass of durum wheat crop (r=-0.577, p=0.05). Regarding the seed yield of durum wheat, no interaction was observed between the two factors. However, the seed yield was affected by both factors with the highest values recorded in the L-W-L-W rotation system (2887.3 Kg ha-1) and the herbicide treatment (2307.4 Kg ha-1). In addition, a negative and significant correlation was found between false cleavers biomass and seed yield (r=-0.687, p=0.01) showing the great effect of this weed species on durum wheat productivity. In contrast, the quality traits of the seeds were affected only by the crop rotation system with the lowest values of protein content (9.36%), wet gluten (17.77%) and dry gluten content (6.43%) recorded in the W-L-W-W rotation system. The results of the experiments carried out in the three locations showed that the combination of appropriate cultivation practices with herbicides in the context of an integrated weed management system can contribute to the control of false cleavers in durum wheat cultivation. Finally, the herbicides 2,4-D + bromoxynil and halauxifen-methyl + florasulam can be used to control false cleavers populations with resistance to ALS (acetolactate synthase) inhibiting herbicides.

Η μικρόκαρπη κολλητσίδα (Galium spurium L.) είναι ετήσιο φθινοπωρινό και πλατύφυλλο ζιζανίου της οικογένειας Rubiaceae. Το συγκεκριμένο είδος κατατάσσεται στα πιο σημαντικά φθινοπωρινά ζιζάνια της καλλιέργειας του σιταριού διότι προκαλεί σημαντική μείωση της παραγωγικότητας της συγκεκριμένης καλλιέργειας άμεσα λόγω του ανταγωνισμού για νερό, θρεπτικά στοιχεία και φως, αλλά και έμμεσα λόγω της πρόκλησης «πλαγιάσματος» των φυτών. Σκοπός της συγκεκριμένης διατριβής ήταν η αξιολόγηση της επίδρασης διαφόρων καλλιεργητικών τεχνικών (χρόνος σποράς, ποικιλίες και αμειψισπορά) και των ζιζανιοκτόνων στη διαχείριση του συγκεκριμένου ζιζανίου, αλλά και στην παραγωγικότητα της καλλιέργειας του σκληρού σιταριού (Triticum durum Desf.). Για την επίτευξη των στόχων της συγκεκριμένης διδακτορικής διατριβής πραγματοποιήθηκαν πειράματα αγρού σε τρεις περιοχές με διαφορετικές περιβαλλοντικές συνθήκες. Η αξιολόγηση της επίδρασης του χρόνου σποράς, των ποικιλιών και των ζιζανιοκτόνων σε παραμέτρους της μικρόκαρπης κολλητσίδας και στην παραγωγικότητα του σκληρού σιταριού πραγματοποιήθηκε στην περιοχή του Ωρωπού (Περιφερειακή Ενότητα Ανατολικής Αττικής) κατά την περίοδο Νοέμβριος έως Ιούνιος σε δύο καλλιεργητικές περιόδους (2020/2021 και 2021/2022). Σπόροι της μικρόκαρπης κολλητσίδας συλλέχθηκαν από αγρό στην περιοχή του Δομοκού (Περιφερειακή Ενότητα Φθιώτιδας). Την 1η καλλιεργητική περίοδο το πείραμα έγινε με βάση το πειραματικό σχέδιο των υπο-υποδιαιρεμένων τεμαχίων και οι παράγοντες ήταν οι εξής: χρόνος σποράς (πρώιμη και όψιμη), ποικιλίες σκληρού σιταριού (Simeto