Ο ρόλος της κυτταρικής γήρανσης στις παθήσεις του όρχεως

Abstract

Testicular cancer constitutes a condition that occurs mainly in the 3rd-4th decade of life and concerns 1% of cancers in men. Currently, the evolution of oncological therapy led to a 5-year survival rate of 97%. Cellular senescence is the cell's response mechanism to various stress situations, which is characterized, among others, by inhibition of the cellular cycle, altered function and maintenance of the cellular metabolic activity. The role of cellular senescence in carcinogenesis is quite controversial, as it has two different aspects. The positive side consists of inhibiting cell proliferation either when the latter has DNA damage or in response to stress factors such as oncogenes. The negative side is related to the persistence of senescent cells as a result of immune system dysfunction. Our study included 30 patients who underwent orchiectomy at the 1st University Urology Department of the National and Kapodistrian University of Athens. The surgical specimens of the orchiectomies, fixed in formalin and embedded in paraffin, formed the bank of biopsy material. This was followed by the processing of the biopsy material with stains specific for the detection of senescent cells and mainly with the use of the SenTraGorTM agent. Firstly, we concluded that cellular senescence is present in large proportion in germ cells in situ neoplasia, followed by cancerous and normal structures. In addition, the percentage of cellular senescence was associated with the histological type of testicular cancer. Based on our results, seminoma was associated with higher rates of cellular senescence in all tissue categories (normal tissue, germ cell neoplasia in situ, and cancerous tissue), followed by embryonal carcinoma and teratoma and yolk sac tumors at similar levels. Moreover, the percentage of senescence-positive cells was correlated with tumor size, the presence of lymphovascular invasion, and the rete testis invasion. The correlation between cellular senescence and tumor size was statistically significant in overall samples, while correlations with the presence of lymphovascular and rete testis invasions were not found to be statistically significant. The correlation of cellular senescence with the pathological stage of the disease and the preoperative markers was not statistically significant except for LDH in overall samples and in the seminoma subgroup.

Ο καρκίνος του όρχεος αποτελεί μία πάθηση που εμφανίζεται κυρίως στην 3η – 4η δεκαετία της ζωής και αφορά το 1% των καρκίνων στους άνδρες. Με την εξέλιξη της ογκολογικής θεραπευτικής η 5ετής επιβίωση ανέρχεται πλέον στο 97%. Κυτταρική γήρανση ονομάζεται ο μηχανισμός ανταπόκρισης του κυττάρου σε διάφορες καταστάσεις στρες, ο οποίος χαρακτηρίζεται μεταξύ άλλων από αναστολή του κυτταρικού κύκλου, τροποποιημένη λειτουργία και διατήρηση της μεταβολικής δραστηριότητας του κυττάρου. Ο ρόλος της κυτταρικής γήρανσης στην καρκινογένεση είναι αρκετά αμφιλεγόμενος, καθώς έχει δύο διαφορετικές όψεις. Η θετική πλευρά συνίσταται στην αναστολή του πολλαπλασιασμού των κυττάρων είτε στην περίπτωση που τα τελευταία φέρουν βλάβες του DNA είτε ως απάντηση σε στρεσογόνους παράγοντες όπως τα ογκογονίδια. Η αρνητική πλευρά σχετίζεται με την παραμονή των γηρασμένων κυττάρων ως αποτέλεσμα της δυσλειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος. Στη μελέτη μας συμπεριλήφθηκαν 30 ασθενείς που υπεβλήθησαν σε ορχεκτομή στην Α’ Πανεπιστημιακή Ουρολογική του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα χειρουργικά παρασκευάσματα των ορχεκτομών, μονιμοποιημένα σε φορμόλη και εγκλεισμένα σε παραφίνη αποτέλεσαν την τράπεζα του βιοπτικού υλικού. Ακολούθησε η επεξεργασία του βιοπτικού υλικού με χρώσεις ειδικές για την ανίχνευση γηρασμένων κυττάρων και κυρίως με τη χρήση του αντιδραστηρίου SenTraGorTM. Αρχικά, καταλήξαμε ότι η κυτταρική γήρανση είναι παρούσα σε μεγάλο ποσοστό στη νεοπλασία in situ των γεννητικών κυττάρων, ενώ ακολούθησαν οι καρκινικές και φυσιολογικές δομές. Επιπλέον, έγινε συσχέτιση του ποσοστού της κυτταρικής γήρανσης σε σχέση με τον ιστολογικό τύπο του καρκίνου του όρχεος. Βάσει των αποτελεσμάτων μας, το σεμίνωμα συσχετίστηκε με μεγαλύτερα ποσοστά κυτταρικής γήρανσης σε όλες τις κατηγορίες ιστών (φυσιολογικός ιστός, νεοπλασία in situ των γεννητικών κυττάρων και καρκινικός ιστός), ενώ ακολούθησαν το εμβρυϊκό καρκίνωμα και σε ομότιμα επίπεδα το τεράτωμα και ο όγκος του λεκιθικού ασκού. Εν συνεχεία, πραγματοποιήθηκε συσχέτιση του ποσοστού θετικών στην κυτταρική γήρανση κυττάρων με το μέγεθος του όγκου, την παρουσία λεμφαγγειακών εμβόλων και τη διήθηση του Rete testis. Η συσχέτιση μεταξύ της κυτταρικής γήρανσης και του μεγέθους του όγκου ήταν στατιστικά σημαντικά στο σύνολο των δειγμάτων, ενώ οι συσχετίσεις με την παρουσία λεμφαγγειακών εμβόλων και τη διήθηση του Rete testis δεν ανευρέθηκαν στατιστικά σημαντικές. Η συσχέτιση της κυτταρικής γήρανσης με το παθολογοανατομικό στάδιο της νόσου και τους προεγχειρητικούς δείκτες δεν ήταν στατιστικά σημαντική με εξαίρεση την LDH στο σύνολο των δειγμάτων και στην υποομάδα του σεμινώματος.