Ασύμμετρες διαπραγματεύσεις στην κρίση της Ευρωζώνης: η περίπτωση της Ελλάδας (2015)

Abstract

This thesis seeks to shed light on the asymmetric negotiations that took place in the Eurozone crisis, in hope to become a tool for those wishing to understand how in an asymmetric crisis negotiation the weak player gains bargaining power in an institutionalized environment, such as the EU. The purpose of this thesis is to empirically investigate the factors that influence the bargaining power and the results of negotiations in the EU, with a particular emphasis on the Eurogroup, by conducting a case study on the negotiation of the Greek debt that took place in the first half of 2015, between the Greek government and the country's creditors. This thesis aspires to contribute to the literature on decision-making in the EU in times of crisis and tries to explain how the outcome was decided in the Eurozone crisis negotiations, based on theoretical approaches of negotiations, with the aim of drawing some useful conclusions for the intergovernmental negotiations that take place in the EU in times of crisis. Although there are many factors that may influence the outcome of EU negotiations, this thesis examines, ceteris paribus, three factors that seem to have influenced the outcome of negotiations on the Eurozone crisis: the nature of the negotiations, the alternative options of the main actors in negotiations, with an emphasis on weak states and the tactics they choose to follow. The findings of this research suggest that the best that weak states can do is to pursue a cooperative strategy and try to maximize the benefits they can gain from an already discounted outcome, imposed by the asymmetric power relations developed among member states of the EU. Methodologically, a qualitative research has been conducted, in which analysis was carried out using the method of thick description, elaborating elements and data identified in both primary and secondary sources, through literature review and interviews.

Η παρούσα διατριβή επιδιώκει να ρίξει φως στις ασύμμετρες διαπραγματεύσεις που έλαβαν χώρα στην κρίση της Ευρωζώνης και προσβλέπει να αποτελέσει ένα εργαλείο για να μπορέσει κανείς να κατανοήσει πώς σε μια ασύμμετρη διαπραγμάτευση κρίσης ο αδύναμος παίκτης αποκτά διαπραγματευτική ισχύ σε ένα θεσμοθετημένο περιβάλλον, όπως η ΕΕ. Σκοπός της παρούσας διατριβής είναι να διερευνηθούν εμπειρικά οι παράγοντες που επηρεάζουν τη διαπραγματευτική δύναμη και τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων στην ΕΕ, με ιδιαίτερη έμφαση στο Eurogroup, διενεργώντας περιπτωσιολογική έρευνα για τη διαπραγμάτευση του ελληνικού χρέους που έλαβε χώρα το πρώτο εξάμηνο του 2015, μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των πιστωτών της χώρας. Η παρούσα διατριβή φιλοδοξεί να συμβάλει στη βιβλιογραφία που αφορά στη λήψη αποφάσεων στην ΕΕ σε περιόδους κρίσεων και ειδικότερα, προσπαθεί να δώσει εξηγήσεις για το πώς κρίθηκε το αποτέλεσμα στις διαπραγματεύσεις για την κρίση στην Ευρωζώνη, βάσει θεωρητικών προσεγγίσεων των διαπραγματεύσεων, με σκοπό να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα για τις διακυβερνητικές διαπραγματεύσεις που λαμβάνουν χώρα στην ΕΕ σε περιόδους κρίσεων. Παρότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων στην ΕΕ, στην παρούσα διατριβή εξετάζονται, ceteris paribus, τρεις παράγοντες που φαίνεται πως επηρέασαν το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων για την κρίση στην Ευρωζώνη: η φύση των διαπραγματεύσεων, οι εναλλακτικές επιλογές των κύριων δρώντων στις διαπραγματεύσεις, με έμφαση στα αδύναμα κράτη και οι τακτικές που επιλέγουν να ακολουθήσουν. Τα ευρήματα της έρευνας υποδεικνύουν ότι το καλύτερο που μπορούν να κάνουν τα αδύναμα κράτη είναι να ακολουθήσουν μια συνεργατική στρατηγική και να προσπαθήσουν να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη που μπορούν να αποκομίσουν από ένα ήδη προεξοφλημένο αποτέλεσμα που επιβάλουν οι ασύμμετρες σχέσεις ισχύος που αναπτύσσονται μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Μεθοδολογικά, πρόκειται για μια ποιοτική έρευνα, στην οποία εφαρμόστηκε η μέθοδος της πυκνής περιγραφής, καταγράφοντας στοιχεία και δεδομένα που εντοπίστηκαν τόσο σε πρωτογενείς όσο και σε δευτερογενείς πηγές, μέσω βιβλιογραφικής ανασκόπησης και συνεντεύξεων.