και Levante) και ζιζανιοκτόνα (Ζ1: metsulfuron-methyl + bensulfuron-methyl, Ζ2: aminopyralid + florasulam, Ζ3: μίγμα των ζιζανιοκτόνων pyroxsulam και florasulam + 2,4-D, Z4: 2,4-D + bromoxynil, ασκάλιστος και σκαλισμένος μάρτυρας). Τη δεύτερη καλλιεργητική περίοδο ακολουθήθηκε το ίδιο σχέδιο με τη μόνη διαφορά την εφαρμογή ακόμη ενός ζιζανιοκτόνου (Ζ5: halauxifen-methyl + florasulam). Η σπορά του σκληρού σιταριού αλλά και του ζιζανίου μικρόκαρπη κολλητσίδα πραγματοποιήθηκε το ίδιο χρονικό διάστημα (πρώιμη σπορά: 16 και 8 Νοεμβρίου το 1ο και 2ο έτος, αντίστοιχα και όψιμη σπορά: 24 και 2 Δεκεμβρίου το 1ο και 2ο έτος, αντίστοιχα). O ψεκασμός των ζιζανιοκτόνων και στις δύο περιοχές πραγματοποιήθηκε μεταφυτρωτικά στο τέλος του αδελφώματος και στην αρχή της επιμήκυνσης του στελέχους του σκληρού σιταριού. Τα συγκεκριμένα πειράματα έδειξαν ότι η πυκνότητα της μικρόκαρπης κολλητσίδας δεν επηρεάστηκε από την ποικιλία και τον χρόνο σποράς, ενώ μεταξύ των επεμβάσεων της χημικής καταπολέμησης οι μεγαλύτερες τιμές καταγράφηκαν στον ασκάλιστο μάρτυρα. Μεταξύ των ζιζανιοκτόνων που εφαρμόστηκαν, την 1η καλλιεργητική περίοδο (2020/2021) η μικρότερη πυκνότητα καταγράφηκε στο ζιζανιοκτόνο 2,4-D + bromoxynil και την 2η καλλιεργητική περίοδο (2021/2022) στα ζιζανιοκτόνα 2,4-D + bromoxynil και halauxifen-methyl + florasulam. Ακόμη, η ξηρή βιομάζα της μικρόκαρπης κολλητσίδας δεν επηρεάστηκε από την ποικιλία που καλλιεργήθηκε, ενώ ο χρόνος σποράς επηρέασε τη ξηρή βιομάζα του συγκεκριμένου ζιζανίου με τις υψηλότερες τιμές της βιομάζας να καταγράφονται στα τεμάχια της πρώιμης σποράς. Επίσης, η αποτελεσματικότητα των ζιζανιοκτόνων δεν επηρεάστηκε από την ποικιλία που καλλιεργήθηκε, ενώ υπήρξε αλληλεπίδραση μεταξύ των παραγόντων χρόνος σποράς και ζιζανιοκτόνα. Τόσο το ζιζανιοκτόνο metsulfuron-methyl + bensulfuron-methyl όσο και το μίγμα των δύο ζιζανιοκτόνων pyroxsulam και florasulam + 2,4- D δεν καταπολέμησαν τη μικρόκαρπη κολλητσίδα (ποσοστό αποτελεσματικότητας <18%) φανερώνοντας την ανάπτυξη ανθεκτικότητας σε ζιζανιοκτόνα αναστολείς του ενζύμου οξικογαλακτική συνθάση (ALS). Επίσης, η αποτελεσματικότητα του aminopyralid + florasulam ήταν μικρότερη από 67%, ενώ υψηλή αποτελεσματικότητα καταγράφηκε για τα ζιζανιοκτόνα 2,4-D + bromoxynil (73,3% έως 94,6%) και halauxifen-methyl + florasulam (92,8% έως 95,2%). Η αποτελεσματικότητα των ζιζανιοκτόνων 2,4-D + bromoxynil και halauxifen-methyl + florasulam ήταν μεγαλύτερη στην όψιμη σπορά συγκριτικά με την πρώιμη σπορά. Επίσης, δεν βρέθηκε επίδραση της ποικιλίας στη συνολική ξηρή βιομάζα των ζιζανίων, ενώ παρατηρήθηκε αλληλεπίδραση μεταξύ των παραγόντων χρόνος σποράς και ζιζανιοκτόνων για το χαρακτηριστικό της συνολικής ξηρής βιομάζας των ζιζανίων. Ο ανταγωνισμός της μικρόκαρπης κολλητσίδας αλλά και των άλλων ζιζανίων επηρέασαν αρνητικά