Διερεύνηση του πρωτοκόλλου ταχείας μετεγχειρητικής ανάρρωσης σε ασθενείς που υποβάλλονται σε γυναικολογικές ογκολογικές επεμβάσεις

Abstract

Introduction: The Enhanced Recovery After Surgery (ERAS) programs include the prehabilitation of the patient, the adequate pain management, the minimization of pre-op fasting and early feeding, the timely post-op recovery of the gastrointestinal system (GOI) function and the rapid mobilization of the surgical patient. They consist of special approaches in three phases – pre-op, intra-op and post-op –, aiming at enhancing post-op recovery and reducing length of stay (LOS), post-op complications or readmissions, as well as the total cost of hospitalization. Aim: To compare the efficacy of the ERAS protocol implementation versus the conventional post-op care in the recovery of patients undergoing major gynecologic oncology surgery (MGOS) for internal genitalia cancer. Material – Method: This is a prospective randomized study within the framework of a doctoral thesis which was carried out in a Gynecology Clinic of a tertiary Oncology Center in Athens. The study sample included patients with internal genitalia cancer undergoing MGOS, randomized into two equally numbered groups: group A, which followed the ERAS protocol, and group B, which followed a conventional post-op care. The numerical pain scale (NPS) was used to assess pain intensity. The collection of medical parameters encompassed data from the anesthesia charts, the operating room practice, the patients’ personal health record, and their interviews. Results: The study population included 101 women who underwent oncological gynecological surgery. 51 women (50.5%) were randomized to the ERAS group and 50 (49.5%) to the control group. The women’s mean age was 54.7 years and their mean MBI was 26.6. Most of them were smokers, suffered from at least one endocrine organ disease and hypertension, and were overweight. The implementation of the ERAS protocol reduced the LOS by 2 days, while the patients who underwent hysterectomy were discharged after one day of hospitalization without any increase in post-op complications and hospital readmissions. The patients in the ERAS group experienced a statistically more significant analgesia, rapid mobilization, early feeding and discontinuation of IV fluids, faster GOI mobilization and removal of urinary catheter and drains. The patients in the ERAS group also exhibited lower rates of blood loss and transfusion, and a lower incidence of PONV, somnolence, sedation, fever, leukocytosis, and albuminopenia. Conclusions: ERAS protocols promote early feeding and mobilization, offer more effective post-op analgesia, accelerate post-op recovery, and reduce the number of hospital days as well as hospitalization costs.

Εισαγωγή: Τα προγράμματα ταχείας μετεγχειρητικής ανάρρωσης (Enhanced Recovery After Surgery, ERAS) περιλαμβάνουν την προεγχειρητική ενημέρωση - συμβουλευτική διδασκαλία της ασθενούς, την επαρκή αντιμετώπιση του μετεγχειρητικού (ΜΤΧ) πόνου, την ελαχιστοποίηση της περιεγχειρητικής νηστείας, την ταχεία αποκατάσταση της ΜΤΧ λειτουργικότητας του γαστρεντερικού συστήματος και την έγκαιρη κινητοποίηση της χειρουργικής ασθενούς. Αποτελούνται από ειδικές προσεγγίσεις σε τρεις φάσεις (προεγχειρητικά, διεγχειρητικά και μετεγχειρητικά), με στόχο την επιτάχυνση της ΜΤΧ ανάρρωσης, τη μείωση του χρόνου νοσηλείας, την ελάττωση των ΜΤΧ επιπλοκών και του αριθμού των επανεισαγωγών και, τέλος, τη μείωση του συνολικού κόστους νοσηλείας. Σκοπός: Η σύγκριση της αποτελεσματικότητας του πρωτοκόλλου ERAS έναντι της συμβατικής MTX φροντίδας στην ανάρρωση των ασθενών που υποβάλλονται σε μείζονες γυναικολογικές ογκολογικές επεμβάσεις (ΜΓΟΕ) λόγω καρκίνου των έσω γεννητικών οργάνων. Υλικό – Μέθοδος: Πρόκειται για προοπτική τυχαιοποιημένη μελέτη στα πλαίσια διδακτορικής διατριβής, η οποία πραγματοποιήθηκε σε Γυναικολογική Κλινική ενός τριτοβάθμιου Ογκολογικού Κέντρου της Αθήνας. Το δείγμα της μελέτης περιλαμβάνει ασθενείς με καρκίνο των έσω γεννητικών οργάνων που υποβλήθηκαν σε ΜΓΟΕ και διαχωρίστηκαν τυχαιοποιημένα σε δύο ισάριθμες ομάδες: την Α, με άτομα που ακολούθησαν το πρωτόκολλο ERAS, και τη Β, με άτομα που ακολούθησαν τη συμβατική ΜΤΧ φροντίδα. Για την αξιολόγηση της έντασης του πόνου χρησιμοποιήθηκε η αριθμητική κλίμακα άλγους (NPS). Η συλλογή των ιατρικών παραμέτρων περιέλαβε στοιχεία από τα διαγράμματα αναισθησίας, τα πρακτικά του χειρουργείου, τον ατομικό φάκελο και τις ατομικές συνεντεύξεις των ασθενών. Αποτελέσματα: Ο μελετώμενος πληθυσμός περιέλαβε 101 γυναίκες που υποβλήθηκαν σε ΜΓΟΕ. Οι 51 από αυτές (50,5%) τυχαιοποιήθηκαν στην ομάδα ERAS και οι 50 (49,5%) στην ομάδα ελέγχου. Η μέση ηλικία των γυναικών ήταν 54,7 έτη και ο μέσος δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) 26,6. Η πλειονότητα των γυναικών ήταν καπνίστριες, έπασχαν από τουλάχιστον ένα νόσημα ενδοκρινών οργάνων, εμφάνιζαν υπέρταση και ήταν υπέρβαρες. Η εφαρμογή του πρωτοκόλλου ERAS μείωσε τη διάρκεια νοσηλείας κατά 2 ημέρες, ενώ οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε Ολική Υστερεκτομή Μετά των Εξαρτημάτων (OYME) εξήλθαν από το νοσοκομείο έπειτα από μονοήμερη νοσηλεία χωρίς αύξηση των ΜΤΧ επιπλοκών και του αριθμού των επανεισαγωγών στο νοσοκομείο. Στις ασθενείς της ομάδας ERAS διαπιστώθηκε στατιστικά σημαντικά αποτελεσματικότερη αναλγητική απόκριση, ταχύτερη έγερση και πλήρη κινητοποίηση, πρώιμη εντερική σίτιση και διακοπή των υγρών IV, ταχύτερη κινητοποίηση του πεπτικού και αφαίρεση του ουροκαθετήρα και των παροχετεύσεων σε σχέση με αυτές στην ομάδα ελέγχου. Στις ίδιες ασθενείς παρατηρήθηκε χαμηλότερο ποσοστό απωλειών αίματος και μετάγγισης, μικρότερο ποσοστό εμφάνισης ΜΤΧ ναυτίας, εμέτου, υπνηλίας, καταστολής, εμπύρετου, λευκοκυττάρωσης και αλβουμινοπενίας. Συμπεράσματα: Τα πρωτόκολλα ERAS προάγουν την έγκαιρη σίτιση και κινητοποίηση των ασθενών, προσφέρουν αποτελεσματικότερη ΜΤΧ αναλγησία, επιταχύνουν τη ΜΤΧ ανάρρωση και μειώνουν τον αριθμό των ημερών και το κόστος της νοσηλείας.