Vers un droit européen des contrats d'exploitation de propriété intellectuelle

Abstract

Intellectual Property plays an essential rοle in the modern economy based on innovation and intellectual capital. Exploitation contracts of IP rights are the legal instruments that allow the circulation of these assets and enhance their exploitation both at national and European level. This thesis discusses the question of improvement of the actual legal framework of exploitation contracts of IP rights in Europe. More precisely, it aims at demonstrating that, on the one hand, the insufficiency of the law of exploitation contracts is real and far-reaching and, on the other hand, that the insufficiency problem should be dealt with the transversal (re)construction of the specific legal framework of exploitation contracts in a European perspective. The analysis starts with the examination of the deficiencies of the status quo, as reflected in Greek, French, German, British laws, and European acquis and concludes with the recommendation of further steps to be taken for the construction of a true and consistent European law of exploitation contracts of IP rights.

Το εν λόγω πόνημα διερευνά τη χρησιμότητα και τη δυνατότητα δημιουργίας ενός κοινού ευρωπαϊκού δικαίου συμβάσεων εκμετάλλευσης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας. Ως «συμβάσεις εκμετάλλευσής» νοούνται οι ιδιότυπες συμβάσεις με τις οποίες ο δικαιούχος παρέχει τη δυνατότητα χρήσης και εκμετάλλευσης δικαιωμάτων πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας στον αντισυμβαλλόμενο τρίτο. Έχοντας ως σημείο εκκίνησης την ανάλυση του υφιστάμενου ειδικού δικαίου συμβάσεων εκμετάλλευσης σε Ελλάδα, Γερμανία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο και των σχετικών διατάξεων που εντοπίζονται διάσπαρτες στο ευρωπαϊκό κεκτημένο της διανοητικής ιδιοκτησίας, επιδιώκεται η παρουσίαση των δομικών και λειτουργικών ανεπαρκειών που εντοπίζονται τόσο σε εθνικό όσο και ευρωπαϊκό επίπεδο και υποστηρίζεται η ανάγκη αποκατάστασης αυτών, διά της (ανά) κατασκευής ενός ενιαίου και συστηματικά δομημένου ειδικού δικαίου συμβάσεων εκμετάλλευσης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Προς στήριξη της εν λόγω θέσης, πραγματοποιείται συγκριτική αντιπαραβολή των υφιστάμενων ρυθμίσεων, η οποία στοχεύει στον εντοπισμό σημείων σύγκλισης, τόσο μεταξύ των διαφόρων κλάδων της διανοητικής ιδιοκτησίας όσο και μεταξύ των διαφορετικών εθνικών νομοθεσιών, τα οποία θα αποτελέσουν τα essentialia και naturalia negottii μίας επώνυμης σύμβασης εκμετάλλευσης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας και θα χρησιμεύσουν ως κριτήρια ταξινόμησης των διαφόρων υποκατηγοριών αυτής. Η εργασία ολοκληρώνεται με την πρόταση ολοκληρωμένου οδικού χάρτη προς την (ανα)κατασκευή ενός συνεκτικού και εναρμονισμένου δικαίου συμβάσεων εκμετάλλευσης σε ευρωπαϊκή προοπτική, λαμβάνοντας υπόψιν τις ακαδημαϊκές εργασίες του πεδίου του Ευρωπαϊκού Δικαίου Συμβάσεων καθώς και τα διδάγματα του ευρωπαϊκού δικαίου σε σχέση με την αρμοδιότητα της ΕΕ στο υπό εξέταση πεδίο και τα νομοθετικά εργαλεία που θα μπορούσαν να τύχουν εφαρμογής για εναρμονισμένη ρύθμιση της σύμβασης εκμετάλλευσης στην Ευρώπη.

Le rôle des propriétés intellectuelles au sein d’une économie de l’immatériel et de l’innovation est essentiel. Les contrats d’exploitation constituent les instruments juridiques permettant la circulation de ces sources de richesse et favorisent l’optimisation de leur exploitation, tant au niveau national qu’au niveau européen. La présente thèse traite la question de l’amélioration du cadre juridique actuel des contrats d’exploitation en Europe. Plus précisément, elle a pour objectif de démontrer que, d’une part, l’insuffisance du droit des contrats d’exploitation en Europe est globale et pose problème et, d’autre part, que ce problème devrait être traité à travers la (re)construction du droit spécial des contrats d’exploitation de manière transversale et dans une perspective européenne. L’analyse a pour point de départ l’examen du statu quo à partir des droits grec, français, allemand, britannique et communautaire et aboutit à la recommandation de certaines pistes de (re)construction et d’européanisation, vue de la construction d’un véritable et cohérent droit commun européen des contrats d’exploitation.