Διαταραχές αναπνοής στον ύπνο σε νεαρούς ενήλικες, ηλικίας 18-25 ετών

Abstract

Introduction: Daytime sleepiness is one of the main characteristics of the obstructive sleep apnea syndrome (OSAS). OSAS is a health problem that is estimated at 3 to 7% of adult men and 2 to 5% of adult women and has significant effects on the patients' quality of life. In December 2019 a new strain of coronavirus caused the COVID-19 pandemic and due to its development, restrictive measures were implemented. The quarantine resulted in significant changes in the lifestyle but also in the social, economic and psychological condition of the population. However, its long-term effects have not yet been specified, especially in young adults. Purpose: The purpose of this Work is to determine the incidence of daytime sleepiness, related to OSAS, in young people, aged 18-25. Part of the work will study the impact of other conditions on the syndrome, such as: the smoking habit, increased body weight, body measurements, diseases of the respiratory system and it will determine how well the population is informed. Also, with the outbreak of the covid-19 pandemic and the adoption of restrictive measures, the unique opportunity was given to study OSAS in the above age group, in relation to sleeping, smoking, eating, drinking habits of alcoholic beverages and their physical activity before, during and after the implementation of the quarantine in the phases PRE, DURING and POST the quarantine. Material and Method: The study was conducted in a total of 775 people aged 18 – 25 years and was carried out in two time periods. The first period (P1), where 235 students (group A) from various departments of the University of Thessaly participated, which began in February 2019 and ended in March 2020 and the second period (P2) from 02 September to 27 November 2020, where 540 people participated through social media (group B). In the first period, the participants were asked to fill in a questionnaire and their body measurements were taken. In the second period of the study each person completed a questionnaire which was distributed online. Results: Οut of the 235 P1 participants, 3% (N=7) based on the Berlin Questionnaire (BQ) needed further investigation, 37% (N=87) based on the Epworth Sleepiness Scale (ESS) and 1.7% (N=4) based on the combination of both. A statistically significant relationship was shown between BQ and BMI categories, waist circumference, smoking habits, packyears and adenoid hypertrophy and contrary to expectations, a negative statistically significant relationship was found between ESS and body weight, BMI, neck circumference, waist circumference, hip circumference, concentration, awakenings, difficulty in getting up, morning headaches, morning irritability, morning alertness and lunch takes. 21.3% (N=50) were smokers with packyears 0.44±1.33. 27.2% (N=64) had a BMI above normal (23.29±3.86). Out of 540 P2 participants, we observed an increase in sleep hours by 1.17±1.98 hours, sleep arrival time by 11.90±30.41 minutes, and the number of daily meals by 0.66±1.4. People who consumed alcoholic beverages never or almost never increased by 27.04%, and daily exercise time decreased by 10.16±48.68 minutes. After quarantine, cigarettes per day increased by 1.14±3.62 and awakenings during the night increased by 0.37±1.93. 25.5% (N=138) were smokers with packyears 0.73±1.76. 30.7% (N=166) had a BMI above normal (23.8±4.5). (Sig., p <0,05).Conclusions: OSAS is a health problem which is underdiagnosed, despite its significant impact on patients' quality of life. The BQ is a useful tool for the detection of OSAS and correlates with statistical significance with BMI categories, waist circumference, smoking habits, smoking packyears and adenoid hypertrophy as was done in our study population. On the other hand, ESS gives confusing results and is probably not indicated for this particular age group. Our results, during the quarantine period, showed an increase in sleeping hours, sleep arrival time, awakenings, meals, cigarettes and the percentage of those who consumed alcoholic beverages never or almost never, while a decrease was observed in physical activity. The increase in cigarette consumption and the decrease in physical activity persist in the post-the-quarantine-phase.

