Η εκτίμηση των αναγκών παρεμβάσεων αγωγής και προαγωγής της υγείας, στην υγεία και την ποιότητα ζωής ασθενών με μείζονες ψυχικές διαταραχές

Abstract

People with severe mental health disorders have impaired health and quality of life, highlighting the need to design health promotion interventions for this vulnerable population group. The main objective of the present study is to investigate the perceptions among people who suffer from severe mental health disorders and mental health professionals regarding the health promotion and health education needs of individuals, as well as co-production in the context of health promotion. A qualitative study was carried out by conducting a total of four focus groups, with 18 participants diagnosed with severe mental health disorders receiving services from mental health community settings (mental health service users) and 20 mental health professionals, in Attica, Greece. Data were analyzed through content analysis. In terms of health promotion and health education needs, service users focus on rights, settings and services, community education, and physical health. Mental health professionals refer to self-care skills, institutional interventions, and experiential education. Both groups pointed to the need for psycho-education. Regarding co-production in health promotion, service users refer to equality, collaboration, inclusion, and peer support, and the ability to provide feedback. Mental health professionals perceive co-production as active participation, with the ability to evaluate services, highlighting the need for training in the co-production approach. The findings of the study should be taken into account in the planning, design, implementation, and evaluation of health promotion and health education interventions for people with severe mental disorders.

Τα άτομα με μείζονες ψυχικές διαταραχές παρουσιάζουν επιβαρυμένη υγεία και ποιότητα ζωής, υπογραμμίζοντας την ανάγκη σχεδιασμού παρεμβάσεων προαγωγής υγείας σε αυτήν την ευάλωτη πληθυσμιακή ομάδα. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση των αντιλήψεων των ατόμων που αντιμετωπίζουν μείζονες ψυχικές διαταραχές και των επαγγελματιών ψυχικής υγείας σχετικά με τις ανάγκες προαγωγής και αγωγής υγείας των ατόμων και τη συμπαραγωγή (Co-production) στο πλαίσιο της προαγωγής υγείας. Διενεργήθηκε ποιοτική μελέτη με τη διεξαγωγή τεσσάρων συνολικά ομάδων εστίασης (focus groups), στις οποίες συμμετείχαν 18 άτομα που έχουν διαγνωσθεί με σοβαρή ψυχική διαταραχή και λαμβάνουν υπηρεσίες από κοινοτικές δομές ψυχικής υγείας (λήπτες υπηρεσιών) και 20 επαγγελματίες ψυχικής υγείας, στην Αττική. Τα δεδομένα αναλύθηκαν μέσω ανάλυσης περιεχομένου. Όσον αφορά τις ανάγκες προαγωγής και αγωγής υγείας, οι λήπτες υπηρεσιών εστιάζουν στα δικαιώματα, στις δομές και τις υπηρεσίες, στην εκπαίδευση της κοινότητας και στη σωματική υγεία. Αντίστοιχα, οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας αναφέρονται στις δεξιότητες αυτοφροντίδας, στις θεσμικές παρεμβάσεις και στη βιωματική εκπαίδευση. Και οι δύο ομάδες επικεντρώνονται στην ανάγκη ψυχοεκπαίδευσης. Σχετικά με τη συμπαραγωγή στο πλαίσιο της προαγωγής υγείας, οι λήπτες υπηρεσιών αναφέρονται στην ισότητα, στη συνεργασία, στη συμπερίληψη, στην υποστήριξη από ομότιμους, αλλά και στη δυνατότητα παροχής ανατροφοδότησης, ενώ οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας στην ενεργό συμμετοχή, με δυνατότητα αξιολόγησης των υπηρεσιών, επισημαίνοντας την ανάγκη εκπαίδευσης. Τα ευρήματα της μελέτης είναι σκόπιμο να ληφθούν υπόψη κατά τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την αξιολόγηση παρεμβάσεων προαγωγής και αγωγής υγείας ατόμων με μείζονες ψυχικές διαταραχές.