Research on firms' intention to engage in exporting activity: the case of the wine production sector

Abstract

This PhD thesis aims to investigate the export intention of manager-owners in the Greek wine sector by combining Ajzen's Theory of Planned Behavior and Schwartz's Theory of Values after identifying the gaps in the relevant literature. The thesis is timely due to the ongoing globalization of markets and companies' internationalization efforts. Also, exporting activity is a topic that still interests researchers.This thesis has six research objectives. The first is to examine personal values' influence on export intention's antecedents. The second is to examine whether the main elements of the Theory of Planned Behavior, i.e., Attitude, Subjective Norms and Perceived Behavioural Control, influence export intention. The third objective is to verify that the combination of Ajzen's Theory of Planned Behavior with selected constructs of Schwartz's Theory of Values is supported by empirical evidence concerning export intention. The fourth objective is determining which of the Theory of Planned Behavior constructs mainly affects export intention. The fifth objective is to compare how the exporters and non-exporters differ based on their answers. The final objective is to provide insights to researchers concerning integrating two theories proposed by the theoretical framework about the managerial intentions and to policymakers on constructing public incentives to enhance the exporting performance of wine production companies.A comprehensive literature review underpinned the achievement of the research objectives. This review delved into both the Theory of Planned Behavior and the Theory of Personal Values, as well as the export determinants, ensuring that the thesis is built on a solid foundation of existing knowledge.After identifying the research gaps, determining the thesis objectives, and formulating the research questions, the research methodology was decided upon. The research paradigm embraces the positivism philosophy, which is suitable for management studies. Positivism starts with an already established theory (in this research, the Theory of Planned Behavior and the Theory of Values) and then generates the hypothesis to be tested. A deductive approach guided the design of this research by collecting the relevant data to measure and analyze the variables. The strategy adopted is the cross-sectional study, which examines the wine producer's intentions to export to Greece in 2022.The research was conducted using questionnaires sent via electronic survey to the managers/owners of wine-producing companies. The sample consists of 210 fully answered questionnaires. The responses were then fed into SPSS for statistical analysis. The empirical data analysis confirms that the Theory of Planned Behavior can be extended and integrated with the Theory of Values. Values like Power, Tradition, Stimulation, and Benevolence influence attitudes concerning exports. Tradition influences subjective norms, and Tradition and Benevolence influence perceived behavioural control. Thus, personal values influence all the antecedents of the Theory of Planned Behavior. Furthermore, the analysis revealed that the Theory of Planned Behavior has both explanatory and predictive value. Among the three pillars that constitute the theory (attitude, subjective norms, and perceived control), perceived control has the most significant influence on managers' intention to export.The study's theoretical contribution to the international management research literature is that it proposes a cognitive process model integrating personal values to investigate attitudes, norms, and perceived control of behaviour in entrepreneurial intention to export.

