Το δημόσιο δίκαιο ως παράμετρος του εκπαιδευτικού συστήματος στην Ελλάδα

Abstract

The present doctoral thesis is entitled: “The public law as a parameter of the educational system in Greece”. For the easy, clear and structured illustration of the relationship of public law to the specific system, the study is divided into two parts as follows: a) Ontological part and b) Functional – Inductive part. The structure of the chapters of Unit A (Ontological Part) is drawn up on the basis of the respective human need, which in turn generates the individual elements with the characteristic of organization. The organizational elements that make up the system, in which the institution of education is articulated, are in the order presented: a) the legal good, b) the intangible content (curriculum), c) the competence, d) the social need, e) the (material/financial) provision and f) the public mission. As it is stated more clearly below, these six organizational elements of the educational system are elements with an origin and reduction to the political and administrative function of the state itself. It could not be otherwise, because every institution, like the present institution of Education, is a sub-system, drawing its principles from the great patriarchal system, which is the social state of law (article 25 par. 1 sub-section a’). In this light, a) the legal good confers a right to enjoy education (a), b) the intangible content (the curriculum) takes shape as a dominant choice of expediency (b) through a field of intensity of competing moral judgments of discretion, c) competence reveals the scope of power (c) of public bodies, d) social need as a field of testimony of mortal, human nature forms the whole that constitutes a popular body (d) and legitimizes democracy that justifies its existence in favor of the many and the minorities, e) the (material/financial) provision leads to the distribution of the public burden through the assumption of budgetary expenditure (e), while finally f) the public mission is oriented towards serving the public interest (f) as well as any specific one. The structure of the chapters of Unit B (Functional Part) is drawn up on the basis of the general principles that run through the organizational parts of the system and determine the elements in question, endowing them with the qualitative character that the legislation and case law chooses to attribute to the constituent parts of the educational system. This is followed by chapter B.7 (Inference) which is drawn up on the basis of a judicial reasoning, which fully justifies the classification of the present thesis in the field of legal science, although it also touches on aspects of other fields, particularly social science and pedagogical science. Specifically, the major proposition includes the hypothesis in general terms that the individual human nature (x) justifies the constitution of the individual element (a), and the formulation of the proposition is that: human nature (x) establishes the existence of the element (a) as part of the system. Let (x) = (a). The minor proposition includes the declarative proposition that: human need (y) is satisfied through the operating principles (b) proposed by legislation and jurisprudence. Since human need is a function of human nature, that is: Since (y) = f(x) (y) = (b). Therefore, the formulation of the normal proposition - as a conclusion with a normativity precept - is that: if human need / nature (xy) establishes the existence of element (a) as part of the system and is satisfied through the principles that run through the educational system (b), the latter are at the same time determining the elements of each part of the said system, that is, they determine the elements of each systematic part qualitatively [(xy) = (ba)]. The principles that determine the organizational elements of the system are judged to be legitimate as compatible in principle with the public need that is identified with the public interest. However, at this point, a balance should be struck between the public interest in collectively satisfying human needs and the respect for individual rights separately on the other. The limits that arise from natural law constitute a barrier to the drive of public authority to satisfy collective survival at every level. Furthermore, the present thesis' search for respect for individual rights and natural limits in general (= c) isolates the content of the latter and demonstrates the aspects of the value and personality of the individual (= d), summarizing at this point precisely the insurance-legal barrier for respect on the part of public authority for individuals, as it takes shape through legislative and jurisprudential qualitative flows and reveals a "supervision of eternity" of law over the educational system.