Διερεύνηση των παραγόντων που σχετίζονται με τη συμμόρφωση των οροθετικών γυναικών και ασθενών στην αντιρετροϊκή αγωγή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Abstract

Introduction: Worldwide an estimated 1.3 million HIV-positive women become pregnant each year. More than 85% of them have access to antiretroviral treatment (ART); hence, a great reduction of vertical mother to child transmission has been occurred. High levels of adherent to ART constitute a decisive factor in treatment success. ΑΡΤ compliance is influenced by various factors related to the individual, the health system and the political and socio-economic environment. Aim: the investigation of HIV-positive women’s levels of adherence to ART during pregnancy. Material and Method: A cross-sectional study was conducted. A sample of 200 HIV-positive pregnant women completed the questionnaire of the study, in three AIDS reference centers in Athens, from November 2019 until September 2021. Statistical analysis was processed by means of the Statistical Package of Social Sciences, SPSS 22.0. Significance levels were bilateral and the statistical significance was set at 0.05.Results: The sample of the study consisted of 200 HIV-positive pregnant women aged 20-55 years old, with a mean age of 32.9 years. The majority (67.5%) of the participants was Greek, 40.5% were high school graduates and the most of them (65.0%) lived only with their spouse / partner. A percentage of 95.5, considered that continuous contact with midwives contributes to higher compliance to ART and 34.0% of the sample had low social support. The knowledge score differed significantly depending on the educational level and the level of social support(p<0.001 for both). The most positive attitudes towards the appropriate use of drugs were expressed by HIV-positive pregnant women of Greek origin, who were employees, those who access hospitals with specialized programs for monitoring the pregnancy of HIV infected women (p<0.001 respectively) and those who did not use addictive substances (p<0.003). A small number (13.0%) of the sample were non-adherent to the treatment. Participants who presented higher compliance with the treatment, had significantly higher scores of knowledge (p<0.025) and attitudes (p<0.011).Conclusion: Adherence to ART is a part of a complex behavior determined by factors related to the patient, health professionals, and Health Systems. The role of health professionals in achieving the higher levels of compliance to ART is essential and the development of a relationship of trust between the patient and the health professional is crucial.

Εισαγωγή: Σε παγκόσμιο επίπεδο έχει υπολογιστεί ότι περί το 1,3 εκατομμύρια HIV οροθετικών γυναικών ετησίως, καθίστανται έγκυες. Από αυτές, ποσοστό μεγαλύτερο του 85% έχουν πρόσβαση στην αντιρετροϊκή αγωγή (ART), με αποτέλεσμα να υπάρξει μία μεγάλη μείωση της κάθετης μετάδοσης στο παιδί. Η συμμόρφωση στην αντιρετροϊκή αγωγή είναι μια πολύ βασική παράμετρος που διασφαλίζει την επιτυχία της θεραπευτικής παρέμβασης και επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες που αφορούν το άτομο, το σύστημα υγείας και το πολιτικό και κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον. Σκοπός: Η διερεύνηση του βαθμού συμμόρφωσης των HIV οροθετικών γυναικών και ασθενών στην αντιρετροϊκή αγωγή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Μεθοδολογία: Πρόκειται για μια συγχρονική περιγραφική μελέτη με δείγμα 200 HIV οροθετικές και νοσούσες εγκύους. Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε σε τρία κέντρα αναφοράς του AIDS στην Αθήνα μέσω ερωτηματολογίου και διήρκησε από τον Νοέμβριο του 2019 έως και τον Σεπτέμβριο του 2021. Για την ανάλυση χρησιμοποιήθηκε το στατιστικό πρόγραμμα SPSS 22.0. Τα επίπεδα σημαντικότητας ήταν αμφίπλευρα και η στατιστική σημαντικότητα τέθηκε στο 0,05.Αποτελέσματα: Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 200 γυναίκες ηλικίας 20-55 ετών, με μέση ηλικία τα 32,9 έτη. Το 67,5% των συμμετεχουσών ήταν Ελληνίδες, το 40,5% ήταν απόφοιτες λυκείου και η πλειονότητα τους (65,0%) διέμενε μόνο με τοviiiσύζυγο / σύντροφό τους. Το 95,5% θεωρούσε ότι η σταθερή επαφή με μαία/-ευτή συμβάλει στην καλύτερη συμμόρφωση στην θεραπευτική αγωγή και το 34,0% είχε χαμηλή κοινωνική στήριξη. Η βαθμολογία γνώσεων διέφερε σημαντικά ανάλογα με το εκπαιδευτικό επίπεδο και το επίπεδο κοινωνικής στήριξης (p<0,001 και για τα δύο). Θετικότερες στάσεις απέναντι στην ορθή χρήση φαρμάκων, είχαν οι Ελληνίδες, οι εργαζόμενες, εκείνες που αναφέρονται σε νοσοκομείο με εξειδικευμένα προγράμματα για την παρακολούθηση της εγκυμοσύνης γυναικών με HIV λοίμωξη (p<0,001 αντίστοιχα) και εκείνες που δεν έκαναν χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών (p<0,003). Το 13,0% των συμμετεχουσών δεν είχαν συμμορφωθεί στην αγωγή. Σημαντικά υψηλότερη βαθμολογία γνώσεων (p<0,025) και στάσεων (p<0,011) είχαν οι συμμετέχουσες που είχαν συμμορφωθεί στην αγωγή. Συμπεράσματα: Η συμμόρφωση στην θεραπευτική αγωγή είναι μία σύνθετη συμπεριφορά που καθορίζεται από παράγοντες που σχετίζονται με τον θεραπευόμενο, τους επαγγελματίες υγείας και τα Συστήματα Υγείας. Ο ρόλος των επαγγελματιών υγείας ως προς την επίτευξη της επιθυμητής συμμόρφωσης στην αντιρετροϊκή αγωγή είναι ουσιαστικός και η ανάπτυξη σχέσεων εμπιστοσύνης μεταξύ ασθενούς και επαγγελματία υγείας στην περίπτωση αυτή είναι καθοριστικής σημασίας.