Aξιόποινη παραμέληση εποπτείας εκ μέρους διευθυντικών στελεχών για την αποτροπή αξιοποίνων πράξεων υφισταμένων τους

Abstract

The establishment of an SA, which carries out complex activities through internal allocation of roles and delegation of responsibilities, is a socially beneficial but risky operation. This risk, which is already present, is exacerbated when individuals entrusted with the power of managing and controlling do not properly exercise their duty to supervise the activities of their subordinates, thereby facilitating or enabling the latter to engage in criminal activities, without necessarily having knowledge of or intent to engage in such activities themselves. The subject of the study is the duty of supervision incumbent on directors and managers in the context of the SA and the possibility of establishing criminal liability for the inadequate fulfilment of this duty, if a hierarchical subordinate has ultimately committed a criminal offence. In this sense, the question is examined as to whether individuals who are entrusted with a private duty, such as the duty of supervision, can also be entrusted with (public) anti-crime policy tasks. In order to examine the above question, the thesis explores both the problematic of the crime of omission under Article 15 of the Penal Code and specific criminal provisions punishing the neglect of the duty of supervision and the failure to prevent criminal acts in the context of collective entities of the private economy (e.g. in the fields of corruption, environmental protection, free competition), concluding with de lege ferenda proposals.

Η συγκρότηση μιας ΑΕ, η οποία επιτελεί, διά της εσωτερικής κατανομής ρόλων και της μεταβίβασης αρμοδιοτήτων, σύνθετες δράσεις, αποτελεί μια κοινωνικά πρόσφορη αλλά κινδυνώδη δραστηριότητα. Αυτός ο ήδη ενυπάρχων κίνδυνος επιτείνεται, όταν τα επιφορτισμένα με την εξουσία διευθύνσεως και εποπτείας πρόσωπα εκπληρώνουν πλημμελώς το καθήκον εποπτείας της δράσης των υφισταμένων τους και κατά τούτο διευκολύνουν ή καθιστούν εφικτή την αξιόποινη δράση των τελευταίων, χωρίς να έχουν απαραιτήτως γνώση και θέληση ως προς την πραγμάτωσή της. Αντικείμενο διερεύνησης της εργασίας είναι το καθήκον εποπτείας των εταιρικών διοικητών και των διευθυντικών στελεχών στο πλαίσιο της ΑΕ και η δυνατότητα στοιχειοθέτησης ποινικής ευθύνης εξαιτίας της μη προσήκουσας εκπλήρωσής του, όταν κάποιο ιεραρχικά υφιστάμενο πρόσωπο πραγμάτωσε τελικώς κάποια αξιόποινη συμπεριφορά. Υπό την έννοια αυτή εξετάζεται, μεταξύ άλλων, το ερώτημα αν σε ιδιώτες που βαρύνονται με ένα ιδιωτικό καθήκον, όπως είναι το καθήκον εποπτείας, μπορούν να ανατεθούν (δημόσια) καθήκοντα αντεγκληματικής πολιτικής. Για την εξέταση του ανωτέρω ερωτήματος, η εργασία διέρχεται τόσο από την προβληματική του εγκλήματος που τελείται με παράλειψη κατ’ άρθρο 15 ΠΚ όσο και από ειδικές ποινικές διατάξεις, με τις οποίες τιμωρείται η παραμέληση του καθήκοντος εποπτείας και η μη αποτροπή αξιόποινων πράξεων υφισταμένων στο πλαίσιο συλλογικών οντοτήτων της ιδιωτικής οικονομίας (λ.χ. στο πεδίο της διαφθοράς, της προστασίας του περιβάλλοντος, του ελεύθερου ανταγωνισμού), καταλήγοντας σε de lege ferenda προτάσεις.