Ετήσια επίπτωση εγκεφαλικών επεισοδίων στον πληθυσμό της Αρκαδίας κατά τα έτη 2015-2016 και διαχρονικές τάσεις για χρονική περίοδο 22 ετών (1994-2016)

Abstract

Background and aims: Stroke incidence and case fatality have declined in high-income countries over the last decades. Epidemiological studies are important for health services to organize prevention and treatment strategies. This population-based study aimed to determine temporal trends of stroke incidence and case-fatality rates of first-ever stroke in Arcadia, a prefecture in southern Greece. Methods: Three population-based registries were established in Arcadia province. All first-ever stroke cases were ascertained using the same standard criteria and multiple overlapping sources in three study periods: from November 1993 to October 1995, 2004, and 2015–2016. For the follow-up, the investigators examined each patient or contacted them or their relatives by telephone 28 days and one year after the event by applying the Modified Ranking Scale. Extensive information on stroke risk factors and characteristics were obtained. Crude and age-adjusted to European population incidence rates were compared using Poisson regression. Twenty-eight days and one-year case-fatality rates were estimated and compared using the same method. Results: In total, 1315 patients with first-ever stroke were identified. The age-standardized incidence in the European population was 252 per 100,000 person-years (95%CI:231–239) in 1993/1995, 252 (95%CI:223–286) in 2004, and 211 (95%CI:192–232) in 2015/2016. The overall age- and sex-adjusted incidence rates fell by 16% (incidence rates ratio: 0.84, 95%CI:0.72–0.97). Similarly, 28-day case-fatality rate decreased by 28% (case fatality rate ratio: 0.72, 95%CI:0.58–0.90). The prevalence of stroke risk factors did not vary significantly throughout the study. Conclusions: This population-based study reports a significant decline in stroke incidence and mortality rates in southern Greece between 1993 and 2016.

Υπόβαθρο και στόχοι: Η ετήσια επίπτωση και η θνητότητα του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου (ΑΕΕ) φαίνεται να ελαττώνεται τις τελευταίες δεκαετίες στις χώρες υψηλού εισοδήματος. Οι επιδημιολογικές μελέτες αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο για την αξιολόγηση των συστημάτων υγείας και την οργάνωση στρατηγικών πρόληψης και θεραπείας. Σκοπός της παρούσας πληθυσμιακής μελέτης ήταν να προσδιορίσει την πλέον πρόσφατη ετήσια επίπτωση σε συγκεκριμένο πληθυσμό, καθώς και τις χρονικές τάσεις της επίπτωσης και του ρυθμού θνητότητας του οξέος αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου στον πληθυσμό του νομού Αρκαδίας. Μέθοδοι: Tρεις πληθυσμιακές καταγραφές διενεργήθηκαν στο νομό της Αρκαδίας: η πρώτη από τον Νοέμβριο του 1993 έως τον Οκτώβριο του 1995, η δεύτερη το 2004 και η τελευταία μεταξύ του 2015 και του 2016. Και στις τρεις καταγραφές χρησιμοποιήθηκαν τα ίδια κριτήρια διασφάλισης της ποιότητας των δεδομένων, ενώ όλα τα πρώτα οξέα ΑΕΕ ανιχνεύθηκαν και διασταυρώθηκαν μέσω πολλαπλών αλληλοεπικαλυπτόμενων πηγών. Στις 28 ημέρες και στο ένα έτος από το σύμβαμα πραγματοποιήθηκε παρακολούθηση της πορείας του εκάστοτε ασθενή είτε μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον ίδιο ή τους συγγενείς του είτε κατ’ ιδίαν εξέτασης μέσω της κλίμακας αναπηρίας modified Rankin Scale. Σε όλους τους ασθενείς καταγράφηκαν εκτενείς πληροφορίες για τους παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακό σύμβαμα, καθώς και τα χαρακτηριστικά του επεισοδίου. Προσδιορίσθηκαν τόσο η ακατέργαστη ετήσια επίπτωση του ΑΕΕ όσο και η προσαρμοσμένη στον Ευρωπαϊκό πληθυσμό με τη χρήση της παλινδρόμησης Poisson. Ο προσδιορισμός και η σύγκριση του ρυθμού θνητότητας στις 28 ημέρες και στο ένα έτος μετά το ΑΕΕ πραγματοποιήθηκε με την ίδια μέθοδο. Αποτελέσματα: Συνολικά και στις τρεις καταγραφές ανιχνεύθηκαν 1,315 ασθενείς με πρώτο οξύ ΑΕΕ. Η ετήσια επίπτωση του πρώτου οξέος ΑΕΕ προσαρμοσμένη στον Ευρωπαϊκό πληθυσμό βάσει της ηλικίας ήταν 252 ανά 100,000 πληθυσμό (95%CI:231–239) στην πρώτη καταγραφή, 252 (95% CI:223–286) στη δεύτερη και 211 (95% CI:192–232) στην τελευταία. Η συνολική ετήσια επίπτωση προσαρμοσμένη στο φύλο και στην ηλικία ελαττώθηκε κατά 16% (incidence rate ratio:0.84, 95%CI:0.72–0.97). Παρομοίως, ο ρυθμός θνητότητας στις 28 ημέρες ελαττώθηκε κατά 28% (case-fatality rate ratio:0.72, 95%CI:0.58–0.90). Ο συνολικός επιπολασμός των παραγόντων κινδύνου για καρδιαγγειακό σύμβαμα δεν μεταβλήθηκε σημαντικά καθ’ όλη τη διάρκεια της μελέτης. Η ετήσια επίπτωση των μείζονων υποτύπων ΑΕΕ παρέμεινε ουσιαστικά αμετάβλητη, με μόνη εξαίρεση την ελάττωση των ΑΕΕ που ταξινομήθηκαν ως «πιθανά».Συμπεράσματα: Στην παρούσα προοπτική πληθυσμιακή μελέτη, η οποία διενεργήθηκε στον νομό Αρκαδίας, στην νοτιο-δυτική Ελλάδα, ανιχνεύθηκε ελάττωση τόσο της ετήσιας επίπτωσης όσο και του ρυθμού θνητότητας του πρώτου οξέος ΑΕΕ.