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή φέρει τον τίτλο: «Το δημόσιο δίκαιο ως παράμετρος του εκπαιδευτικού συστήματος στην Ελλάδα». Για την ευχερή, εναργή και δομημένη απεικόνιση της σχέσης του δημοσίου δικαίου προς το συγκεκριμένο σύστημα, η μελέτη χωρίζεται σε δύο μέρη ως εξής: α) Οντολογικό μέρος και β) Λειτουργικό – Υπαγωγικό μέρος. Η διάρθρωση των κεφαλαίων της Α’ Ενότητας (Οντολογικό Μέρος) καταρτίζεται επί τη βάσει της εκάστοτε ανθρώπινης ανάγκης, η οποία με τη σειρά της γενεσιουργεί τα επιμέρους στοιχεία με το χαρακτηριστικό της οργανωτικότητας. Τα οργανωτικά στοιχεία που συνθέτουν το σύστημα, στο οποίο αρθρώνεται ο θεσμός της εκπαίδευσης, είναι με τη σειρά που παρουσιάζονται: α) το έννομο αγαθό, β) το άυλο περιεχόμενο (διδακτέα ύλη), γ) η αρμοδιότητα, δ) η κοινωνική ανάγκη, ε) η (υλική/χρηματική) παροχή και στ) η δημόσια αποστολή. Όπως διατυπώνεται και στη συνέχεια εναργέστερα τα έξι αυτά οργανωτικά στοιχεία του εκπαιδευτικού συστήματος είναι στοιχεία με καταγωγή και αναγωγή στην πολιτειακή και διοικητική λειτουργία του ίδιου του κράτους. Δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά άλλωστε, διότι κάθε θεσμός, όπως και ο παρών θεσμός Εκπαίδευσης, είναι υπο-σύστημα, αρύεται τις αρχές του από το μεγάλο πατρώο σύστημα, που είναι το κοινωνικό κράτος δικαίου (άρθρο 25 παρ. 1 εδάφ. α’). Υπό το πρίσμα αυτό, α) το μεν έννομο αγαθό απονέμει δικαίωμα προς απόλαυση της εκπαίδευσης (α), β) το άυλο περιεχόμενο (η διδακτέα ύλη) λαμβάνει σάρκα και οστά ως κυρίαρχη επιλογή σκοπιμότητας (β) μέσα από ένα πεδίο έντασης αντιπαλλόμενων ηθικών κρίσεων διακριτικής ευχέρειας, γ) η αρμοδιότητα αποκαλύπτει το εύρος της εξουσίας (γ) των δημοσίων οργάνων, δ) η κοινωνική ανάγκη ως πεδίο μαρτυρίας της θνητής, ανθρώπινης φύσης σχηματίζει το σύνολο που συγκροτεί λαϊκό σώμα (δ) και νομιμοποιεί τη δημοκρατία που δικαιολογεί την ύπαρξή της υπέρ των πολλών αλλά και των μειοψηφιών, ε) η (υλική/χρηματική) παροχή οδηγεί στην κατανομή του δημοσίου κορβανά μέσω της ανάληψης δημοσιονομικής δαπάνης (ε), ενώ τέλος στ) η δημόσια αποστολή προσανατολίζεται στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος (στ) ως και κάθε ειδικότερου. Η διάρθρωση των κεφαλαίων της Β’ Ενότητας (Λειτουργικό Μέρος) καταρτίζεται επί τη βάσει των γενικών αρχών που διατρέχουν τα οργανωτικά μέρη του συστήματος και προσδιορίζουν τα εν λόγω στοιχεία, ενδύοντάς τα με τον ποιοτικό χαρακτήρα που η νομοθεσία και η νομολογία επιλέγει να προσδώσει στα συστατικά μέρη του εκπαιδευτικού συστήματος. Έπεται το κεφάλαιο Β.7 (Υπαγωγή) το οποίο και καταρτίζεται επί τη βάσει ενός δικανικού συλλογισμού, που δικαιολογεί άρδην την κατάταξη της παρούσας διατριβής στο χώρο της νομικής επιστήμης, καίτοι εγγίζει και πτυχές άλλων πεδίων, ιδία της κοινωνικής αλλά και της παιδαγωγικής επιστήμης. Συγκεκριμένα, η μείζων πρόταση περιλαμβάνει την υπόθεση σε γενικούς όρους, ότι η επιμέρους ανθρώπινη φύση (x) δικαιολογεί τη συγκρότηση του επιμέρους στοιχείου (α), και η διατύπωση της πρότασης είναι ότι: η ανθρώπινη φύση (x) θεμελιώνει την ύπαρξη του στοιχείου (α) ως μέρος του συστήματος. Έστω ότι (x) = (α) Η ελάσσων πρόταση περιλαμβάνει τη διαπιστωτική πρόταση ότι: η ανθρώπινη ανάγκη (y) ικανοποιείται μέσα από τις αρχές λειτουργίας (β) που προτείνει η νομοθεσία και η νομολογία. Εφόσον η ανθρώπινη ανάγκη είναι συνάρτηση της ανθρώπινης φύσης, δηλαδή: Εφόσον (y) = f(x) (y) = (β). Οπότε η διατύπωση της κανονικής πρότασης – ως συμπεράσματος με πρόταγμα κανονιστικότητας - είναι ότι: εάν η ανθρώπινη ανάγκη / φύση (xy) θεμελιώνει την ύπαρξη του στοιχείου (α) ως μέρος του συστήματος και ικανοποιείται μέσα από τις αρχές που διατρέχουν το εκπαιδευτικό σύστημα (β), οι τελευταίες είναι εν τω άμα προσδιοριστικές των στοιχείων κάθε μέρους του εν λόγω συστήματος, δηλαδή προσδιορίζουν τα στοιχεία κάθε συστηματικού μέρους ποιοτικά [(xy) = (βα)]. Οι αρχές που προσδιορίζουν τα οργανωτικά στοιχεία του συστήματος κρίνονται ως θεμιτές ως συμβατές καταρχήν προς τη δημόσια ανάγκη που ταυτίζεται με το δημόσιο συμφέρον. Πλην όμως, σε αυτό το σημείο θα πρέπει να χωρήσει στάθμιση από τη μία του δημοσίου συμφέροντος για την ικανοποίηση συλλογικά της ανθρώπινης ανάγκης και του σεβασμού των δικαιωμάτων του ατόμου ξεχωριστά από την άλλη. Τα όρια που απορρέουν από το φυσικό δίκαιο αποτελούν ανάχωμα στην ορμή της δημόσιας εξουσίας να ικανοποιήσει τη συλλογική επιβίωση σε κάθε επίπεδο. Επιπλέον, η υπό της παρούσης διατριβής αναζήτηση για το σεβασμό προς τα επιμέρους δικαιώματα του ατόμου και τα φυσικά όρια εν γένει (= γ) απομονώνει το περιεχόμενό των τελευταίων και καταδεικνύει τις πτυχές της αξίας και της προσωπικότητας του ατόμου (= δ), συνοψίζοντας στο σημείο αυτό ακριβώς την ασφαλιστική – νομική δικλείδα για το σεβασμό εκ μέρους της δημόσιας εξουσίας προς τις ατομικότητες, όπως λαμβάνει μορφή μέσω των νομοθετικών και νομολογιακών ποιοτικών ροών και αποκαλύπτει μια «εποπτεία αιωνιότητας» του δικαίου πάνω από το εκπαιδευτικό σύστημα.