Η δήμευση των προϊόντων νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες

Abstract

The subject of the thesis is confiscation of money laundering proceeds. Money laundering without a doubt may be corrosive for the legal economy, the government mechanisms and in general the social welfare and development of a country. The aim of confiscation is to deprive totaly the criminal actor or the third party of the illegal proceeds and to be allocated to the State originally.The purpose of the thesis is to study many aspects of confiscation of illegal money laundering proceeds. The present study is constructed in seven chapters and endeavors to take a comprehensive approach of confiscation of money laundering related proceeds. In the first chapter it is outlined the story of confiscation of criminal assets so far. The second chapter describes certain basic concept and issues related to money laundering and confiscation. The third chapter examines the legal provisions on confiscation in Greece as well as in Europe. Some of the most important legal provisions of confiscation of illegal assets included in international conventions are also mentioned. In the fourth chapter are mentioned some international issues of coordination and cooperation between European countries and internationally in confiscation procedures. The following chapter touches upon the challenges of the technology in money laundering and confiscation of illegal proceeds. Cryptocurrencies and crypto- assets are used as a vehicle for laundering ill- gotten money and render extremely difficult their confiscation. Some special matters of confiscation are addressed in the sixth chapter for example third party confiscation, confiscation in case of attempt or limitation period, non conviction based confiscation, as well as the use of whistleblowing arrangements as a tool to strengthen the effectiveness of confiscation. The last but not least important chapter refers to social reuse of confiscated illegal assets. Societies may benefit from criminal assets if the state decides to apply a social reuse scheme. Some countries have already set the example and apply best practices that could be used in order to construct a coherent European framework of social reuse.After the analysis of all the aspects of confiscation of money laundering related assets it is presented a short summary and are drawn some conclusions.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή πραγματεύεται το θέμα της δήμευσης των προϊόντων νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Η νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες δύναται χωρίς αμφιβολία να διαβρώσει την νόμιμη οικονομία, τους κυβερνητικούς μηχανισμούς και εν γένει την κοινωνική ευημερία και την ανάπτυξη μιας χώρας. Η δήμευση αποβλέπει στην ολική αποστέρηση των περιουσιακών στοιχείων του δράστη ή του τρίτου και την επαγωγή αυτών στο Δημόσιο κατά πρωτότυπο τρόπο. Ο σκοπός της διατριβής είναι να εξεταστούν όλες οι πτυχές της δήμευσης των προϊόντων νομιμοποίησης από εγκληματικές δραστηριότητες. Η παρούσα μελέτη διαρθρώνεται σε επτά κεφάλαια και αποβλέπει να προσεγγίσει σφαιρικά τα σχετικά με τη δήμευση των προϊόντων του εγκλήματος ζητήματα.Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μια ιστορική αναδρομή της δήμευσης των προϊόντων του εγκλήματος. Στο δεύτερο κεφάλαιο περιγράφονται οι βασικές έννοιες και ζητήματα του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και της δήμευσης. Στο τρίτο κεφάλαιο εξετάζονται οι σχετικές νομοθετικές προβλέψεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη. Γίνεται αναφορά και σε ορισμένες νομικές διατάξεις που περιλαμβάνονται σε διεθνείς συμβάσεις, σχετικά με τη δήμευση των εγκληματικών προϊόντων. Στο τέταρτο κεφάλαιο αναφέρονται διεθνή ζητήματα συντονισμού και συνεργασίας μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών και διεθνώς σε διαδικασίες δήμευσης. Ακολούθως εξετάζονται οι προκλήσεις της σύγχρονης τεχνολογίες στο ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και τη δήμευση των εγκληματικών προϊόντων. Τα κρυπτονομίσματα και τα κρυπτο- περιουσιακά στοιχεία χρησιμοποιούνται ως όχημα για ξέπλυμα παρανόμως κτηθέντων περιουσιακών στοιχείων και καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη της δήμευση τους. Στο έκτο κεφάλαιο εξετάζονται ορισμένα ειδικά θέματα της δήμευσης όπως για παράδειγμα η δήμευση εις βάρος τρίτου, η δήμευση σε περίπτωση παραγραφής, δήμευση άνευ καταδικαστικής απόφασης καθώς και η χρήση των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος ως εργαλείου για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της δήμευσης. Το τελευταίο κεφάλαιο αναφέρεται στην κοινωνική επαναχρησιμοποίηση των δημευθέντων εγκληματικών προϊόντων. Οι κοινωνίες μπορούν να επωφεληθούν σημαντικά από τα εγκληματικά προϊόντα σε περίπτωση όπου το κράτος αποφασίσει να εφαρμόσει ένα σχήμα κοινωνικής επαναχρησιμοποίησης. Ορισμένες χώρες παραδειγματικά εφαρμόζουν βέλτιστες πρακτικές επαναχρησιμοποίησης που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν ώστε να καταστρωθεί ένα συνεκτικό ευρωπαϊκό πλαίσιο κοινωνικής επαναχρησιμοποίησης.Μετά την ανάλυση όλων των ζητημάτων σχετικά με τη δήμευση των προϊόντων νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες παρουσιάζεται μια σύνοψη των ανωτέρω και ορισμένα συμπεράσματα- προτάσεις.