Όψεις της ερωτικής εμπειρίας στην κοσμική ποίηση της μέσης και ύστερης βυζαντινής περιόδου

Abstract

This doctoral thesis deals with the way eroticism was captured in the secular Greek-speaking learned literature in verse of the middle and late Byzantine period. The thesis, structured in six chapters, which try to reenact the individual stages of a love relationship, looks into poems in which several aspects of love experience are captured. Starting from the theoretical knowledge of love and moving on to the involvement in love interaction, the attempts of lovers to approach one another and further on to the physical union and marriage to the final separation brought by death, Byzantine poets tried to outline love experience aiming firstly to delight their audience but also to weigh in on this fundamental issue of human life. The present thesis, therefore, aspires to highlight the functioning mechanisms of poetic texts in the light of the dual aim the poets had: to provoke literary pleasure on the one hand and express their views on love on the other.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή πραγματεύεται τον τρόπο που αποτυπώθηκε στην έμμετρη λόγια κοσμική ελληνόφωνη λογοτεχνία της μέσης και ύστερης βυζαντινής περιόδου ο ερωτισμός. Η εργασία διαρθρωμένη σε έξι κεφάλαια, που επιχειρούν να αναπαραστήσουν τα επιμέρους στάδια μιας ερωτικής σχέσης, εξετάζει ποιήματα στα οποία αποτυπώνονται εκφάνσεις του ερωτικού βιώματος. Από την θεωρητική γνώση για τον έρωτα, την εμπλοκή στην ερωτική διάδραση, τις προσπάθειες προσέγγισης μεταξύ εραστή και ερωμένου, τη σωματική ένωση, το γάμο ως τον οριστικό χωρισμό που φέρνει ο θάνατος, οι βυζαντινοί ποιητές προσπάθησαν να σκιαγραφήσουν το ερωτικό βίωμα για να τέρψουν το κοινό τους αλλά και να τοποθετηθούν οι ίδιοι πάνω σε αυτό το θεμελιώδες ζήτημα της ανθρώπινης κατάστασης. Η εργασία φιλοδοξεί να αναδείξει τους μηχανισμούς λειτουργίας των ποιητικών κειμένων υπό το πρίσμα αυτής της διπλής στόχευσης των ποιητών: να προκαλέσουν τη λογοτεχνική απόλαυση από τη μια και να εκφράσουν τις απόψεις τους για τον έρωτα από την άλλη.