τις φυσιολογικές παραμέτρους (τιμές SPAD, ρυθμός φωτοσύνθεσης, ρυθμός διαπνοής και στοματική αγωγιμότητα) με τις μικρότερες τιμές να καταγράφονται στον ασκάλιστο μάρτυρα. Για τη ξηρή βιομάζα του υπέργειου τμήματος του σκληρού σιταριού δεν βρέθηκε αλληλεπίδραση μεταξύ των τριών παραγόντων. Μεταξύ των δύο ποικιλιών, η Simeto παρουσίασε τη μεγαλύτερη βιομάζα, ενώ στην όψιμη σπορά καταγράφηκε μικρότερη βιομάζα συγκριτικά με την πρώιμη σπορά. Ακόμη, στον ασκάλιστο μάρτυρα η ξηρή βιομάζα ήταν μικρότερη έως 20,9% σε σύγκριση με το ζιζανιοκτόνο 2,4-D + bromoxynil. Επίσης, η ποικιλία Levante ανέπτυξε υψηλότερα φυτά από την ποικιλία Simeto, ενώ δεν υπήρξαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές μεταξύ των επεμβάσεων των ζιζανιοκτόνων και στις δύο καλλιεργητικές περιόδους για το ύψος των φυτών. Όσον αφορά την επίδραση των τριών παραγόντων στα συστατικά της απόδοσης και την απόδοση σε σπόρο, βρέθηκε ότι το μήκος του στάχυ δεν επηρεάστηκε από τις επεμβάσεις των ζιζανιοκτόνων, ενώ υπήρξε αλληλεπίδραση μεταξύ της ποικιλίας και του χρόνους σποράς, με την ποικιλία Simeto να έχει μικρότερους στάχεις χωρίς όμως να παρατηρούνται διαφορές μεταξύ των δύο χρόνων σποράς στη συγκεκριμένη ποικιλία. Για το βάρος των 1000 σπόρων δεν υπήρξε αλληλεπίδραση μεταξύ των παραγόντων, ενώ η Levante είχε το μικρότερο βάρος των 1000 σπόρων. Η απόδοση σε σπόρο επηρεάστηκε και από τους τρεις παράγοντες. Την 1η καλλιεργητική περίοδο δεν παρατηρήθηκε αλληλεπίδραση μεταξύ των παραγόντων, ενώ την 2η καλλιεργητική περίοδο σημειώθηκε αλληλεπίδραση μεταξύ της ποικιλίας και του χρόνου σποράς. Μεταξύ των επεμβάσεων των ζιζανιοκτόνων, την 1η καλλιεργητική περίοδο οι μεγαλύτερες τιμές της απόδοσης βρέθηκαν στο ζιζανιοκτόνο 2,4-D + bromoxynil (545 Kg/στρέμμα) και την 2η καλλιεργητική περίοδο στα ζιζανιοκτόνα 2,4-D + bromoxynil (609,2 Kg/στρέμμα) και halauxifen-methyl + florasulam (631,2 Kg/στρέμμα) χωρίς να υπάρχουν στατιστικώς σημαντικές διαφορές με τον σκαλισμένο μάρτυρα. Επίσης, η περιεκτικότητα της πρωτεΐνης, της ξηρής και υγρής γλουτένης δεν επηρεάστηκαν από τους τρεις παράγοντες. Σε δύο πειράματα που πραγματοποιήθηκαν στις περιοχές του Δομοκού και του Βελεστίνου (Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας) κατά την καλλιεργητική περίοδο Νοέμβριος 2021 έως Ιούνιος 2022 αξιολογήθηκε η αποτελεσματικότητα ζιζανιοκτόνων από διάφορες χημικές ομάδες έναντι της μικρόκαρπης κολλητσίδας σε καλλιέργεια σκληρού σιταριού (ποικιλία Simeto). Η σπορά της καλλιέργειας έγινε στις 15 και 11 Νοεμβρίου στη περιοχή του Δομοκού και του Βελεστίνου, αντίστοιχα. Στην περιοχή του Δομοκού το πείραμα πραγματοποιήθηκε με βάση το σχέδιο των τυχαιοποιημένων πλήρων ομάδων με 7 πειραματικές επεμβάσεις και 3 επαναλήψεις. Οι επεμβάσεις του πειράματος ήταν οι εξής: αψέκαστος μάρτυρας, σκαλισμένος