Η σχέση των Αρχετύπων, της Μαθηματικής Αστρονομίας και της Φυσικής Φιλοσοφίας στην Ύστερη Αναγέννηση

Abstract

This thesis investigates the epistemological foundations of the Copernican Revolution. It focuses on the interplay between specific astronomical principles –such as the principle of elongation, the distance-period relationship, trigonometric parallax, etc.– and archetypal principles of natural philosophy, including the perfection of circular motion, the principle of uniform angular velocity, and the principle of plenitude. The aim is to elucidate how these principles were received from classical antiquity through the late Renaissance. By exploring the cosmological, physical, and mathematical implications within this scope, the thesis examines the formation and philosophical foundation of the Copernican system. In the final stage, the work of Johannes Kepler is analyzed to demonstrate potential methods for epistemologically testing conflicting physical theories that are empirically adequate despite lacking physical evidence.

Η διατριβή αναφέρεται στις επιστημολογικές καταβολές της κοπερνίκειας επανάστασης. Ειδικότερα εστιάζω στη σχέση συγκεκριμένων αστρονομικών αρχών (αρχή της αποχής, σχέση απόστασης-περιόδου, τριγωνομετρική παράλλαξη, κ.ά.) με αρχετυπικές αρχές της φυσικής φιλοσοφίας (η τελειότητα της κυκλικής κίνησης, η αρχή της σταθερής γωνιακής ταχύτητας, αρχή της πληρότητας, κ.ά.), με στόχο την αποσαφήνιση της πρόσληψής τους από την κλασική αρχαιότητα έως την ύστερη Αναγέννηση. Μέσω της μελέτης των κοσμολογικών, φυσικών και μαθηματικών συνεπειών του ανωτέρου ερευνητικού πεδίου εξετάζω, μεταξύ άλλων, τη διαμόρφωση και τη φιλοσοφική θεμελίωση του κοπερνίκειου συστήματος. Σε τελευταίο στάδιο, μέσω του έργου του Johannes Kepler, αναδεικνύω τρόπους γνωσιολογικού ελέγχου αντικρουόμενων φυσικών θεωριών, οι οποίες κρίνονται ως εμπειρικώς επαρκείς, μολονότι στερούνται φυσικής τεκμηρίωσης.