Οι Μυκήνες, η Τίρυνς και το Ηραίον του Άργους μέσα από τις μαρτυρίες και τις απεικονίσεις των περιηγητικών εκδόσεων

Abstract

The doctoral dissertation entitled "Mycenae, Tiryns and the Heraion of Argos through the testimonies and illustrations of travel publications" concerns the written testimonies and illustrations of foreign travelers who visited the three important archaeological sites of Argolis in modern times (15th - 19th centuries) and investigates the perception of the ancient Greek past by the West in correlation, comparison or juxtaposition with the Greek present of those times, as well as the contribution of travel publications to the important archaeological discoveries that followed in the second half of the 19th century. It includes passages from the works of ancient Greek authors, mainly Homer, ancient drama, Strabo and Pausanias, which were collected, commented on and evaluated as a common denominator of the works of foreign travelers. The biographical information, selected excerpts and their translation into Modern Greek are presented interspersed with comments by the author in the Appendix of Travel Excerpts, which lists the written testimonies of those who visited Argolis, from Ciriaco di Ancona (1448) to the founding of the Greek state and the Expédition Scientifique de Morée (1828-1833), which marks the end of the phenomenon of periegetism in Greece. The illustrations presented in the Appendix of the engravings and paintings of the travel editions with information about the artist, title and source, as well as with an analytical commentary on their content, constitute important documents of each era, which complement the textual descriptions of the monuments and present them either with emphasis on their architectural features or in a composition with the natural environment and the landscape. The last testimony included in the Appendix of the travel excerpts comes from the Bavarian classical philologist Friedrich Thiersch, with whose arrival the phenomenon of scientific missions in our country is now established (1831-1832). The remaining excerpts included in this work, covering the period 1831-1835, are presented separately in the Epimeter as valuable scientific observations and travel impressions on the three archaeological sites of the Argive land, which constitute the core of the present research. The travelers of Argolis contributed substantially to the subsequent excavations of Heinrich Schliemann, thus being conducive to the inclusion of the Archaeological Sites of Mycenae and Tiryns in the UNESCO World Heritage List (1999).

Η διδακτορική διατριβή με τίτλο «Οι Μυκήνες, η Τίρυνς και το Ηραίον του Άργους μέσα από τις μαρτυρίες και τις απεικονίσεις των περιηγητικών εκδόσεων» αφορά τις γραπτές μαρτυρίες και τις απεικονίσεις των ξένων περιηγητών, που επισκέφθηκαν τους τρεις σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους της Αργολίδας κατά τους νεώτερους χρόνους (15ος - 19ος αι.) και ερευνά την πρόσληψη του απώτερου ελληνικού παρελθόντος από τη Δύση σε συσχετισμό, σύγκριση ή αντιπαραβολή με το ελληνικό παρόν εκείνων των χρόνων, καθώς και τη συμβολή των περιηγητικών εκδόσεων στις σπουδαίες αρχαιολογικές ανακαλύψεις που ακολούθησαν κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα. Συμπεριλαμβάνει τα χωρία των έργων των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, κυρίως του Ομήρου, του αρχαίου δράματος, του Στράβωνα και του Παυσανία, τα οποία συγκεντρώθηκαν, σχολιάστηκαν και αποτιμήθηκαν ως κοινός παρονομαστής των έργων των ξένων περιηγητών. Οι βιογραφικές πληροφορίες, τα επιλεγμένα αποσπάσματα και η μετάφρασή τους στη Νέα Ελληνική παρουσιάζονται διανθισμένα με σχόλια του συγγραφέα στο Παράρτημα περιηγητικών αποσπασμάτων, το οποίο παραθέτει τις γραπτές μαρτυρίες όσων επισκέφθηκαν την Αργολίδα, από τον Κυριακό τον Αγκωνίτη (1448) έως την ίδρυση του ελληνικού κράτους και την Expédition Scientifique de Morée (1828-1833), που σηματοδοτεί τον τερματισμό του φαινομένου του περιηγητισμού στον ελλαδικό χώρο. Οι απεικονίσεις που παρουσιάζονται στο Παράρτημα των χαρακτικών και ζωγραφικών έργων των περιηγητικών εκδόσεων με πληροφορίες για τον καλλιτέχνη, τον τίτλο και την πηγή τους, καθώς και με αναλυτικό σχολιασμό του περιεχομένου τους, αποτελούν σπουδαία τεκμήρια της εκάστοτε εποχής, τα οποία συμπληρώνουν τις κειμενικές περιγραφές των μνημείων και τα προβάλλουν είτε με έμφαση στα αρχιτεκτονικά τους χαρακτηριστικά είτε σε μία σύνθεση με το φυσικό περιβάλλον και το τοπίο. Η τελευταία μαρτυρία που περιλαμβάνεται στο Παράρτημα των περιηγητικών αποσπασμάτων προέρχεται από τον Βαυαρό κλασικό φιλόλογο Ειρηναίο Θείρσιο (Friedrich Thiersch), με την έλευση του οποίου εδραιώνεται πλέον το φαινόμενο των επιστημονικών αποστολών στη χώρα μας (1831-1832). Τα υπόλοιπα αποσπάσματα που περιλαμβάνονται στο παρόν πόνημα και καλύπτουν το διάστημα 1831-1835, παρουσιάζονται ξεχωριστά στο Επίμετρο ως αξιόλογες επιστημονικές παρατηρήσεις και ταξιδιωτικές εντυπώσεις για τις τρεις αρχαιολογικές θέσεις της Αργειακής γης, που αποτελούν τον πυρήνα της παρούσας έρευνας. Οι περιηγητές της Αργολίδας συνέβαλαν ουσιαστικά στις μετέπειτα ανασκαφικές έρευνες του Ερρίκου Σλήμαν, συνεισφέροντας στη συνέχεια στην ένταξη των Aρχαιολογικών Xώρων των Μυκηνών και της Τίρυνθας στον Κατάλογο Μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO (1999).