Η σημασία των βιοχημικών οστικών δεικτών (bone markers) στον εντοπισμό μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών με ταχεία οστική απώλεια (fast bone loosers)

Abstract

In the perimenopausal years, calcium metabolism changes considerably. Bone resorption increases at first, followed by an increase in bone formation. The post-menopausal bone loss is exposed to a large biological variation. Some women are "fast bone loosers" whereas some others "slow bone loosers". It is therefore desirable tò classify the women • around the menopausal period to "fast" and "slow" bone loosers so as to enable therapy and an osteoporosis preventive treatment. The purpose of the present study is to investigate the consequences of menopause and oophorectomy on the biochemical markers of bone remodelling and to identify "fast bone loosers" with the aim of applying to them preventive treatment. A sample, consisting of thirty normal premenopausal women, one hundred and thirty post-menopausal women spanning a range of 0 to 10 years from menopause and sixty five oophorectomised women, spanning a range of 0 to 10 years following oophorectomy, has been used in our study. The height, weight, date of birth and date of menopause of these women were noted and their Alkaline Phosphatase, Osteocalcin, fasting Calcium to Creatinine ratio, hydroxyproline to creatinine ratio as well as other, less significant biochemical markers, were measured. Following a statistical investigation and correlation of the biochemical markers we concluded that immediately after menopause a considerable increase (20% to 40%) in all biochemical parameters appears. In oophorectomy an even greater increase is observed. This increase continues for two to three years following menopause or oophorectomy and begins to fall after the fourth year from the menopause. The biochemical bone markers tend to stabilize after the tenth year from menopause. Use of the Christiansen-Riis equation for the estimation of the bone loss per year has resulted in the prediction that 21,7% of the postmenopausal women are "fast bone loosers", whereas 38% belong to borderline cases. Amongst the surgically induced post-menopausal women, 37,5% were found to be "fast bone loosers" and 36% borderline cases.

Κατά την μετεμμηνοπαυσιακή ηλικία, ο μεταβολισμός του ασβεστίου μεταβάλλεται. Αρχικά αυξάνει η οστική απώλεια και κατόπιν ακολουθεί αύξηση της οστικής παραγωγής. Η μετεμμηνοπαυσιακή οστική απώλεια δεν είναι σταθερή και εξαρτάται από διάφορους βιολογικούς παράγοντες. Μερικές γυναίκες χάνουν οστό με γρήγορο ρυθμό (fast bone loosers) και άλλες με αργό (slow bone loosers). Είναι επομένως επιθυμητό να διακρίνονται οι τύποι αυτοί οστικής απώλειας στην ηλικία της εμμηνόπαυσης ώστε να γίνεται δυνατή και η έγκαιρη θεραπευτική παρέμβαση. Σκοπός αυτής της εργασίας ήταν η μελέτη των συνεπειών της εμμηνόπαυσης και της ωοθηκεκτομής στους βιοχημικούς δείκτες οστικού μεταβολισμού και ο εντοπισμός ατόμων με ταχεία οστική απώλεια (fast bone loosers) για την εφαρμογή προληπτικής θεραπείας. Χρησιμοποιήθηκαν τριάντα φυσιολογικές προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, εκατόν τριάντα μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες οι οποίες απείχαν μέχρι 10 έτη από την εμμηνόπαυση και εξηνταπέντε ωοθηκεκτομηθείσες γυναίκες οι οποίες απείχαν 10 έτη από την ωοθηκεκτομή. Στα άτομα αυτά καταγράφηκαν η ημερομηνία εμμηνόπαυσης, το ύψος, το βάρος και η ηλικία και μετρήθηκαν η Αλκαλική Φωσφατάση και οστεοκαλσίνη ορού και οι (Ca/Cr) και (OHPr/Cr) των ούρων καθώς και άλλες λιγότερο σημαντικές βιοχημικές παράμετροι. Μετά από στατιστικό συσχετισμό των βιοχημικών δεικτών, διαπιστώθηκε ότι κατά την εμμηνόπαυση παρουσιάζεται σημαντική αύξηση της τάξης του 20% με 40% σε όλους τους βιοχημικούς δείκτες, ενώ κατά την ωοθηκεκτομή εμφανίζεται ακόμη μεγαλύτερη αύξηση. Η αυξητική τάση συνεχίζεται για ένα διάστημα 2 έως 3 ετών μετά την εμμηνόπαυση ή την ωοθηκεκτομή και μετά το τέταρτο έτος παρουσιάζεται μία πτωτική τάση η οποία τείνει να σταθεροποιηθεί στο ένατο και δέκατο έτος. Χρησιμοποιώντας την εξίσωση των Christiansen και Riis για την εκτίμηση της επί τοις εκατό οστικής απώλειας ανά έτος, διαπιστώσαμε ότι ένα ποσοστό 21,7% των φυσιολογικά μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών εμφανίζει ταχεία οστική απώλεια (fast bone loosers), ενώ το 38% αντιστοιχεί σε περιπτώσεις οριακού κινδύνου. Στις γυναίκες οι οποίες υπέστησαν ωοθηκεκτομή, το ποσοστό γυναικών ταχείας οστικής απώλειας εμφανίζεται σημαντικά υψηλότερο από ότι σε φυσιολογικά μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και έχει τιμή 37,5%. Οι γυναίκες που ανήκουν σε περιπτώσεις οριακού κινδύνου στην ομάδα των ωοθηκεκτομών αποτελούν το 36% του συνόλου.