Διαχείριση παράκτιας ζώνης σε περιοχές που βρίσκονται υπό την επίδραση γεωδυναμικών φαινομένων

Abstract

The coastal zone is a dynamic environment, sensitive to change, which is affected by both natural factors (e.g. climatic) and anthropogenic interventions (e.g. building and settlement near the coast). Coastal erosion is one of the most important natural hazards of the coastal zone. There are many methods of assessing the vulnerability of a beach to coastal erosion, as well as many techniques for qualitative and quantitative determination of the degree to which this has occurred. This topic is the subject of this doctoral thesis. Specifically, the Myrtos beach in Kefalonia and the coastal zone of Xylokastro in the Southern Corinthian Gulf have been studied. The first area was examined in terms of the phenomena of erosion and retreat of the coastline, but also in terms of the phenomena of coastal landslides, due to the strong waves and storms caused by the Mediterranean cyclone "Ianos", in September 2020. The second area was examined in terms of the erosion of the coast over a period of 72 years due to anthropogenic interventions and in particular the habitation and construction in the coastal environment. These two areas are characterized by different coastal hazards. The Corinthian Gulf, on the other hand, is characterized by intense coastal erosion and retreat of the coastline. De Myrtos is characterized by frequent phenomena of mass movements, which consist of landslides, rockfalls, debritic flows and mudflows. Due to the high importance of the coastal zone of these areas, a comprehensive management plan is deemed necessary, which is carried out at a preliminary stage in this thesis.

Η παράκτια ζώνη είναι ένα δυναμικό περιβάλλον, ευαίσθητο σε μεταβολές, το οποίο επηρεάζεται τόσο από φυσικούς παράγοντες (π.χ. κλιματικούς) όσο και από τις ανθρωπογενείς παρεμβάσεις (π.χ. δόμηση και κατοίκηση κοντά στην ακτή). Η παράκτια διάβρωση είναι ένας από τους σημαντικότερους φυσικούς κινδύνους της παράκτιας ζώνης. Υπάρχουν πολλές μέθοδοι εκτίμησης της τρωτότητας μιας παραλίας στην παράκτια διάβρωση, όπως επίσης και πολλές τεχνικές ποιοτικού και ποσοτικού προσδιορισμού του βαθμού στον οποίον αυτή έχει πραγματοποιηθεί. Το θέμα αυτό πραγματεύεται η παρούσα διδακτορική εργασία. Συγκεκριμένα, έχουν μελετηθεί η παραλία του Μύρτου στην Κεφαλονιά και η παράκτια ζώνη του Ξυλοκάστρου στο Νότιο Κορινθιακό Κόλπο. Η πρώτη περιοχή εξετάσθηκε ως προς τα φαινόμενα διάβρωσης και υποχώρησης της ακτογραμμής, αλλά και ως προς τα φαινόμενα παράκτιων κατολισθήσεων, εξαιτίας των ισχυρών κυμάτων και καταιγίδων που προκλήθηκαν από τον μεσογειακό κυκλώνα «Ιανός», το Σεπτέμβριο του 2020. Η δεύτερη περιοχή εξετάσθηκε ως προς τη διάβρωση της ακτής σε περίοδο 72 ετών λόγω των ανθρωπογενών επεμβάσεων και ειδικότερα της κατοίκησης και της δόμησης στο παράκτιο περιβάλλον. Οι δύο αυτές περιοχές χαρακτηρίζονται από διαφορετικούς παράκτιους κινδύνους. Ο μεν Κορινθιακός Κόλπος χαρακτηρίζεται από έντονη παράκτια διάβρωση και υποχώρηση της ακτογραμμής. Ο δε Μύρτος χαρακτηρίζεται από συχνά φαινόμενα μετακινήσεων μαζών, που συνίστανται σε κατολισθήσεις, καταπτώσεις βράχων, δεβριτικές ροές και λασπορροές.Λόγω της υψηλής σημασίας της παράκτιας ζώνης αυτών των περιοχών, κρίνεται απαραίτητο ένα σχέδιο ολοκληρωμένης διαχείρισής της, που πραγματοποιείται σε προκαταρκτικό στάδιο στην παρούσα διατριβή.