Το φαινόμενο της διακίνησης ηλεκτρονικών μηνυμάτων σεξουαλικού περιεχομένου μεταξύ εφήβων και νεαρών ενηλίκων: προστατευτικοί παράγοντες και παράγοντες κινδύνου

Abstract

The study aimed to investigate the exchange of sexual messages and photos/videos among adolescents and adults. Particularly, the study aimed to investigate the prevalence, the attitudes towards sexting, the reasons for engagement in the phenomenon, the feelings of adolescents and adults, the study of different profiles in which they were involved in sexting and the relationship between these profiles and a group of individual or environmental factors. These factors were gender, age, self-esteem, core self-evaluation, electronic communication, relationship status and aspects of sexuality. One hundred and eighty-six adolescents (93 boys and 93 girls) and four hundred and thirty-nine adults (201 men and 238 women) participated in this study and completed a self-reported questionnaire (a hard copy version for adolescents and an electronic version for adults). Hierarchical cluster analysis was conducted in order to investigate the different profiles in which adolescents and adults involved in sexting and findings are presented. The association between sexting and related factors was examined using the statistical analyses of One-way ANOVA and Chi-square tests for independence. Prevalence results showed that the majority of youth involve in sexting, while this sexual behaviour is more prevalent among adults than adolescents. Moreover, adults expressed more positive attitudes and emotions towards sexting, compared to adolescents. Results showed that the risky behaviors of sexting were associated with male identity, use of electronic means of communication and aspects of sexual life regarding adults and low self-esteem, use of electronic means of communication and relationship status regarding adolescents. Results also showed that safe sexting was related to sexual satisfaction and relationship status regarding adults and female identity regarding adolescents. Findings are discussed in light of current evidence and their implementation in counseling, whereas limitations and future directions are pointed out.

Στόχος της παρούσας έρευνας ήταν η μελέτη του φαινομένου της ανταλλαγής μηνυμάτων ή φωτογραφιών/βίντεο σεξουαλικού περιεχομένου στους/στις εφήβους/ες και στους/στις ενήλικες. Ειδικότερα, η μελέτη αποσκοπούσε, αφενός, στη διερεύνηση της συχνότητας εμπλοκής στο φαινόμενο αυτό, των στάσεων των εμπλεκόμενων απέναντί του, των λόγων εμπλοκής, των συναισθημάτων που βίωσαν από αυτό και, αφετέρου, στη διερεύνηση διαφορετικών τρόπων/προφίλ εμπλοκής των νέων στο φαινόμενο και στη σχέση των προφίλ αυτών με ατομικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Οι παράγοντες που διερευνήθηκαν ήταν το φύλο, η ηλικία, η αυτοεκτίμηση, η πυρηνική αυτοαξιολόγηση, η χρήση της ηλεκτρονικής επικοινωνίας, η κατάσταση σχέσης και παράγοντες της σεξουαλικότητας. Στην έρευνα συμμετείχαν 186 έφηβοι/ες (93 αγόρια και 93 κορίτσια) και 439 ενήλικες (201 άνδρες και 238 γυναίκες). Οι συμμετέχοντες/ουσες συμπλήρωσαν μια σειρά ερωτηματολογίων αυτο-αναφοράς, τα οποία ήταν σε έντυπη μορφή για τους/τις εφήβους/ες και σε ηλεκτρονική για τους/τις ενήλικες. Στην εργασία παρουσιάζονται τα ευρήματα που προέκυψαν από την εφαρμογή της ιεραρχικής ανάλυσης συστάδων για τον εντοπισμό των διαφορετικών προφίλ εμπλοκής εφήβων και ενηλίκων στο φαινόμενο. Για τη μελέτη της σχέσης του φαινομένου με τους υπό εξέταση παράγοντες πραγματοποιήθηκαν αναλύσεις με τη χρήση του ελέγχου ανεξαρτησίας x2 και της μονοπαραγοντικής ανάλυσης διακύμανσης (One-way ANOVA). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η πλειονότητα των νέων στην Ελλάδα εμπλέκονται στο φαινόμενο και ότι αυτό είναι συχνότερο μεταξύ ενηλίκων, οι οποίοι/ες εκφράζουν περισσότερο θετικές στάσεις και θετικά συναισθήματα απέναντί του, σε σύγκριση με τους/τις εφήβους/ες. Από τις αναλύσεις προέκυψαν διαφορετικοί τρόποι εμπλοκής στο φαινόμενο ως προς τη διαπροσωπική και ριψοκίνδυνη ανταλλαγή σεξουαλικού υλικού. Οι παράγοντες που σχετίστηκαν με τη ριψοκίνδυνη μορφή του φαινομένου ήταν για τους/τις ενήλικες, η ανδρική ταυτότητα, η χρήση των μέσων ηλεκτρονικής επικοινωνίας και διάφοροι παράγοντες της σεξουαλικής ζωής, ενώ για τους/τις εφήβους/ες, η αυτοεκτίμηση, η χρήση μέσων ηλεκτρονικής επικοινωνίας και το να βρίσκονται σε σοβαρή σχέση. Με την «υγιή» μορφή του φαινομένου σχετίστηκε η σεξουαλική ικανοποίηση και η κατάσταση σοβαρής σχέσης για τους/τις ενήλικες, ενώ για τους/τις εφήβους/ες η γυναικεία ταυτότητα. Τα ευρήματα συζητώνται σε σχέση με την εφαρμογή τους στη συμβουλευτική διαδικασία, ενώ διατυπώνονται περιορισμοί της παρούσας έρευνας και προτάσεις για μελλοντικές μελέτες.