Η ανταγωνιστική λειτουργία της επιχείρησης στο πλαίσιο των κανόνων ανταγωνισμού της ενιαίας αγοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Abstract

The information that a competing firm intends to introduce a new product has just reached your firm’s offices. Could you proceed with an immediate reduction of the price of your own product? Should you ask the distributor not to receive the competitor's product for marketing? The day-to-day operation of a business is inherent in making serious economic decisions. This research investigates and proves that the modern business is required to take multiple decisions of an economic nature with serious legal implications on a daily basis. A concern deemed as purely economic at the beginning is stimulated by the legal actions of the Administration, the jurisprudence, and possibly by the initiative of the legislator, thus easily entering directly into the neighboring space of the legal assessment of the compatibility of a business decision with the rule of law. The purpose is to escape from general categories of thought and from universal concepts which do not allow anything new, anything critically useful to be said, but to focus on the very space that is defined by economic legitimacy. In this space, there will always be the need for the strict enforcement of the rule of law erga omnes, but also the great discretion that the rule of law itself leaves in regard with the application of this rule by the interested parties. The assessment of whether a conduct is contrary to the law and restricts the functioning of the competition in the market is intrinsically linked bothto the circumstances of the specific case and to the general context in which such conduct takes place. A proper functioning of the single market, as millions of European citizens know and experience it, in which fair and effective competition is ensured, is crucial to boosting productivity and growth. With such serious and unavoidable upheavals (financial crisis, war conflicts, pandemic, etc.) the functioning of the single market should not be taken for granted and specific efforts are required to enhance it. Growth and productivity are best supported by competitive and efficient markets that avoid price volatility, as well as by structural reforms that eliminate obstacles in the business environment at a national and EU level. Good governance and respect for the rule of law, in particular independent, high quality and efficient systems for the enforcement of competition and administration of justice rules as well as strong anti-corruption and anti-fraud frameworks, constitute decisive factors for an economy at the service of the people. Main goal of the present thesis is to investigate the ways in which the daily management decisions for the cultivation of competitive operation of a company are legal, according to the rules of competition law. What matters ultimately is that the rules are actually complied with. When it comes to taking practical steps to ensure compliance, companies should keep in mind that their efforts will be assessed on the basis of results, in other words they will be judged by their success in avoiding infringements. Therefore, as another purpose of the present wasto ascertain the familiarity with the relevant rules of the people who make the business decisions and consequently their evaluative judgment regarding any disproportionate restrictions placed by these rules on the business operation. In order to draw conclusions, an attempt is made for the first time in the literature to gather and categorize the decisions of the Hellenic Competition Commission and to analyze their possible correlation with the structure of the Greek market and the course of economic indicators in the respective time periods of the issuance of the jurisprudence. No definite correlation is drawn from this research. Subsequently, the questionnaire was used as a research tool for drawing conclusions. Addressing a targeted sample of respondents, with a high level of knowledge in the rules of competition law or economics, this paper draws particularly useful conclusions.Firstly, we mention the trust in the market - as an institution - which allows modern european business to be able to operate competitively under the rules of EU competition law. Secondly, significant discrepancies are reported in the answers between the two sexes, in terms of the requirement for the social interventionism of the state with the aim of fairer development of entrepreneurship. Thirdly, the universal acceptance of the legal behavior of a business is noted, as a condition for strengthening its reputation and in general its existence, although this is not at all reflected in everyday life. The final and most important conclusion is the finding that only parallel education in economics and law ensures decision-making for the legitimate development of a company's competitiveness.

