Υψηλή στρατηγική και διαχείριση κρίσεων από τους Κομνηνούς αυτοκράτορες (1081-1180)

Abstract

This doctoral thesis aims to examine the Grand Strategy of the Komneni emperors, Alexios I (1081-1118), John II (1118-1143), and Manuel I (1143-1180), and the crisis management they faced during the period 1081-1180. At the end of the 11th c. Byzantium faced one of the most serious security crises in its history. The serious military defeats by the external enemies (Turks, Normans, etc.) and the political instability that broke out in the interior in the 1070s caused not only extensive territorial losses but also the geopolitical retreat of Byzantium. The initiatives of the Komneni both at the military and diplomatic level allowed Byzantium not only to face external threats or reconquer former imperial territories in the Balkan Peninsula and the East but also to emerge as one of the strongest powers in Europe and the Middle East at the end of the 11th century and the 12th c.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή στοχεύει στην εξέταση της υψηλής στρατηγικής των Κομνηνών αυτοκρατόρων, Αλέξιου Α΄ (1081-1118), Ιωάννη Β΄ (1118-1143) και Μανουήλ Α΄ (1143-1180), και τη διαχείριση των κρίσεων που αυτοί αντιμετώπισαν την περίοδο 1081-1180. Στα τέλη του 11ου αι. το Βυζάντιο αντιμετώπισε μια από τις σοβαρότερες κρίσεις ασφάλειας στη μακραίωνη ιστορία του. Οι σοβαρές στρατιωτικές ήττες από τους εξωτερικούς εχθρούς (Τούρκους, Νορμανδούς κ.ά.) και η πολιτική αστάθεια που ξέσπασε στο εσωτερικό τη δεκαετία του 1070 προκάλεσαν όχι μόνο την εδαφική συρρίκνωση αλλά και τη γεωπολιτική υποχώρηση του Βυζαντίου. Οι πρωτοβουλίες των Κομνηνών τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε διπλωματικό επίπεδο επέτρεψαν στο Βυζάντιο όχι μόνο να αντιμετωπίσει τις εξωτερικές απειλές και να ανακτήσει εκτεταμένα εδάφη στη χερσόνησο του Αίμου και την Ανατολή αλλά και να αναδειχθεί σε μία από τις ισχυρότερες δυνάμεις στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή στα τέλη του 11ου αι. και τον 12ο αι.