International relations and foreign policy in the Middle East: PLO, Hizbullah, and KRG as statelike actors

Abstract

This thesis examines the foreign policy of statelike actors; that are entities that blur the line between state and armed non-state actors. It employs neoclassical realism, which hereto has been firmly state-centric, arguing that the approach and methodology of neoclassical realism has the explanatory power to better understand statelike actors’ foreign policy on a regional level.The thesis explores the foreign policy of three different yet similar actors; a national liberation movement, the Palestine Liberation Organisation (PLO); an Islamist political party and an Islamic social movement, Hizbullah; and a secessionist movement, the Kurdistan Regional Government (KRG). Despite their diverse nature and aspirations, these three actors display a high level of stateness, including the ability to conduct foreign policy, without possessing international legal recognition.Drawing from neoclassical realism, the thesis identifies specific intervening variables – the leadership’s perception of the system, its strategic culture, the state-society relations and institutions–while introducing an additional variable; the notion of territoriality. In turn, the thesis explores, first, how these intervening variables interact and engage with the structural system and stimuli (independent variable) in producing foreign policy choices (Type II) and, second, whether the statelike actors’ foreign policy produces structural outcomes (Type III).The thesis demonstrates that in all foreign policy choices the leadership’s perception, strategic culture and territoriality play an equally important and decisive role in the statelike actors’ foreign policy choices. Conversely, foreign policy institutions have no impact. Moreover, given the monocracy of these actors, state-society relations have a medium-level impact, except when their relations are on the verge of collapse, which delegitimises the leadership, rending the state-society relations a decisive variable. Finally, the thesis shows that statelike actors’ foreign policy impacts regional dynamics but does not produce structural outcomes per se.

H διατριβή εξετάζει την εξωτερική πολιτική των δρώντων με οιονεί κρατική υπόσταση – δηλαδή των οντοτήτων που κινούνται στην γκρίζα ζώνη μεταξύ κράτους και ένοπλου μη-κρατικού δρώντα. Ως θεωρητικό υπόβαθρο χρησιμοποίει τον νεοκλασικό ρεαλισμό, ο οποίος μέχρι τώρα ήταν πρωτίστως κρατικο-κεντρικός, υποστηρίζοντας ότι η συγκεκριμένη προσέγγιση και μεθοδολογία διαθέτει επεξηγηματική ισχύ για την καλύτερη κατανόηση της εξωτερικής πολιτικής των προαναφερόμενων δρώντων σε περιφερειακό επίπεδο.Η διατριβή διερευνά την εξωτερική πολιτική τριών διαφορετικών αλλά παρόμοιων δρώντων: ενός εθνικο-απελευθερωτικού κινήματος, την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ), ενός ισλαμιστικού πολιτικού κόμματος και κοινωνικού κινήματος, τη Χεζμπολλάχ και ενός αποσχιστικού κινήματος, την Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν. Οι τρεις δρώντες ‒παρά τη διαφορετική φύση και στόχους τους και την απουσία διεθνούς νομικής αναγνώρισης, διαθέτουν πλήθος στοιχείων κρατικής υπόστασης‒ συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας άσκησης εξωτερικής πολιτικής.Η έρευνα, αντλώντας από τον νεοκλασικό ρεαλισμό, προσδιορίζει συγκεκριμένες παρεμβαίνουσες μεταβλητές: τον τρόπο αντίληψης του συστήματος από την ηγεσία, τη στρατηγική της κουλτούρα, τις σχέσεις κράτους-κοινωνίας και τους θεσμούς. Επιπλέον, εισάγει μια ακόμη μεταβλητή, την έννοια της εδαφικότητας. Στο συγκεκριμένο πλαίσιο διερευνά, πρώτον, πώς οι παρεμβαίνουσες μεταβλητές αλληλοεπιδρούν με το δομικό σύστημα (ανεξάρτητη μεταβλητή) κατά τον καθορισμό επιμέρους εξωτερικών πολιτικών (Τύπου ΙΙ) και, δεύτερον, εάν η εξωτερική πολιτική των δρώντων με οιονεί κρατική υπόσταση παράγει αποτελέσματα σε επίπεδο συστήματος (Τύπου III).Η διατριβή καταδεικνύει ότι σε όλες τις επιλογές εξωτερικής πολιτικής η αντίληψη της ηγεσίας, η στρατηγική κουλτούρα και η εδαφικότητα παίζουν εξίσου σημαντικό και αποφασιστικό ρόλο στις επιλογές εξωτερικής πολιτικής των δρώντων με οιονεί κρατική υπόσταση. Αντίθετα, οι θεσμοί εξωτερικής πολιτικής αδυνατούν να παράγουν οποιοδήποτε αντίκτυπο. Επιπλέον, δεδομένης της μονοκρατορίας των δρώντων με οιονεί κρατική υπόσταση, οι σχέσεις κράτους-κοινωνίας έχουν μεσαίο αντίκτυπο σε όλες τις περιπτώσεις. Εξαίρεση αποτελούν οι σχέσεις που βρίσκονται στα πρόθυρα κατάρρευσης, γεγονός το οποίο απονομιμοποιεί την ηγεσία, καθιστώντας ως καθοριστική μεταβλητή τις σχέσεις κράτους-κοινωνίας. Τέλος, η εξωτερική πολιτική των δρώντων με οιονεί κρατική υπόσταση επηρεάζει μεν τις δυναμικές σε περιφερειακό, αλλά αδυνατεί να παράγει δομικά αποτελέσματα.