Μόλις έφτασε στα γραφεία της επιχείρησής σας η πληροφορία ότι η ανταγωνιστική επιχείρηση σκοπεύει να εισάγει ένα νέο προϊόν. Θα μπορούσατε άμεσα να προβείτε στην μείωση της τιμής του δικού σας προϊόντος; Μήπως θα έπρεπε να ζητήσετε από τον διανομέα να μην παραλάβει προς εμπορία το προϊόν του ανταγωνιστή; Η καθημερινή λειτουργία των επιχειρήσεων είναι σύμφυτη με τη λήψη σοβαρών οικονομικών αποφάσεων. Η παρούσα ερευνά και αποδεικνύει ότι η σύγχρονη επιχείρησηκαλείται να λάβει πλήθος καθημερινών αποφάσεων οικονομικής φύσης με σοβαρό νομικό αντίκτυπο. Ένας προβληματισμός που εκκινεί ως οικονομικός διεγείρεται από τις νομικές ενέργειες της Διοίκησης, τις Αποφάσεις του Δικαστή, καθώς και πιθανώς από την πρωτοβουλία του νομοθέτη, και εύκολα εισέρχεται ευθέως στον πλησίστιο χώρο της νομικής αξιολόγησης της συμβατότητας μιας επιχειρηματικής απόφασης προς τον κανόνα δικαίου. Σκοπός είναι να διαφύγουμε από τις γενικές κατηγορίες σκέψης και τις καθολικές έννοιες που δεν επιτρέπουν να ειπωθεί κάτι νέο, κάτι κριτικά χρήσιμο, αλλά να εστιάσουμε στον ίδιο τον χώρο που οριοθετεί η οικονομική νομιμότητα. Εκεί θα υπάρχει πάντα η ανάγκη για την άτεγκτη, έναντι όλων, επιβολή του κανόνα δικαίου αλλά και η μεγάλη διακριτική ευχέρεια που καταλείπει ο ίδιος ο κανόνας στους ενδιαφερόμενους κατά την εφαρμογή του. Επομένως, η κρίση για το αν μία συμπεριφορά αντίκειται στο δίκαιο και περιορίζει τη λειτουργία του ανταγωνισμού στην αγορά συνέχεται συμβιωτικά τόσο με τις συνθήκες της συγκεκριμένης περίπτωσης, όσο και με το γενικότερο πλαίσιο στο οποίο λαμβάνουν χώρα οι συμπεριφορές αυτές. Η εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας αγοράς, όπως την γνωρίζουμε και τη βιώνουμε εκατομμύρια ευρωπαίοι πολίτες, όπου εξασφαλίζεται ο θεμιτός και αποτελεσματικός ελεύθερος ανταγωνισμός, είναι καίριας σημασίας για την τόνωση της παραγωγικότητας και της ανάπτυξης. Με τόσο σοβαρούς και αναπόδραστους κλυδωνισμούς (χρηματοπιστωτικήκρίση, πολεμικές συρράξεις, πανδημία, κ.ά.) η λειτουργία της ενιαίας αγοράς δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη και απαιτούνται συγκεκριμένες προσπάθειες για την εμβάθυνσή της. Η ανάπτυξη και η παραγωγικότητα υποστηρίζονται καλύτερα από ανταγωνιστικές και αποτελεσματικές αγορές που αποφεύγουν την αστάθεια των τιμών, καθώς και από διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που εξαλείφουν τα εμπόδια στο επιχειρηματικό περιβάλλονσε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο. Η χρηστή διακυβέρνηση και ο σεβασμός του κράτους δικαίου, ιδίως των ανεξάρτητων, ποιοτικών και αποδοτικών συστημάτων εφαρμογής των κανόνων ανταγωνισμού και απονομής δικαιοσύνης και τα ισχυρά πλαίσια καταπολέμησης της διαφθοράς και της απάτης, αποτελούν βασικούς καθοριστικούς παράγοντες μιαςο ικονομίας στην υπηρεσία των ανθρώπων. Με την παρούσα διατριβή τίθεται ως βασικός στόχος να ερευνηθούν οι τρόποι με τους οποίους οι καθημερινές διαχειριστικές αποφάσεις για την καλλιέργεια ανταγωνιστικής λειτουργίας μιας επιχείρησης είναι σύννομοι κατά τους κανόνες δικαίου του ελευθέρου ανταγωνισμού. Αυτό που έχει σημασία, εν τέλει, είναι ότι όντως τηρούνται οι κανόνες. Όταν πρέπει να ληφθούν πρακτικά μέτρα για να διασφαλιστεί η συμμόρφωση, οι επιχειρήσεις πρέπει να έχουν υπόψη ότι οι προσπάθειές τους θα αξιολογηθούν με βάση τααποτελέσματα, με άλλα λόγια ότι θα κριθούν από το κατά πόσο επέτυχαν να αποφύγουν τις παραβάσεις. Επομένως, ως έτερος σκοπός της παρούσας ήταν η διαπίστωση της εξοικείωσηςμε τους σχετικούς κανόνες των ανθρώπων που λαμβάνουν τις επιχειρηματικές αποφάσειςκαι συνακόλουθα η αξιολογική τους κρίση ως προς τυχόν δυσανάλογους περιορισμούς πουθέτουν οι κανόνες αυτοί στην επιχειρηματική λειτουργία. Για την εξαγωγή συμπερασμάτων επιχειρείται για πρώτη φορά στην βιβλιογραφία η συγκέντρωση και κατηγοριοποιήση των αποφάσεων της Επιτροπής Ανταγωνισμού και η ανάλυση για την τυχόν συσχέτισή τους μετην δομή της ελληνικής αγοράς και την πορεία των οικονομικών δεικτών στα αντίστοιχαχρονικά διαστήματα έκδοσης της νομολογίας. Από την έρευνα αυτή δεν εξάγεται βέβαιη συσχέτιση. Ακολούθως, ως ερευνητικό εργαλείο για την εξαγωγή συμπερασμάτων χρησιμοποιήθηκε το ερωτηματολόγιο. Απευθυνόμενοι σε ένα στοχευμένο δείγμα ερωτώμενων, με υψηλό επίπεδο γνώσεων στους κανόνες δικαίου ανταγωνισμού ή την οικονομική επιστήμη, η παρούσα εξάγει ιδιαίτερα χρήσιμα συμπεράσματα. Πρώτον, διαπιστώνουμε την εμπιστοσύνη στην αγορά -ως θεσμό- που επιτρέπει στη σύγχρονη ευρωπαϊκή επιχείρηση να μπορεί να λειτουργεί ανταγωνιστικά υπό τους κανόνεςτου δικαίου του ανταγωνισμού. Δεύτερον, αναφέρονται σημαντικές αποκλίσεις στις απαντήσεις μεταξύ των δυο φύλων, ως προς την απαίτηση για την κοινωνικό παρεμβατισμό του κράτους με σκοπό την δικαιότερη ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας. Τρίτον, σημειώνεται η καθολική αποδοχή της νόμιμης συμπεριφοράς μιας επιχείρησης, ως προϋπόθεση ενίσχυσης της φήμης της και εν γένει της ύπαρξής της, αν και αυτό ουδόλωςδεν αντικατοπτρίζεται στην καθημερινότητα. Καταληκτικό και σημαντικότερο συμπέρασμααποτελεί η διαπίστωση πως μόνο η παράλληλη εκπαίδευση στα οικονομικά και το δίκαιο εξασφαλίζει λήψη αποφάσεων για τη σύννομη ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας μιας επιχείρησης.