Το συναισθηματικό κλίμα της ελληνικής κοινωνίας και οι στάσεις απέναντι στην ενσωμάτωση των προσφύγων: συσχετίσεις και αλληλεπιδράσεις

Abstract

The purpose of this thesis was to investigate the emotional climate that developed in Greek society in the socio-political and economic conditions that had been created after the end of the economic crisis and the refugee crisis that followed, the collective emotions envolved in it, as well as the way in which the emotional climate is related to the attitudes that the citizens adopt towards the integration of refugees. To investigate the relationship between emotional climate and attitudes and the factors that mediate it, a combination of quantitative and qualitative research methods was chosen. Results showed that the emotional climate that prevails in Greek society is negative, while its correlation with citizens' attitudes towards the integration of refugees is positive. The factors that determine the emotional climate are: social intolerance, which includes the hopelessness and insecurity felt by citizens, negative emotions of fear and anger, social alienation, which is related to disappointment and negative emotions about society as a whole, as well as the conflict potential. A main characteristic of the emotional climate that prevails in Greek society, as emerged from the survey, is its durability.

Σκοπός της διατριβής ήταν η διερεύνηση του συναισθηματικού κλίματος που αναπτύχθηκε στην ελληνική κοινωνία στις κοινωνικοπολιτικές και οικονομικές συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί ως συνέπεια της προσφυγικής κρίσης, αλλά και της οικονομικής που προηγήθηκε, των συλλογικών συναισθημάτων που εμπεριέχονται σε αυτό, καθώς και του τρόπου με τον οποίο σχετίζεται με τις στάσεις που υιοθετούν οι πολίτες απέναντι στην ενσωμάτωση των προσφύγων στον αστικό ιστό. Για τη διερεύνηση της σχέσης συναισθηματικού κλίματος και στάσεων και τους παράγοντες που τη διαμεσολαβούν, επιλέχθηκε ένας συνδυασμός ποσοτικής και ποιοτικής έρευνας. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το συναισθηματικό κλίμα που επικρατεί στην ελληνική κοινωνία είναι αρνητικό, ενώ η συσχέτισή του με τις στάσεις των πολιτών απέναντι στην ενσωμάτωση των προσφύγων είναι θετική. Οι παράγοντες από τους οποίους διέπεται το συναισθηματικό κλίμα είναι η κοινωνική δυσανεξία, που εμπεριέχει την απελπισία και την ανασφάλεια που αισθάνονται οι πολίτες, τα αρνητικά συναισθήματα φόβου και θυμού, η κοινωνική αποξένωση, που σχετίζεται με την απογοήτευση και αρνητικά συναισθήματα για το κοινωνικό σύνολο, καθώς και το συγκρουσιακό δυναμικό. Ένα κύριο χαρακτηριστικό του συναισθηματικού κλίματος που επικρατεί στην ελληνική κοινωνία, όπως προέκυψε από την έρευνα, είναι η ανθεκτικότητά του.