Εισαγωγή: Η ημερήσια υπνηλία είναι ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του συνδρόμου αποφρακτικής άπνοιας κατά τον ύπνο (Σ.Α.Α.Υ ). Το Σ.Α.Α.Υ αποτελεί ένα πρόβλημα υγείας το οποίο υπολογίζεται στο 3 έως 7% των ενηλίκων ανδρών και στο 2 έως 5% των ενηλίκων γυναικών και έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των ασθενών. Τον Δεκέμβριο του 2019 ένα νέο στέλεχος κορονοϊού εμφανίστηκε προκαλώντας την πανδημία COVID-19 και λόγω της εξέλιξης, εφαρμόστηκαν περιοριστικά μέτρα. Η καραντίνα είχε ως αποτέλεσμα σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ζωής αλλά και στην κοινωνική, οικονομική και ψυχολογικήκατάσταση του πληθυσμού. Ωστόσο, οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του δεν έχουν ακόμη διευκρινιστεί, ειδικά σε νεαρούς ενήλικες. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας Εργασίας είναι να διαπιστωθεί η επίπτωση της ημερήσιας υπνηλίας, σχετιζόμενη με το Σ.Α.Α.Υ, σε νέους, ηλικίας 18-25 ετών. Στα πλαίσια της εργασίας θα μελετηθεί και η επίπτωση άλλων καταστάσεων στο σύνδρομο όπως: η καπνιστική συνήθεια, το αυξημένο σωματικό βάρος, τα σωματομετρικά στοιχεία, παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος και θαδιαπιστωθεί το επίπεδο ενημέρωσης του πληθυσμού. Επίσης με το ξέσπασμα της πανδημίας covid-19 και τη λήψη των περιοριστικών μέτρων δόθηκε η μοναδική ευκαιρία να μελετηθεί το Σ.Α.Α.Υ στην παραπάνω ηλικιακή ομάδα, σε σχέση με τις συνήθειες στον ύπνο, το κάπνισμα, το φαγητό, την κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών και τη σωματική τους δραστηριότητα πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την εφαρμογή της καραντίνας στις φάσεις ΠΡΙΝ, ΜΕΣΑ και ΜΕΤΑ την καραντίνα. Υλικό και Μέθοδος: Η μελέτη περιλαμβάνει συνολικά 775 άτομα ηλικίας 18–25 ετών και πραγματοποιήθηκε σε δύο χρονικές περιόδους. Στην πρώτη περίοδο (Π1) που συμμετείχαν 235 φοιτητές (ομάδα Α) διαφόρων τμημάτων του ΠανεπιστημίουΘεσσαλίας, από τον Φεβρουάριο του 2019 έως τον Μάρτιο του 2020 και στη δεύτερη περίοδο (Π2) που συμμετείχαν 540 άτομα (ομάδα Β) μέσω κοινωνικών μέσων δικτύωσης, από τις 02 Σεπτέμβριου έως τις 27 Νοεμβρίου του 2020. Στην πρώτηπερίοδο οι συμμετέχοντες καλούνταν να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο και γινόταν μέτρηση των σωματομετρικών τους στοιχείων. Στη δεύτερη περίοδο της μελέτης το κάθε άτομο συμπλήρωσε ένα ερωτηματολόγιο το οποίο διανεμήθηκεδιαδικτυακά. Αποτελέσματα: Από τους 235 συμμετέχοντες της Π1, το 3% (Ν=7) με βάση το Berlin Questionnaire (BQ) χρήζει περαιτέρω διερεύνησης, το 37% (Ν=87) με βάση την κλίμακα Epworth Sleepiness Scale (ESS) και το 1,7% (Ν=4) με βάση το συνδυασμό και των δύο. Στατιστικά σημαντική σχέση παρουσιάστηκε μεταξύ του BQ και των κατηγοριών ΔΜΣ, της περιμέτρου οσφύος, της καπνιστικής συνήθειας, των packyears και των υπερτροφικών αδενοειδών εκβλαστήσεων και σε αντίθεση με τα αναμενόμενα, βρέθηκε αρνητική στατιστικά σημαντική σχέση μεταξύ του ESS και του σωματικού βάρους, του ΔΜΣ, της περιμέτρου λαιμού, της περιμέτρου οσφύος, της περιμέτρου ισχίων, της συγκέντρωσης προσοχής, των αφυπνίσεων, της δυσκολίας έγερσης, της πρωινής κεφαλαλγίας, της πρωινής ευερεθιστότητας, της πρωινής εγρήγορσης και της λήψης μεσημεριανού γεύματος. Καπνιστές ήταν το 21,3% (Ν=50) με packyears 0,44±1,33. Το 27,2% (Ν=64) είχαν Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) πάνω από το φυσιολογικό (23,29±3,86). Στους 540 συμμετέχοντες της Π2 μέσα στην καραντίνα, παρατηρήσαμε αύξηση στις ώρες ύπνου κατά 1,17±1,98 ώρες, το χρόνο έλευσης ύπνου κατά 11,90±30,41 λεπτά και τον αριθμό των ημερήσιων γευμάτων κατά 0,66±1,4. Τα άτομα που κατανάλωναν αλκοολούχα ποτά ποτέ ή σχεδόν ποτέ αυξήθηκαν κατά 27,04%, και ο χρόνος καθημερινής άσκησης μειώθηκε κατά 10,16±48,68 λεπτά. Μετά την καραντίνα, τα τσιγάρα την ημέρα αυξήθηκαν κατά 1,14±3,62 και οι αφυπνίσεις κατά τη διάρκεια της νύχτας αυξήθηκαν κατά 0,37±1,93. Καπνιστές ήταν το 25,5% (Ν=138) με packyears 0,73±1,76. Το 30,7% (Ν=166) είχαν ΔΜΣ πάνω από το φυσιολογικό (23,8±4,5). (sig, p <0,05).Συμπεράσματα: Το Σ.Α.Α.Υ αποτελεί ένα πρόβλημα υγείας το οποίο παρά τις σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των ασθενών, υποδιαγιγνώσκεται. Το BQ αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο για την ανίχνευση του Σ.Α.Α.Υ και συσχετίζεται μεστατιστική σημαντικότητα με τις κατηγορίες ΔΜΣ, την περιμέτρο οσφύος, την καπνιστική συνήθεια, τα packyears και τις υπερτροφικές αδενοειδείς εκβλαστήσεις όπως και έγινε στον πληθυσμό της μελέτης μας. Από την άλλη το ESS δίνει συγκεχυμένα αποτελέσματα και πιθανότατα δεν ενδείκνυται για τη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα. Τα αποτελέσματά μας, την περίοδο μέσα στην καραντίνα, έδειξαν αύξηση των ωρών ύπνου, του χρόνου έλευσης ύπνου, των αφυπνίσεων, των γευμάτων, των τσιγάρωνκαι του ποσοστού αυτών που κατανάλωναν αλκοολούχα ποτά ποτέ ή σχεδόν ποτέ, ενώ μείωση παρατηρήθηκε στην καθημερινή άσκηση. Η αύξηση στην κατανάλωση τσιγάρων και η μείωση στην καθημερινή άσκηση συνεχίζονται και στη φάση μετά τοντερματισμό της.