Η αιρεσιμότητα δαπανών (spending conditionality) ως μέσο προστασίας των οικονομικών συμφερόντων και του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Abstract

The Doctoral Thesis attempts to thoroughly approach the application in the legal order of the European Union of spending conditionality as an innovative governance tool with multiple goals and functions. Initially, the conceptual delimitation of conditionality in general and spending conditionality in particular is sought, through a comparative analysis of the application of spending conditionality at the national, international, and EU levels, while the types and functions of spending conditionality and its functions are presented. Then analyzes in detail the wave-by-wave densification of the spending conditionality presented in the EU after 2013. Thus, the spending conditionality of the first wave (2013) is analyzed, namely ex-ante conditionality, macroeconomic conditionality, and ex-post conditionality, and the reasons that they imposed. Then the second wave (2021) spending conditionality is analyzed, i.e. the Rule of Law conditionality and the conditionality in the NGEU. Finally, the possibilities of constitutionally enshrining the spending conditionality in the EU legal order are explored, as well as its constitutional limits. The Doctoral Thesis concludes with the conclusions and some policy recommendations.

Η Διδακτορική Διατριβή επιχειρεί να προσεγγίσει διεξοδικά την εφαρμογή στην έννομη τάξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης της αιρεσιμότητας δαπανών ως ενός καινοτόμου εργαλείου διακυβέρνησης με πολλαπλές στοχεύσεις και λειτουργείες. Αρχικά, επιδιώκεται η εννοιολογική οριοθέτηση της αιρεσιμότητας γενικά και της αιρεσιμότητας δαπανών ειδικά, μέσω μιας συγκριτικής ανάλυσης της εφαρμογής της αιρεσιμότητας δαπανών σε εθνικό, διεθνές και ενωσιακό επίπεδο, ενώ παρουσιάζονται οι τύποι και οι λειτουργείες της αιρεσιμότητα δαπανών και οι λειτουργείες της. Κατόπιν εξετάζεται αναλυτικά η κατά κύματα πύκνωση της αιρεσιμότητας δαπανών που παρουσιάστηκε στην ΕΕ μετά το 2013. Έτσι, αναλύονται οι αιρεσιμότητες δαπανών του πρώτου κύματος (2013) και συγκεκριμένα η εκ των προτέρων αιρεσιμότητα, η μακροοικονομική αιρεσιμότητα και εκ των υστέρων αιρεσιμότητα και λόγοι που τις επέβαλαν. Κατόπιν αναλύονται οι αιρεσιμότητες δαπανών του δευτέρου κύματος (2021), δηλαδή η αιρεσιμότητα Κράτους Δικαίου και οι αιρεσιμότητα δαπανών στο NGEU. Τέλος, διερευνώνται οι δυνατότητες «συνταγματικής» κατοχύρωσης της αιρεσιμότητας δαπανών στην ενωσιακή έννομη τάξη αλλά και τα «συνταγματικά» της όρια. Η Διδακτορική Διατριβή ολοκληρώνεται με τα συμπεράσματα και ορισμένες προτάσεις πολιτικής.