Green procurement in the greek public sector: a study of the economic impact of green procurement in public organizations

Abstract

This Ph.D. thesis aims to study the economic impact of green procurement in Greek public sector organizations using cost benefit analysis and life cycle costing analysis tools developed by the European Union. Economic, social and political developments in the EU, as well as budgetary constraints, have rendered reformation of Union Law on public procurement necessary. Green Public Procurement (GPP) is an essential strategy for achieving environmental objectives related to climate change and sustainable consumption and production, including streamlined use of resources. The literature regarding sustainable supply chains in the public sector is scarce and to the best of the author's knowledge, there is none available on the implementation of GPP in Greece. The objective of this thesis is twofold: analyzing the Greek public sector’s status in the field of GPP along with an exhaustive recording of the implemented related cases and performing a cost-benefit analysis in order to evaluate these good practices. The results of the LCC tools implementation in the context of GPP in Greece are analyzed in order to study the economic impact of green procurement in public organizations. At the same time, the identification of the critical success factors for the implementation of green procurement in the Greek public sector is included and the cause and effect relationship between them is examined through the analysis of experts’ insights on those factors by employing the grey DEMATEL approach. The urgent need to reduce energy consumption in the public sector due to the continuing energy crisis and climate change is an additional incentive to evaluate this impact. LCC tools developed by the EU were used, fed with data from public procurement contracts carried out in the Greek public sector in order to evaluate them. The results show that the adoption of environmental criteria requires market research, planning and coordination to make it cost-effective, especially under the legislative mandate of GPP in Greece since 2022.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή αποσκοπεί στη μελέτη των οικονομικών επιπτώσεων των πράσινων προμηθειών στους ελληνικούς οργανισμούς του δημόσιου τομέα με τη χρήση της ανάλυσης κόστους-οφέλους και την εφαρμογή των εργαλείων Κοστολόγησης Κύκλου Ζωής (ΚΚΖ) που αναπτύχθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση (EE) στο πλαίσιο της προώθησης των Πράσινων Δημοσίων Συμβάσεων (ΠΔΣ). Οι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις στην ΕΕ, καθώς και οι δημοσιονομικοί περιορισμοί, κατέστησαν αναγκαία την αναμόρφωση του ενωσιακού δικαίου για τις δημόσιες συμβάσεις. Οι ΠΔΣ είναι μια ουσιαστική στρατηγική για την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή και τη βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή, συμπεριλαμβανομένου του εξορθολογισμού της χρήσης των πόρων. Η βιβλιογραφία σχετικά με τις βιώσιμες αλυσίδες εφοδιασμού στον δημόσιο τομέαείναι αποσπασματική και, εξ όσων γνωρίζει η συγγραφέας, δεν υπάρχει καμία διαθέσιμη για την εφαρμογή των ΠΔΣ στην Ελλάδα. Ο στόχος της παρούσας διδακτορικής διατριβής είναι διττός: η ανάλυση της κατάστασης του ελληνικού δημοσίου τομέα στον τομέα των ΠΔΣ μαζί με μια εξαντλητική καταγραφή των υλοποιημένων σχετικών περιπτώσεων, και η ανάλυση κόστους-οφέλους για την αξιολόγηση αυτών των καλών πρακτικών. Επιπλέον, πραγματοποιείται αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της εφαρμογής των εργαλείων ΚΚΖ στο πλαίσιο των ΠΔΣ στην Ελλάδα, προκειμένου να μελετηθεί ο οικονομικός αντίκτυπος των πράσινων προμηθειών στους δημόσιους οργανισμούς. Παράλληλα, περιλαμβάνει τον προσδιορισμό των κρίσιμων παραγόντων επιτυχίας για την εφαρμογή των πράσινων προμηθειών στον ελληνικό δημόσιο τομέα και εξετάζει τη σχέση αιτίου και αποτελέσματος μεταξύ τους μέσω της ανάλυσης των απόψεων εμπειρογνωμόνων σχετικά με τους παράγοντες αυτούς με την χρήση της γκρίζας προσέγγισης DEMATEL. Η επείγουσα ανάγκη μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας στον δημόσιο τομέα λόγω της συνεχιζόμενης ενεργειακής κρίσης και της κλιματικής αλλαγής αποτελεί πρόσθετο κίνητρο για την αξιολόγηση των επιπτώσεων αυτών. Προκειμένου να αξιολογηθούν οι εν λόγω πρακτικές χρησιμοποιήθηκαν εργαλεία ΚΚΖ που αναπτύχθηκαν από την ΕΕ, τα οποία τροφοδοτήθηκαν με δεδομένα από δημόσιες συμβάσεις που πραγματοποιήθηκαν στον ελληνικό δημόσιο τομέα. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η υιοθέτηση περιβαλλοντικών κριτηρίων απαιτεί έρευνα αγοράς, προγραμματισμό και συντονισμό ώστε να καταστεί οικονομικά αποδοτική, ιδίως στο πλαίσιο της νομοθετικής εντολής για την εφαρμογή των ΠΔΣ στην Ελλάδα από το 2022.