Η σχολική ένταξη παιδιών προερχόμενων από ειδικές πληθυσμιακά ομάδες μέσω παρεμβατικών δράσεων: η περίπτωση της εκπαίδευσης παιδιών Ρομά

Abstract

The present paper studies the issue of the inclusion of special population groups - and, more specifically, Roma children, who are also the target group of its study - through various interventions implemented for these groups. Its main hypothesis is that the political interventions implemented in the school, the educational policies and practices implemented for the above groups, as well as the perceptions of the education executives and the teachers who represent the system, influence the degree of integration of the special population groups and, in particular, the degree of inclusion of Roma children. This doctoral thesis investigates the attitudes and perceptions of Education officials.The framework of this research work, which concerns educational research, was based on the combined approaches that sought to synthesize the macro- and micro-theoretical-analytical frameworks and more specifically the structure-action dichotomy. Thus, taking into account the existing social, political, cultural and educational context, we used the framework of Antony Giddens' theory as a basic guide for the research methodology that followed, the qualitative research. Also, the tool employed as the most appropriate is the semi-structured interview. The research was carried out in areas with Roma student populations of different demographics, as well as in areas where different socio-economic and cultural conditions of the Roma community apply. The sample concerned interviews with 40 individuals and more specifically with 3 Faculty Members (University Professors/Scientific Managers in programmes for the integration and education of Roma children), 6 Directors of Education, 8 Coordinators of Educational Project, 10 School Directors and 13 teachers.After presenting the results of the research and the conclusions, a series of measures that are consistent are proposed, as well as the proposals that could be further investigated.

Η παρούσα εργασία μελετά το ζήτημα της ένταξης των ειδικών πληθυσμιακά ομάδων -και, πιο συγκεκριμένα, των παιδιών Ρομά, που αποτελούν και την ομάδα στόχο της μελέτης της- μέσω διαφόρων παρεμβάσεων που υλοποιούνται για τις ομάδες αυτές. Η βασική της υπόθεση είναι ότι οι πολιτικές παρεμβάσεις που εφαρμόζονται στο σχολείο, οι εκπαιδευτικές πολιτικές και πρακτικές που υλοποιούνται για τις παραπάνω ομάδες, καθώς και οι αντιλήψεις των στελεχών της εκπαίδευσης και των εκπαιδευτικών που εκπροσωπούν το σύστημα, επηρεάζουν τον βαθμό ένταξης των ειδικών πληθυσμιακά ομάδων και, ειδικότερα, τον βαθμό ένταξης των παιδιών Ρομά. Η εν λόγω διδακτορική διατριβή, διερευνά τις στάσεις και τις αντιλήψεις των λειτουργών της Εκπαίδευσης.Το πλαίσιο αυτής της ερευνητικής εργασίας που αφορά στην εκπαιδευτική έρευνα, στηρίχτηκε στις συνδυαστικές προσεγγίσεις που επεδίωξαν να συνθέσουν τα μακρο- και μικρο- θεωρητικο-αναλυτικά πλαίσια και πιο συγκεκριμένα το δίπολο δομής - δράσης. Γι’ αυτό και λαμβάνοντας υπόψη το υφιστάμενο κοινωνικό, πολιτικό, πολιτισμικό και εκπαιδευτικό πλαίσιο, χρησιμοποίησε το πλαίσιο της θεωρίας του Antony Giddens, ως βασικός οδηγός για τη μεθοδολογία της έρευνας που ακολούθησε, την ποιοτική έρευνα. Επίσης, το εργαλείο που επιλέχθηκε ως το πιο κατάλληλο είναι η ημιδομημένη συνέντευξη.Η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε περιοχές με μαθητικούς πληθυσμούς Ρομά διαφορετικής δημογεωγραφίας, καθώς και σε περιοχές στις οποίες ισχύουν διαφορετικές κοινωνικοοικονομικές και πολιτισμικές συνθήκες της κοινότητας Ρομά. Το δείγμα αφορούσε σε συνεντεύξεις με 40 φυσικά πρόσωπα και πιο συγκεκριμένα με 3 Μέλη ΔΕΠ (Καθηγητές Πανεπιστημίων/Επιστημονικούς Υπευθύνους σε προγράμματα για την ένταξη και την εκπαίδευση των παιδιών Ρομά), 6 Διευθυντές Εκπαίδευσης, 8 Συντονιστές Εκπαιδευτικού Έργου, 10 Διευθυντές Σχολείων και 13 εκπαιδευτικούς.Έπειτα από την παράθεση των αποτελεσμάτων της έρευνας και των συμπερασμάτων προτείνεται, μία σειρά από μέτρα που συνάδουν καθώς και οι προτάσεις που θα μπορούσαν να διερευνηθούν περαιτέρω.