Ο στόχος της διδακτορικής διατριβής είναι η διερεύνηση της πρόθεσης για εξαγωγές στον κλάδο παραγωγής οίνου στην Ελλάδα, με την εφαρμογή της Θεωρίας Προγραμματισμένης Συμπεριφοράς (Theory of Planned Behavior) και της Θεωρίας των Αξιών (Theory of Values), μετά τoν εντοπισμό των ερευνητικών κενών στη σχετική βιβλιογραφία. Το θέμα της διατριβής είναι επίκαιρο λόγω της συνεχιζόμενης παγκοσμιοποίησης των αγορών και επειδή η διεθνοποίηση των εταιρειών εξακολουθεί να ενδιαφέρει τους ερευνητές.Η παρούσα έρευνα έχει έξι ερευνητικούς στόχους. Ο πρώτος είναι να εξεταστεί η επίδραση των προσωπικών αξιών στην πρόθεση για εξαγωγές των επιχειρήσεων στον κλάδο παραγωγής οίνου στην Ελλάδα. O δεύτερος είναι να εξεταστεί εάν οι κύριες συνιστώσες της Θεωρίας της Προγραμματισμένης Συμπεριφοράς (Theory of Planned Behavior), δηλαδή η στάση, οι υποκειμενικοί κανόνες και ο αντιληπτός έλεγχος, επηρεάζουν την επιχειρηματική πρόθεση για εξαγωγές. Ο τρίτος στόχος είναι να επαληθευτεί ότι ο συνδυασμός της Θεωρίας της Προγραμματισμένης Συμπεριφοράς του Ajzen με επιλεγμένες συνιστώσες της Θεωρίας των Αξιών (Theory of Values) του Schwartz, υποστηρίζεται με εμπειρικά δεδομένα ως προς την επιχειρηματική πρόθεση για εξαγωγές. Ο τέταρτος στόχος είναι να καταδειχθεί ποια από τις συνιστώσες της Θεωρίας της Προγραμματισμένης Συμπεριφοράς επηρεάζει περισσότερο την εξαγωγική πρόθεση. Ο πέμπτος στόχος είναι να εξεταστεί αν διαφέρουν οι εξαγωγικές εταιρίες και οι μη εξαγωγικές με βάση τις απαντήσεις τους. Ο τελικός στόχος είναι η παροχή πληροφόρησης στους ερευνητές σχετικά με την ενσωμάτωση των δύο θεωριών που προτείνονται από το θεωρητικό πλαίσιο της έρευνας και στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής (policymakers) για τη δημιουργία κινήτρων που στοχεύουν στη βελτίωση της εξαγωγικής δραστηριότητας των εταιρειών παραγωγής οίνου.Προκειμένου να επιτευχθούν οι παραπάνω ερευνητικοί στόχοι πραγματοποιήθηκε ενδελεχής βιβλιογραφική έρευνα παλαιότερων αλλά και των πλέον πρόσφατων ερευνητικών εργασιών τόσο σχετικά με τη θεωρία της Προγραμματισμένης Συμπεριφοράς και την εφαρμογή της σε διάφορους επιχειρηματικούς τομείς, όσο και σχετικά με τη Θεωρία των Προσωπικών Αξιών, και τους προσδιοριστικούς παράγοντες των εξαγωγών. Από τη μελέτη της βιβλιογραφίας προσδιορίστηκαν τα ερευνητικά κενά που αποτέλεσαν έναυσμα για την παρούσα διατριβή και εξασφάλισαν την πρωτοτυπία της. Μετά τον εντοπισμό των ερευνητικών κενών προσδιορίστηκαν οι στόχοι της διατριβής, διατυπώθηκαν τα ερευνητικά ερωτήματα και αποφασίστηκε η μεθοδολογία της έρευνας. Η παρούσα έρευνα υιοθέτησε την ερευνητική φιλοσοφία του θετικισμού (positivism), η οποία θεωρείται κατάλληλη για μελέτες που αφορούν στη διοίκηση των επιχειρήσεων. Ο θετικισμός έχει ως αφετηρία μια ήδη καθιερωμένη θεωρία (σε αυτή την έρευνα η Θεωρία της Προγραμματισμένης Συμπεριφοράς και η Θεωρία των Αξιών) και δημιουργεί υποθέσεις που πρέπει να ελεγχθούν. H απαγωγική προσέγγιση (deductive approach) καθοδήγησε το σχεδιασμό αυτής της έρευνας με τη συλλογή σχετικών δεδομένων για τη μέτρηση των μεταβλητών και την ανάλυσή τους. Η στρατηγική που υιοθετήθηκε είναι η συγχρονική μελέτη (cross-sectional study), που εξετάζει τις προθέσεις για εξαγωγές των παραγωγών οίνου στην Ελλάδα το 2022. Η έρευνα διεξήχθη με ερωτηματολόγια, τα οποία στάλθηκαν μέσω ηλεκτρονικής έρευνας σε διευθυντές-ιδιοκτήτες οινοπαραγωγικών εταιρειών. Το δείγμα αποτελείται από 210 πλήρως απαντημένα ερωτηματολόγια. Η εμπειρική ανάλυση των δεδομένων απέδειξε ότι η Θεωρία της Προγραμματισμένης Συμπεριφοράς μπορεί να επεκταθεί και να ενσωματώσει τη Θεωρία των Αξιών. Αξίες όπως η αίσθηση της δύναμης, ο σεβασμός στην παράδοση, η ανάγκη για δράση και η αξία της ευημερίας του κοινωνικού συνόλου, επηρεάζουν τις στάσεις των επιχειρηματιών σχετικά με τις εξαγωγές. Ο σεβασμός στην παράδοση επηρεάζει τους υποκειμενικούς κανόνες και οι αξίες όπως ο σεβασμός στην παράδοση και η αξίας της ευημερίας του κοινωνικού συνόλου επηρεάζουν τον αντιληπτό έλεγχο της συμπεριφοράς. Άρα, οι προσωπικές αξίες επηρεάζουν τις μεταβλητές της Θεωρίας της Προγραμματισμένης Συμπεριφοράς. Επιπλέον, η ανάλυση απέδειξε ότι η Θεωρία της Προγραμματισμένης Συμπεριφοράς έχει επεξηγηματική και προβλεπτική αξία. Από τους τρεις πυλώνες που συγκροτούν την ανωτέρω θεωρία (η στάση, οι υποκειμενικοί κανόνες και ο αντιληπτός έλεγχος), ο αντιληπτός έλεγχος έχει τη μεγαλύτερη επίδραση στην πρόθεση των επιχειρηματιών του κλάδου για εξαγωγές.Η θεωρητική συμβολή της μελέτης στην διεθνή βιβλιογραφία στον τομέα της διοίκησης των επιχειρήσεων είναι ότι προτείνει ένα μοντέλο γνωστικής διαδικασίας, με την ενσωμάτωση των προσωπικών αξιών, για τη διερεύνηση της επίδρασης της στάσης, των υποκειμενικών κανόνων και του αντιληπτού ελέγχου της συμπεριφοράς στην επιχειρηματική πρόθεση για εξαγωγές.