μάρτυρας και 5 ζιζανιοκτόνα (Ζ1: metsulfuron-methyl + bensulfuron-methyl, Ζ2: aminopyralid + florasulam, Ζ3: pyroxsulam και florasulam + 2,4-D, Z4: 2,4-D + bromoxynil και Ζ5: halauxifen-methyl + florasulam). Στο πείραμα του Βελεστίνου ακολουθήθηκε το ίδιο πειραματικό σχέδιο με 5 επεμβάσεις (αψέκαστος μάρτυρας, σκαλισμένος μάρτυρας και ζιζανιοκτονα Ζ1, Ζ4 και Ζ5). Στο συγκεκριμένο πείραμα σπάρθηκε ο ίδιος πληθυσμός μικρόκαρπης κολλητσίδας με το πείραμα του Δομοκού. Οι σπόροι του συγκεκριμένου πληθυσμού είχαν συλλεχθεί την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο. Επίσης, ο ψεκασμός των ζιζανιοκτόνων και στις δύο περιοχές πραγματοποιήθηκε μεταφυτρωτικά στο ίδιο στάδιο που εφαρμόστηκαν τα ζιζανιοκτόνα στον Ωρωπό. Τα αποτελέσματα των πειραμάτων στις δύο περιοχές έδειξαν ότι το ποσοστό αποτελεσματικότητας του ζιζανιοκτόνου metsulfuron-methyl + bensulfuron-methyl και του μίγματος των ζιζανιοκτόνων pyroxsulam και florasulam + 2,4-D ήταν περίπου 10% φανερώνοντας την ανάπτυξη ανθεκτικότητας σε ζιζανιοκτόνα που αναστέλλουν το ένζυμο ALS. Το ζιζανιοκτόνο aminopyralid+florasulam παρουσίασε μέτρια αποτελεσματικότητα έναντι του συγκεκριμένου ζιζανίου, ενώ το ποσοστό αποτελεσματικότητας των ζιζανιοκτόνων bromoxynil+2,4-D και halauxifen-methyl+florasulam ήταν 73,4 έως 96,9% και 89,4 έως 97,4%, αντίστοιχα. Επίσης, ο ανταγωνισμός της μικρόκαρπης κολλητσίδας και στις δύο περιοχές επηρέασε την παραγωγικότητα της καλλιέργειας με τις μικρότερες τιμές της απόδοσης να καταγράφονται στα τεμάχια του αψέκαστου μάρτυρα (220,4 και 400,4 Kg/στο Δομοκό και το Βελεστίνο, αντίστοιχα). Αντίθετα, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της καλλιέργειας δεν επηρεάστηκαν από τον ανταγωνισμό των ζιζανίων. Στο τελευταίο πείραμα αγρού που πραγματοποιήθηκε στην περιοχή του Δομοκού κατά την καλλιεργητική περίοδο Νοέμβριος 2021 έως Ιούνιος 2022 μελετήθηκε η επίδραση δύο συστημάτων αμειψισποράς σε παραμέτρους της μικρόκαρπης κολλητσίδας και της καλλιέργειας του σκληρού σιταριού (ποικιλία Levante). Το πείραμα υλοποιήθηκε με βάση του πειραματικό σχέδιο των υποδιαιρεμένων τεμαχίων με δύο παράγοντες, τα συστήματα αμειψισποράς ως κύρια τεμάχια και τις επεμβάσεις της χημικής καταπολέμησης ως υποτεμάχια. Τα συστήματα αμειψισποράς που αξιολογήθηκαν σε αυτό το πείραμα ήταν α) σκληρό σιτάρι (2018/2019) - πράσο (2020) - σκληρό σιτάρι (2020/2021) - σκληρό σιτάρι (2021/2022) (Σ-Π-Σ-Σ) και β) πράσο (2019) - σκληρό σιτάρι (2019/2020) - πράσο (2021) - σκληρό σιτάρι (2021/2022) (Π-Σ-Π-Σ). Επίσης, οι επεμβάσεις της χημικής καταπολέμησης ήταν α) ο αψέκαστος μάρτυρας και β) το μίγμα των ζιζανιοκτόνων halauxifen-methyl + florasulam και pyroxsulam το οποίο εφαρμόστηκε μεταφυτρωτικά. Τα αποτελέσματα του πειράματος της αμειψισποράς έδειξε την ύπαρξη αλληλεπίδρασης μεταξύ των συστημάτων αμειψισποράς