Σημασιολογικός ιστός και δημοσιογραφία: τεχνολογικές προκλήσεις και νέα πρότυπα άσκησης της δημοσιογραφίας

Abstract

Today's web landscape is characterized by certain asymmetries. The news industry and especially journalists are called upon to operate in an environment where the abundance of information on the internet, while on the one hand enhances their performance due to the prospects and advantages of utilizing its content, on the other hand undermines their functionality in performing simple tasks such as searching, retrieval, collection and analysis of information due to its unregulated infrastructure and incomplete organization. In this way, the need to expand the structures of the internet and upgrade its services is highlighted, in order to meet the increasing needs of users. This dissertation studies the evolution of internet technologies in relation to journalism and presents the contribution of the Semantic Web and the development of its technologies as part of the solution to the obstacles encountered by journalists in their performance. The ultimate goal of the dissertation is to draw useful conclusions from the study of existing conditions that will lead to the submission of realistic proposals for the utilization of semantic technologies in journalism, which in turn will allow the formation of a more representative picture for the future of journalism. For this reason, the development of World Wide Web and Semantic Web technologies is initially investigated along with the challenges for journalism. Various theoretical approaches and study findings confirm the need to improve existing journalistic practices through the adoption of innovative technologies. Then, the collection, categorization and detailed description of cases of practicing journalism with semantic characteristics, leads to the theoretical construction of the term Semantic Journalism. Later on, using a combination of quantitative and qualitative methods, it is examined whether and in what way the semantic management of participatory journalism content is feasible. To this end, the design, development and evaluation of an online participatory journalism management platform for submitting, editing, controlling and publishing user generated content is carried out. Finally, the development of a journalism practice model in the context of the Semantic Web, is proposed after an analysis and evaluation of specific characteristics.

Το σημερινό διαδικτυακό τοπίο χαρακτηρίζεται από ορισμένες ασυμμετρίες. Η βιομηχανία ειδήσεων αλλά και ειδικότερα οι δημοσιογράφοι καλούνται να δραστηριοποιηθούν μέσα σε ένα περιβάλλον, όπου η αφθονία των πληροφοριών του διαδικτύου ενώ από τη μια ενισχύει την απόδοσή τους λόγω των προοπτικών και των πλεονεκτημάτων αξιοποίησης του περιεχομένου του, από την άλλη υπονομεύει την λειτουργικότητά τους κατά την εκτέλεση εργασιών όπως αναζήτηση, ανάκτηση, συλλογή και ανάλυση πληροφοριών λόγω του άναρχου τρόπου δημοσίευσης και οργάνωσης των πληροφοριών. Προβάλλεται με αυτό τον τρόπο η ανάγκη επέκτασης των δομών του διαδικτύου και αναβάθμισης των υπηρεσιών του ώστε να καλυφθούν οι ολοένα και περισσότερες ανάγκες των χρηστών. Η παρούσα διδακτορική διατριβή μελετά την εξέλιξη των τεχνολογιών του διαδικτύου σε συνάρτηση με τη δημοσιογραφία και παρουσιάζει την συμβολή του Σημασιολογικού Ιστού και την ανάπτυξη των τεχνολογιών του ως μέρος της λύσης στα εμπόδια που συναντούν οι δημοσιογράφοι κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Απώτερος σκοπός της διατριβής είναι η εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων από την μελέτη των υφιστάμενων συνθηκών που θα οδηγήσουν στην κατάθεση ρεαλιστικών προτάσεων αξιοποίησης των σημασιολογικών τεχνολογιών στη δημοσιογραφία, οι οποίες με την σειρά τους θα επιτρέψουν τη διαμόρφωση μιας αντιπροσωπευτικότερης εικόνας για το μέλλον της δημοσιογραφίας. Για τον λόγο αυτό, ερευνάται η ανάπτυξη των τεχνολογιών του Παγκόσμιου Ιστού και του Σημασιολογικού Ιστού και οι προκλήσεις για τη δημοσιογραφία. Ποικίλες θεωρητικές προσεγγίσεις και ευρήματα μελετών επιβεβαιώνουν την αναγκαιότητα βελτίωσης των υφιστάμενων δημοσιογραφικών πρακτικών και ροών εργασίας μέσω της υιοθέτησης καινοτόμων τεχνολογιών. Στη συνέχεια, η συγκέντρωση, κατηγοριοποίηση και αναλυτική περιγραφή περιπτώσεων άσκησης δημοσιογραφίας με σημασιολογικά χαρακτηριστικά, οδηγεί στην θεωρητική κατασκευή του όρου Δημοσιογραφία Σημασιολογικού Ιστού. Ακολούθως με τη χρήση ενός συνδυασμού ποσοτικών και ποιοτικών μεθόδων εξετάζεται αν και με ποιον τρόπο είναι εφικτή η σημασιολογική διαχείριση περιεχομένου Συμμετοχικής δημοσιογραφίας. Προς αυτή την κατεύθυνση πραγματοποιείται η σχεδίαση, ανάπτυξη και αξιολόγηση μιας διαδικτυακής πλατφόρμας υποβολής, επεξεργασίας, ελέγχου και δημοσίευσης περιεχομένου χρηστών. Τέλος, στο πλαίσιο της διατριβής προτείνετε ένα θεωρητικό μοντέλο συστάσεων αξιοποίησης προηγμένων τεχνολογιών για την άσκηση δημοσιογραφίας στο πλαίσιο του Σημασιολογικού Ιστού, έπειτα από μελέτη και αξιολόγηση συγκεκριμένων χαρακτηριστικών.