και της χημικής καταπολέμησης για τις παραμέτρους των ζιζανίων. Η μικρότερη πυκνότητα και βιομάζα της μικρόκαρπης κολλητσίδας καθώς και οι μικρότερες τιμές της συνολικής πυκνότητας και βιομάζας των ζιζανίων καταγράφηκαν στην επέμβαση του ζιζανιοκτόνου στο σύστημα αμειψισποράς Π-Σ-Π-Σ όπου το πράσο καλλιεργήθηκε ως ανοιξιάτικη καλλιέργεια για δύο έτη. Αυτή η μείωση της πυκνότητας της μικρόκαρπης κολλητσίδας αλλά και της συνολικής πυκνότητας των ζιζανίων μπορεί να αποδοθεί στη μείωση της τράπεζας σπόρων των ζιζανίων στο έδαφος στο σύστημα αμειψισποράς Π-Σ-Π-Σ. Όσον αφορά τις επιδράσεις των συστημάτων αμειψισποράς στην ανάπτυξη του σκληρού σιταριού, τα αποτελέσματα μας αποκάλυψαν ότι το σύστημα αμειψισποράς επηρέασε διάφορες παραμέτρους της καλλιέργειας (ύψος φυτού, αριθμός αδελφιών, ξηρή βιομάζα του υπέργειου τμήματος και τιμές SPAD) με τις μικρότερες τιμές για αυτές τις παραμέτρους να καταγράφονται στο σύστημα αμειψισποράς Σ-Π-Σ-Σ λόγω της υψηλής προσβολής από τη μικρόκαρπη κολλητσίδα και των άλλων ειδών ζιζανίων. Τα συγκεκριμένα αποτελέσματα επιβεβαιώθηκαν από τα αποτελέσματα της ανάλυσης συσχέτισης Pearson καθώς βρέθηκε αρνητική και σημαντική συσχέτιση μεταξύ της ξηρής βιομάζας της μικρόκαρπης κολλητσίδας και της ξηρής βιομάζας της καλλιέργειας σιταριού (r=-0,577, p=0,05). Ακόμη, για την απόδοση σε σπόρο του σκληρού σιταριού δεν παρατηρήθηκε αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο παραγόντων, όμως η απόδοση της καλλιέργειας επηρεάστηκε και από τους δύο παράγοντες με τις υψηλότερες τιμές να καταγράφονται στο σύστημα αμειψισποράς Π-Σ-Π-Σ (288,73 Κg/στρέμμα) και την επέμβαση του ζιζανιοκτόνου (230,74 Κg/στρέμμα). Επιπροσθέτως, βρέθηκε αρνητική και σημαντική συσχέτιση μεταξύ της βιομάζας της μικρόκαρπης κολλητσίδας και της απόδοσης σε σπόρο (r=-0,687, p=0,01) που δείχνει τη μεγάλη επίδραση του συγκεκριμένου ζιζανίου στην παραγωγικότητα του σκληρού σιταριού. Αντίθετα, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της καλλιέργειας επηρεάστηκαν μόνο από το σύστημα της αμειψισποράς με τις μικρότερες τιμές της περιεκτικότητας της πρωτεΐνης (9,36%), της υγρής (17,77%) και ξηρής γλουτένης (6,43%) να καταγράφονται στο σύστημα αμειψισποράς Σ-Π-Σ-Σ. Τα αποτελέσματα των πειραμάτων που πραγματοποιήθηκαν στις τρεις περιοχές έδειξαν ότι ο συνδυασμός των κατάλληλων καλλιεργητικών τεχνικών με τα ζιζανιοκτόνα στα πλαίσια ενός ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης των ζιζανίων μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση του ζιζανίου μικρόκαρπη κολλητσίδα στην καλλιέργεια του σκληρού σιταριού. Τέλος, τα ζιζανιοκτόνα 2,4-D + bromoxynil και halauxifen-methyl + florasulam μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση πληθυσμών της μικρόκαρπης κολλητσίδας ανθεκτικών σε ζιζανιοκτόνα αναστολείς του ενζύμου ALS.